यदि हि जीवो य एव म्रियते स एव जायते, य एव जायते स एव म्रियते,
तदैवं सतो विनाशोऽसत उत्पादश्च नास्तीति व्यवतिष्ठते । यत्तु देवो जायते मनुष्यो
म्रियते इति व्यपदिश्यते तदवधृतकालदेवमनुष्यत्वपर्यायनिर्वर्तकस्य देवमनुष्यगतिनाम्न- स्तन्मात्रत्वादविरुद्धम् । यथा हि महतो वेणुदण्डस्यैकस्य क्रमवृत्तीन्यनेकानि पर्वाण्यात्मी- यात्मीयप्रमाणावच्छिन्नत्वात् पर्वान्तरमगच्छन्ति स्वस्थानेषु भावभाञ्जि परस्थानेष्वभावभाञ्जि
भवन्ति, वेणुदण्डस्तु सर्वेष्वपि पर्वस्थानेषु भावभागपि पर्वान्तरसम्बन्धेन पर्वान्तर- सम्बन्धाभावादभावभाग्भवति; तथा निरवधित्रिकालावस्थायिनो जीवद्रव्यस्यैकस्य क्रमवृत्तयो- ऽनेके मनुष्यत्वादिपर्याया आत्मीयात्मीयप्रमाणावच्छिन्नत्वात् पर्यायान्तरमगच्छन्तः स्वस्थानेषु भावभाजः परस्थानेष्वभावभाजो भवन्ति, जीवद्रव्यं तु सर्वपर्यायस्थानेषु भावभागपि पर्यायान्तरसम्बन्धेन पर्यायान्तरसम्बन्धाभावादभावभाग्भवति ।।१९।।
chhe (arthāt dhruvatānī apekṣhāe satno vināsh ke asatno utpād thato nathī em ā gāthāmān kahyun chhe).
jo kharekhar je jīv mare chhe te ja janme chhe, je jīv janme chhe te ja mare chhe, to e rīte satno vināsh ane asatno utpād nathī em nakkī thāy chhe. ane ‘dev janme chhe ne manuṣhya mare chhe’ em je kahevāmān āve chhe te (paṇ) aviruddha chhe kāraṇ ke maryādit kāḷanā devatvaparyāy ane manuṣhyatvaparyāyane rachanārān devagatināmakarma ane manuṣhyagatināmakarma mātra teṭalā kāḷ pūratān ja hoy chhe. jevī rīte moṭā ek vānsanān kramavartī anek 1parvo potapotānā māpamān maryādit hovāthī anya parvamān nahi jatān thakān potapotānān sthānomān bhāvavāḷān ( – vidyamān) chhe ane par sthānomān abhāvavāḷān ( – avidyamān) chhe tathā vāns to badhāy parvasthānomān bhāvavāḷo hovā chhatān anya parvanā sambandh vaḍe anya parvanā sambandhano abhāv hovāthī abhāvavāḷo (paṇ) chhe; tevī rīte niravadhi traṇe kāḷe ṭakanārā ek jīvadravyanā kramavartī anek manuṣhyatvādiparyāyo potapotānā māpamān maryādit hovāthī anya paryāyamān nahi jatā thakā potapotānān sthānomān bhāvavāḷā chhe ane par sthānomān abhāvavāḷā chhe tathā jīvadravya to sarvaparyāyasthānomān bhāvavāḷun hovā chhatān anya paryāyanā sambandh vaḍe anya paryāyanā sambandhano abhāv hovāthī abhāvavāḷun (paṇ) chhe.
38
1. parva=ek gāṇṭhathī bījī gāṇṭh sudhīno bhāg; kātaḷī.