Page 92 of 264
PDF/HTML Page 121 of 293
single page version
dravyAchcha ananyAH anyatvaprakAshakA bhavanti.. 51..
darshanaj~nAne tathA jIvanibaddhe ananyabhUte.
vyapadeshataH pR^ithaktva.n kurute hi no svabhAvAt.. 52..
dravyAdavibhaktapradeshatvenAnanye.api sa.nj~nAdivyapadeshaniba.ndhanairvisheShaiH pR^ithaktvamAsAdayataH, svabhAvatastu
nityamapR^ithaktvamev bibhrataH.. 51–52..
kAraNabhUt] visheSho.n dvArA [anyatvaprakAshakAH bhavanti] anyatvako prakAshit karanevAle hote hai.n [–
svabhAvase anyarUp nahI.n hai]; [tathA] is prakAr [jIvanibaddhe] jIvame.n sambaddha aise [darshanaj~nAne]
darshan–j~nAn [ananyabhUte] [jIvadravyase] ananya vartate hue [vyapadeshataH] vyapadesh dvArA [pR^ithaktva.n
kurute hi] pR^ithaktva karate hai.n. [no svabhAvAt] svabhAvase nahI.n.
karate hai.n. is prakAr AtmAme.n sambaddha j~nAn–darshan bhI Atmadravyase abhinna pradeshavAle honeke kAraN
ananya hone par bhI, sa.nj~nAdi vyapadeshake kAraNabhUt visheSho.n dvArA pR^ithakpaneko prApta hote hai.n, parantu
svabhAvase sadaiv apR^ithakpane ko hI dhAraN karate hai.n.. 51–52..
Page 93 of 264
PDF/HTML Page 122 of 293
single page version
sabbhAvado aNa.ntA pa.nchaggaguNappadhANA ya.. 53..
sadbhAvato.ana.ntAH pa~nchAgraguNapradhAnAH cha.. 53..
bhaviShya.ntItyAsha~N.hkayedamuktam.
jIvabhAvase ananta hai [arthAt jIvake sadbhAvarUp kShAyikabhAvase sAdi–ananta hai] [sadbhAvataH
ana.ntAH] kyo.nki sadbhAvase jIv ananta hI hote hai.n. [pa~nchAgraguNapradhAnAH cha] ve pA.Nch mukhya guNo.nse
pradhAnatAvAle hai.n.
hai.n? kyA tadAkArarUp [us–rUp] pariNat hai? kyA [tadAkArarUp] apariNat hai.n?– aisI Asha.nkA
karake yah kahA gayA hai [arthAt un Asha.nkAo.nke samAdhAnarUpase yah gAthA kahI gaI hai].
sadbhAvathI nahi a.nt hoy; pradhAnatA guN pA.nchathI. 53.
Page 94 of 264
PDF/HTML Page 123 of 293
single page version
tvAtsanidhanatva.n kShAyikabhAvasyAsha~N.hkayam. sa khalUpAdhinivR^ittau pravartamAnaH siddhabhAv iv sadbhAv ev
jIvasya; sadbhAven chAna.ntA ev jIvAH pratij~nAya.nte. na cha teShAmanAdinidhanasahajachaitanya–lakShaNaikabhAvAnA.n
sAdisanidhanAni sAdyanidhanAni bhAvA.ntarANi nopapadya.nt iti vaktavyam; te khalvanAdikarmamalImasAH
pa.nkasa.npR^iktatoyavattadAkAreN pariNatatvAtpa~nchapradhAnaguNapradhAnatvenaivAnubhUya.nt iti.. 53..
sadbhAv hI hai [arthAt karmopAdhike kShayame.n pravartatA hai isaliye kShAyik bhAv jIvakA sadbhAv hI hai];
aur sadbhAvase to jIv ananta hI svIkAr kiye jAte hai.n. [isaliye kShAyik bhAvase jIv ananta hI
arthAt vinAsharahit hI hai.]
hote]’ aisA kahanA yogya nahI.n hai; [kyo.nki] ve vAstavame.n anAdi karmase malin vartate hue kAdavase
1. kAdavase sa.npR^ikta = kAdavakA samparka prApta; kAdavake sa.nsargavAlA. [yadyapi jIv dravyasvabhAvase shuddha hai tathApi
2. audayik, aupashamik, kShAyopashamik, kShAyik aur pAriNAmik in pA.Nch bhAvo.nko jIvake pA.Nch pradhAn guN
Page 95 of 264
PDF/HTML Page 124 of 293
single page version
idi jiNavarehi.n bhaNida.n
eva.n sato vinAsho.asato jIvasya bhavatyutpAdaH.
