स्वसमयोपलम्भाभावस्य रागैकहेतुत्वद्योतनमेतत् ।
यस्य खलु रागरेणुकणिकाऽपि जीवति हृदये न नाम स समस्तसिद्धान्तसिन्धुपारगोऽपि निरुपरागशुद्धस्वरूपं स्वसमयं चेतयते । ततः स्वसमयप्रसिद्धयर्थं पिञ्जनलग्नतूलन्यासन्याय- मधिदधताऽर्हदादिविषयोऽपि क्रमेण रागरेणुरपसारणीय इति ।।१६७।। धरिदुं जस्स ण सक्कं चित्तुब्भामं विणा दु अप्पाणं ।
anvayārthaḥ — [ यस्य ] jene [ परद्रव्ये ] paradravya pratye [ अणुमात्रः वा ] aṇumātra paṇ (leshamātra paṇ) [ रागः ] rāg [ हृदये विद्यते ] hr̥udayamān varte chhe [ सः ] te, [ सर्वागमधरः अपि ] bhale sarvaāgamadhar hoy topaṇ, [ स्वकस्य समयं न विजानाति ] svakīy samayane jāṇato ( – anubhavato) nathī.
ṭīkāḥ — ahīn, svasamayanī upalabdhinā abhāvano, rāg ek hetu chhe em prakāshyun chhe (arthāt svasamayanī prāptinā abhāvanun rāg ja ek kāraṇ chhe em ahīn darshāvyun chhe).
jene rāgareṇunī kaṇikā paṇ hr̥udayamān jīvatī chhe te, bhale samasta siddhāntasāgarano pāraṅgat hoy topaṇ, 1niruparāg-shuddhasvarūp svasamayane kharekhar chetato ( – anubhavato) nathī. māṭe, ‘2pīñjaṇane choṇṭel rū’no nyāy lāgu paḍato hovāthī, jīve svasamayanī prasiddhi arthe arhantādiviṣhayak paṇ rāgareṇu ( – arhantādi pratyenī paṇ rāgaraj) krame dūr karavāyogya chhe. 167.
23
1. niruparāg-shuddhasvarūp = uparāgarahit ( – nirvikār) shuddha jenun svarūp chhe evā.
2. jem pīñjaṇane choṇṭelun thoḍun paṇ rū, pīñjavānā kāryamān vighna kare chhe, tem thoḍo paṇ rāg svasamayanī upalabdhirūp kāryamān vighna kare chhe.