रूपत्वं सविश्वरूपायाः । प्रतिपर्यायनियताभिरेव सत्ताभिः प्रतिनियतैकपर्यायाणामानन्त्यं
भवतीत्येकपर्यायत्वमनन्तपर्यायायाः । इति सर्वमनवद्यं सामान्यविशेषप्ररूपणप्रवणनय-
द्वयायत्तत्वात्तद्देशनायाः ।।८।।
savishvarūp(sattā)ne ekarūpapaṇun chhe (arthāt je sāmānyavisheṣhātmak sattā mahāsattārūp hovāthī ‘savishvarūp’ chhe te ja ahīn kahelī avāntarasattārūp paṇ hovāthī ‘ekarūp’ paṇ chhe). (6) pratyek paryāyamān rahelī (vyaktigat bhinnabhinna) sattāo vaḍe ja pratinishchit ek ek paryāyonun anantapaṇun thāy chhe tethī anantaparyāyamay(sattā)ne ekaparyāyamayapaṇun chhe (arthāt je sāmānyavisheṣhātmak sattā mahāsattārūp hovāthī ‘anantaparyāyamay’ chhe te ja ahīn kahelī avāntarasattārūp paṇ hovāthī ‘ekaparyāyamay’ paṇ chhe).
ā rīte badhun niravadya chhe (arthāt upar kahelun sarva svarūp nirdoṣh chhe, nirbādh chhe, kiñchit virodhavāḷun nathī) kāraṇ ke tenun (-sattānā svarūpanun) kathan sāmānya ane visheṣhanā prarūpaṇ pratye ḍhaḷatā be nayone ādhīn chhe.
bhāvārthaḥ — sāmānyavisheṣhātmak sattānān be paḍakhān chheḥek paḍakhun te mahāsattā ane bījun paḍakhun te avāntarasattā. (1) mahāsattā avāntarasattārūpe asattā chhe ane avāntarasattā mahāsattārūpe asattā chhe; tethī jo mahāsattāne ‘sattā’ kahīe to avāntarasattāne ‘asattā’ kahevāy. (2) mahāsattā utpād, vyay ane dhrauvya evān traṇ lakṣhaṇavāḷī chhe tethī te ‘trilakṣhaṇā’ chhe. vastunā ūpajatā svarūpanun utpād ja ek lakṣhaṇ chhe, naṣhṭa thatā svarūpanun vyay ja ek lakṣhaṇ chhe ane dhruv rahetā svarūpanun dhrauvya ja ek lakṣhaṇ chhe tethī te traṇ svarūpomānnā pratyekanī avāntarasattā ek ja lakṣhaṇavāḷī hovāthī ‘atrilakṣhaṇā’ chhe. (3) mahāsattā samasta padārthasamūhamān ‘sat, sat, sat’ evun samānapaṇun darshāvatī hovāthī ek chhe. ek vastunī svarūpasattā bījī koī vastunī svarūpasattā nathī, tethī jeṭalī vastuo teṭalī svarūpasattāo; māṭe āvī svarūpasattāo athavā avāntarasattāo ‘anek’ chhe. (4) sarva padārtho sat chhe tethī mahāsattā ‘sarva padārthomān rahelī’ chhe. vyaktigat padārthomān rahelī bhinnabhinna vyaktigat sattāo vaḍe ja padārthonun bhinnabhinna nishchit vyaktitva rahī shake, tethī te te padārthanī avāntarasattā te te ‘ek padārthamān ja sthit’ chhe. (5) mahāsattā samasta vastusamūhanān rūpo (svabhāvo) sahit chhe tethī te ‘savishvarūp’ (sarvarūpavāḷī) chhe. vastunī sattānun (kathañchit) ek rūp hoy to ja te vastunun nishchit ek rūp (-chokkas ek svabhāv)
22