iti jinavarairbhaNitamanyo.anyaviruddhamaviruddham.. 54..
sato vinAsho nAsat utpAd’ iti pUrvoktasUtreN sah viruddhamapi na viruddham; yato jIvasya
dravyArthikanayAdeshen na satpraNAsho nAsadutpAdaH, tasyaiv paryAyArthikanayAdeshen satpraNAsho.asadutpAdashcha.
na chaitadanupapannam, nitye jale kallolAnAm–nityatvadarshanAditi.. 54..
kahA hai, [anyonyaviruddham] jo ki anyonya viruddha [19 vI.n gAthAke kathanake sAth virodhavAlA]
tathApi [aviruddham] aviruddha hai.
devatvAdisvarUp bhAvakI apekShAse asatkA utpAd hotA hI hai. aur yah [kathan] ‘satkA vinAsh
nahI.n hai tathA asatkA utpAd nahI.n hai’ aise pUrvokta sUtrake [–19vI.n gAthAke] sAth virodhavAlA hone
par bhI [vAstavame.n] virodhavAlA nahI.n hai; kyo.nki jIvako dravyArthikanayake kathanase satkA nAsh nahI.n
hai aur asatkA utpAd nahI.n hai tathA usIko paryAyArthikanayake kathanase satkA nAsh hai aur
asatkA utpAd hai. aur yah
–bhAkhyu.n jine, je pUrva–apar viruddha paN aviruddha Che. 54.
Page 96 of 264
PDF/HTML Page 125 of 293
single page version
kuvva.nti sado NAsa.n asado bhAvassa
kurvanti sato nAshamasato bhAvasyotpAdam.. 55..
ekasAth jIvako kaise ghaTit hote hai.n? usakA samAdhAn is prakAr haiH jIv dravya–paryAyAtmak vastu
hai. use sAdi–sAntapanA aur anAdi–anantapanA dono.n ek hI apekShAse nahI.n kahe gaye hai.n, bhinna–
bhinna apekShAse kahe gaye hai.n; sAdi–sAntapanA kahA gayA hai vah paryAy–apekShAse hai aur anAdi–
anantapanA dravya–apekShAse hai. isaliye is prakAr jIvako sAdi–sAntapanA tathA anAdi–anantapanA
ekasAth barAbar ghaTit hotA hai.
nityAnandasvarUp jIvadravya usIkA Ashray karane yogya hai].. 54..
bhAvasya utpAdam] asat bhAvakA utpAd [kurvanti] karatI hai.n.
te vyay kare sat bhAvano, utpAd asat taNo kare. 55.
Page 97 of 264
PDF/HTML Page 126 of 293
single page version
saduchChedamasadutpatti.n chAnanubhavataH krameNodIyamAnAH nArakatirya~N.hmanuShyadevanAmaprakR^itayaH
saduchChedamasadutpAda.n cha kurva.ntIti.. 55..
juttA te jIvaguNA bahusu ya atthesu vichChiNNA.. 56..
yuktAste jIvaguNA bahuShu chArtheShu vistIrNAH.. 56..
jis prakAr samudrarUpase asatke utpAd aur satke uchChedakA anubhav na karanevAle aise
uchChed karatI hai.n [arthAt avidyamAn tara.ngake utpAdame.n aur vidyamAn tara.ngake nAshame.n nimitta banatI
hai], usI prakAr jIvarUpase satke uchChed aur asatke utpAd anubhav na karanevAle aise jIvako
kramashaH udayako prApta hone vAlI nArak–tirya.nch–manuShya–dev nAmakI [nAmakarmakI] prakR^itiyA.N
[bhAvo.nsambandhI, paryAyo.nsambandhI] satkA uchChed tathA asatkA utpAd karatI hai.n [arthAt vidyamAn
paryAyake nAshame.n aur avidyamAn paryAyake utpAdame.n nimitta banatI hai.n].. 55..
