मूर्तकर्मणोरमूर्तजीवमूर्तकर्मणोश्च बन्धप्रकारसूचनेयम् ।
इह हि संसारिणि जीवेऽनादिसन्तानेन प्रवृत्तमास्ते मूर्तकर्म । तत्स्पर्शादिमत्त्वादागामि मूर्तकर्म स्पृशति, ततस्तन्मूर्तं तेन सह स्नेहगुणवशाद्बन्धमनुभवति । एष मूर्तयोः कर्मणोर्बन्धप्रकारः । अथ निश्चयनयेनामूर्तो जीवोऽनादिमूर्तकर्मनिमित्तरागादिपरिणामस्निग्धः सन् विशिष्टतया मूर्तानि कर्माण्यवगाहते, तत्परिणामनिमित्तलब्धात्मपरिणामैः मूर्तकर्मभिरपि विशिष्टतयाऽवगाह्यते च । अयं त्वन्योन्यावगाहात्मको जीवमूर्तकर्मणोर्बन्धप्रकारः । एवममूर्तस्यापि जीवस्य मूर्तेन पुण्यपापकर्मणा कथञ्चिद्बन्धो न विरुध्यते ।।१३४।।
अथ आस्रवपदार्थव्याख्यानम् ।
ṭīkāḥ — ā, mūrtakarmano mūrtakarmanī sāthe je bandhaprakār tathā amūrta jīvano mūrtakarmanī sāthe je bandhaprakār tenī sūchanā chhe.
ahīn (ā lokamān), sansārī jīvane viṣhe anādi santatithī ( – pravāhathī) pravartatun thakun mūrtakarma vidyamān chhe. te, sparshādivāḷun hovāne līdhe, āgāmī mūrtakarmane sparshe chhe; tethī mūrta evun te tenī sāthe, snigdhatvaguṇanā vashe ( – potānā snigdharūkṣhatvaparyāyane līdhe), bandhane pāme chhe. ā, mūrtakarmano mūrtakarmanī sāthe bandhaprakār chhe.
vaḷī (amūrta jīvano mūrtakarmonī sāthe bandhaprakār ā pramāṇe chhe ke), nishchayanayathī je amūrta chhe evo jīv, anādi mūrtakarma jenun nimitta chhe evā rāgādipariṇām vaḍe snigdha vartato thako, mūrtakarmone vishiṣhṭapaṇe avagāhe chhe (arthāt ekabījāne pariṇāmamān nimittamātra thāy evā sambandhavisheṣh sahit mūrtakarmonā kṣhetramān vyāpe chhe) ane te rāgādipariṇāmanā nimitte jeo potānā (gnānāvaraṇīyādi) pariṇāmane pāme chhe evān mūrtakarmo paṇ jīvane vishiṣhṭapaṇe avagāhe chhe (arthāt jīvanā pradesho sāthe vishiṣhṭatāpūrvak ekakṣhetrāvagāhane pāme chhe). ā, jīv ane mūrtakarmano anyonya-avagāhasvarūp bandhaprakār chhe. ā rīte amūrta evā jīvano paṇ mūrta puṇyapāpakarmanī sāthe kathañchit ( – koī prakāre) bandh virodh pāmato nathī. 134.
ā rīte puṇya-pāpapadārthanun vyākhyān samāpta thayun.
have āsravapadārthanun vyākhyān chhe.