Panchastikay Sangrah-Gujarati (simplified iso15919 transliteration). Gatha: 149.

< Previous Page   Next Page >


Page 206 of 256
PDF/HTML Page 246 of 296

 

20
6
pañchāstikāyasaṅgrah
[ bhagavānashrīkundakund-
हेतुत्वाद्बहिरंगकारणं योगः, विशिष्टशक्ति स्थितिहेतुत्वादन्तरङ्गकारणं जीवभाव एवेति ।।१४८।।
हेदू चदुव्वियप्पो अट्ठवियप्पस्स कारणं भणिदं
तेसिं पि य रागादी तेसिमभावे ण बज्झंति ।।१४९।।
हेतुश्चतुर्विकल्पोऽष्टविकल्पस्य कारणं भणितम्
तेषामपि च रागादयस्तेषामभावे न बध्यन्ते ।।१४९।।

tethī ahīn (bandhane viṣhe), bahiraṅg kāraṇ (nimitta) yog chhe kāraṇ ke te pudgalonā grahaṇano hetu chhe, ane antaraṅg kāraṇ (nimitta) jīvabhāv ja chhe kāraṇ ke te (karmapudgalonī) vishiṣhṭa shakti ane sthitino hetu chhe.

bhāvārthaḥkarmabandhaparyāyanā chār visheṣho chheḥ prakr̥itibandh, pradeshabandh, sthitibandh ane anubhāgabandh. āmān sthiti-anubhāg ja atyant mukhya visheṣho chhe, prakr̥iti-pradesh to atyant gauṇ visheṣho chhe; kāraṇ ke sthiti-anubhāg vinā karmabandhaparyāy nāmamātra ja rahe. tethī ahīn prakr̥iti-pradeshabandhane mātra ‘grahaṇ’ shabdathī kahel chhe ane sthiti- anubhāgabandhane ja ‘bandh’ shabdathī kahel chhe.

jīvanā koī paṇ pariṇāmamān vartato yog karmanān prakr̥iti-pradeshanun arthāt ‘grahaṇ’nun nimitta thāy chhe ane jīvanā te ja pariṇāmamān vartato moharāgadveṣhabhāv karmanān sthiti anubhāganun arthāt ‘bandh’nun nimitta thāy chhe; māṭe moharāgadveṣhabhāvane ‘bandh’nun antaraṅg kāraṇ (antaraṅg nimitta) kahyun chhe ane yoganeke je ‘grahaṇ’nun nimitta chhe tene‘bandh’nun bahiraṅg kāraṇ (bāhya nimitta) kahyun chhe. 148.

hetu chaturvidh aṣhṭavidh karmo taṇān kāraṇ kahyā,
tenāy chhe rāgādi, jyān rāgādi nahi tyān bandh nā. 149.

anvayārthaḥ[ चतुर्विकल्पः हेतुः ] (dravyamithyātvādi) chār prakāranā hetuo [ अष्टविकल्पस्य कारणम् ] āṭh prakāranān karmonān kāraṇ [ भणितम् ] kahevāmān āvyā chhe; [ तेषाम् अपि च ] temane paṇ [ रागादयः ] (jīvanā) rāgādibhāvo kāraṇ chhe; [ तेषाम् अभावे ] rāgādibhāvonā abhāvamān [ न बध्यन्ते ] jīvo bandhātā nathī.