[jIvaguNAH] [pA.Nch] jIvaguN [–jIvake bhAv] hai.n; [cha] aur [bahuShu artheShu vistIrNAH] unhe.n
anek prakAro.nme.n vistR^it kiyA jAtA hai.
te pA.nch jIvaguN jANavA; bahu bhedamA.n vistIrNa Che. 56.
Page 98 of 264
PDF/HTML Page 127 of 293
single page version
karmaNA.n phaladAnasamarthatayodbhUtirudayaH, anudbhUtirupashamaH, udbhUtyanudbhUtI kShayopashamaH,
aupashamikaH, kShayopashamen yuktaH kShAyopashamikaH, kShayeN yuktaH kShAyikaH, pariNAmen yuktaH pAriNAmikaH.
ta ete pa~ncha jIvaguNAH. tatropAdhichaturvidhatvaniba.ndhanAshchatvAraH, svabhAvaniba.ndhan ekaH. ete
chopAdhibhedAtsvarUpabhedAchcha bhidyamAnA bahuShvartheShu vistArya.nt iti.. 56..
karmokA
hai, kShayopashamase yukta vah ‘kShAyopashamik’ hai,
aur svarUpake bhedase bhed karane par, unhe.n anek prakAro.nme.n vistR^it kiyA jAtA hai.. 56..
2. atyanta vishleSh = atyanta viyog; Atya.ntik nivR^itti.
3. AtmalAbh = svarUpaprApti; svarUpako dhAraN kar rakhanA; apaneko dhAraN kar rakhanA; astitva. [dravya apaneko
4. kShayase yukta = kShay sahit; kShayake sAth sambandhavAlA. [vyavahArase karmoke kShayakI apekShA jIvake jis bhAvame.n
5. pariNAmase yukta = pariNAmamay; pariNAmAtmak; pariNAmasvarUpa.
6. karmopAdhikI chAr prakArakI dashA [–uday, upasham, kShayopasham aur kShay] jinakA nimitta hai aise chAr bhAv
bhAv haie.
Page 99 of 264
PDF/HTML Page 128 of 293
single page version
so tassa teN kattA havadi tti ya sAsaNe paDhida.n.. 57..
karma vedayamAno jIvo bhAva.n karoti yAdrashakam.
sa tasya ten kartA bhavatIti cha shAsane paThitam.. 57..
bhAvaH kriyate, sa jIvastasya bhAvasya ten prakAreN kartA bhavatIti.. 57..
kartA hai–[iti cha] aisA [shAsane paThitam] shAsaname.n kahA hai.
apanA karmarUp [kAryarUp] bhAv kiyA jAtA hai. isaliye jo bhAv jis prakArase jIv dvArA kiyA
jAtA hai, us bhAvakA us prakArase vah jIv kartA hai.. 57..
te bhAvano te jIv Che kartA–kahyu.n jinashAsane. 57.
Page 100 of 264
PDF/HTML Page 129 of 293
single page version
khaiya.n khaovasamiya.n tamhA bhAva.n tu kammakada.n.. 58..
kShAyikaH kShAyopashamikastasmAdbhAvastu karmakR^itaH.. 58..
dravyakarmaNA.n nimittamAtratvenaudayikAdibhAvakartR^itvamatroktam.
na khalu karmaNA vinA jIvasyodayopashamau kShayakShAyopashamAvapi vidyete; tataH
[tasmAt tu] isaliye [bhAvaH] bhAv [–chaturvidh jIvabhAv] [karmakR^itaH] karmakR^it hai.n.
kShAyopashamik, audayik yA aupashamik bhAv karmakR^it sa.nmat karanA. pAriNAmik bhAv to anAdi–
ananta,
aupashamik bhAvo.nke sambandhame.n nimnoktAnusAr spaShTatA kI jAtI haiH] kShAyik bhAv, yadyapi svabhAvakI
vyaktirUp [–pragaTatArUp] honese ananta [–anta rahit] hai tathApi, karmakShay dvArA utpanna honeke
pudgalakaram viN jIvane upasham, uday, kShAyik ane
kShAyopashamik na hoy, tethI karmakR^it e bhAv Che. 58.
Page 101 of 264
PDF/HTML Page 130 of 293
single page version
samuchChidyamAnatvAt karmakR^it eveti.
Na kuNadi attA ki.nchi vi muttA aNNa.n
na karotyAtmA ki.nchidapi muktvAnyat svaka.n bhAvam.. 59..
kAraN sAdi hai isaliye karmakR^it hI kahA gayA hai. aupashamik bhAv karmake upashamase utpanna honeke
kAraN tathA anupashamase naShTa honeke kAraN karmakR^it hI hai. [is prakAr audayikAdi chAr bhAvo.nko
karmakR^it sa.nmat karanA.]
uday Adi avasthAe.N dravyakarmakI hI hai.n, ‘pariNAm’ jisakA svarUp hai aisI ek avasthArUpase
avasthit jIvakI–pAriNAmik bhAvarUp sthit jIvakI –ve chAr avasthAe.N nahI.n hai.n]; isaliye
udayAdik dvArA utpanna honevAle AtmAke bhAvo.nko nimittamAtrabhUt aisI us prakArakI avasthAo.n.nrUp
[dravyakarma] svaya.n pariNamit honeke kAraN dravyakarma bhI vyavahAranayase AtmAke bhAvo.nke katR^itvako prApta
hotA hai.. 58..
hai? [AtmA] kyo.nki AtmA to [svaka.n bhAva.n muktvA] apane bhAvako Cho.Dkar [anyat ki.nchit api]
anya kuCh bhI [na karoti] nahI.n karatA.
jIv to kadI karato nathI nij bhAv viN ka.nI anyane. 59.
Page 102 of 264
PDF/HTML Page 131 of 293
single page version
jIvastasya kartA na bhavati. na cha jIvasyAkartR^itvAmiShyate. tataH pArisheShyeN dravyakarmaNaH kartApadyate.
tattu katham? yato nishchayanayenAtmA sva.n bhAvamujjhitvA nAnyatkimapi karotIti.. 59..
Na du tesi.n khalu kattA Na viNA bhUdA du
na tu teShA.n khalu kartA na vinA bhUtAstu kartAram.. 60..
mAnya] nahI.n hai. isaliye, sheSh yah rahA ki jIv dravyakarmakA kartA honA chAhiye. lekin vah to
kaise ho sakatA hai? kyo.nki nishchayanayase AtmA apane bhAvako Cho.Dkar anya kuCh bhI nahI.n karatA.
[is prakAr pUrvapakSha upasthit kiyA gayA] .. 59..
hai; [na tu kartAram vinA bhUtAH] kartAke binA hote hai.n aisA bhI nahI.n hai.
re! bhAv karmanimitta Che ne karma bhAvanimitta Che,
anyonya nahi kartA khare; kartA vinA nahi thAy Che. 60.
Page 103 of 264
PDF/HTML Page 132 of 293
single page version
jIvapariNAmAnA.n jIvaH kartA, karmapariNAmAnA.n karma kartR^i iti.. 60..
na hi pudgalakarmaNAmiti jinavachana.n j~nAtavyam.. 61..
karmakA jIvabhAv kartA hai. ve [jIvabhAv aur dravyakarma] kartAke binA hote hai.n aisA bhI nahI.n hai;
kyo.nki nishchayase jIvapariNAmo.nkA jIv kartA hai aur karmapariNAmo.nkA karma [–pudgal] kartA hai..
60..
nahI.n; [iti] aisA [jinavachana.n] jinavachan [j~nAtavyam] jAnanA.
kartA na pudgalakarmano; –upadesh jinano jANavo. 61.
Page 104 of 264
PDF/HTML Page 133 of 293
single page version
jIvo vi ya tArisao kammasahAveN
jIvo.api cha tAdrashakaH karmasvabhAven bhAvena.. 62..
la.nbanAdupAttApAdAnatvam, upajAyamAnapariNAmarUpakarmaNAshrIyamANatvAdupoDhasa.npradAnatvam, AdhIy–
mAnapariNAmAdhAratvAdgR^ihItAdhikaraNatva.n, svayamev ShaTkArakIrUpeN vyavatiShThamAna.n na kArakA.ntaram–
pekShate.
[–audayikAdi bhAvase] [samyak AtmAnam] barAbar apaneko karatA hai.
karmatvapariNAmarUpase karmapanekA anubhav karatA huA, [4] pUrva bhAvakA nAsh ho jAne par bhI dhruvatvako
avalamban karanese jisane apAdAnapaneko prApta kiyA hai aisA, [5] utpanna hone vAle pariNAmarUp
karma dvArA samAshrit honese [arthAt utpanna hone vAle pariNAmarUp kArya apaneko
AtmAy karmasvabhAvarUp nij bhAvathI nijane kare. 62.
Page 105 of 264
PDF/HTML Page 134 of 293
single page version
dhruvatvAla.nbanAdupAttApAdAnatvam, upajAyamAnabhAvaparyAyarUpakarmaNAshrIyamANatvAdupoDh–sa.npradAnatva;,
AdhIyamAnabhAvaparyAyAdhAratvAdgR^ihItAdhikaraNatvaH, svayamev ShaTkArakIrUpeN vyavatiShThamAno na
kArakA.ntaramapekShate. ataH karmaNaH karturnAsti jIvaH kartA, jIvasya karturnAsti karma kartR^i nishchayeneti..
62..
grahaN kiyA hai aisA – svayamev ShaTkArakarUpase vartatA huA anya kArakakI apekShA nahI.n rakhatA.
bhAvaparyAyarUpase karmapanekA anubhav karatA huA, [4] pUrva bhAvaparyAyakA nAsh hone par dhruvatvakA
avalamban karanese jisane apAdAnapaneko prApta kiyA hai aisA, [5] utpanna hone vAle bhAvaparyAyarUp
karma dvArA samAshrit honese [arthAt utpanna hone vAlA bhAvaparyAyarUp kArya apaneko diyA jAnese]
sampradAnapaneko prApta aur [6] dhAraN kI huI bhAvaparyAyakA AdhAr honese jisane adhikaraNapaneko
grahaN kiyA hai aisA – svayamev ShaTkArakarUpase vartatA huA anya kArakakI apekShA nahI.n rakhatA.
prApta karatA – pahu.NchatA honese dravyakarma karma hai, athavA dravyakarmase svaya.n abhinna honese pudgal svaya.n
hI karma [–kArya] hai; [4] apanemese pUrva pariNAmakA vyay karake dravyakarmarUp pariNAm karatA honese
aur pudgaladravyarUpase dhruv rahatA honese pudgal svaya.n hI apAdAn hai; [5] apaneko dravyakarmarUp
pariNAm detA honese pudgal svaya.n hI sampradAn hai; [6] apaneme.n arthAt apane AdhArase dravyakarma
karatA honese pudgal svaya.n hI adhikaraN hai.
Page 106 of 264
PDF/HTML Page 135 of 293
single page version
kidh tassa phala.n bhujadi appA kamma.n cha dedi
ka.nth tasya phala.n bhuDkte AtmA karma cha dadAti phalam.. 63..
prApta karatA– pahu.NchatA honese jIvabhAv karma hai, athavA jIvabhAvase svaya.n abhinna honese jIv svaya.n hI
karma hai; [4] apaneme.nse pUrva bhAvakA vyay karake [navIn] jIvabhAv karatA honese aur jIvadravyarUpase
dhruv rahanese jIv svaya.n hI apAdAn hai; [5] apaneko jIvabhAv detA honese jIv svaya.n hI sampradAn
hai; [6] apaneme.n arthAt apane AdhArase jIvabhAv karatA honese jIv svaya.n hI adhikaraN hai.
tathA jIvakI audayikAdi bhAvarUpase pariNamit honekI kriyAme.n vAstavame.n jIv svaya.n hI Chah
kArakarUpase vartatA hai isaliye use anya kArako.nkI apekShA nahI.n hai. pudgalakI aur jIvakI uparokta
kriyAe.N ek hI kAlame.n vartatI hai tathApi paudgalik kriyAme.n vartate hue pudgalake Chah kArak
jIvakArako.nse bilakul bhinna aur nirapekSha hai.n tathA jIvabhAvarUp kriyAme.n vartate hue jIvake Chah kArak
pudgalakArako.nse bilakul bhinna aur nirapekSha hai.n. vAstavame.n kisI dravyake kArako.nko kisI anya dravyake
kArako.nkI apekShA nahI.n hotI.. 62..
kyam karma phaL de jIvane? kyam jIv te phaL bhogave? 63.
Page 107 of 264
PDF/HTML Page 136 of 293
single page version
ath siddhA.ntasutrANi–
[cha] aur [AtmA] AtmA [tasya phala.n bhuDkte] usakA phal kyo.n bhogegA?
jIvako phal kyo.n degA aur jIv apanese nahI.n kiye gaye karmake phalakoe kyo.n bhogegA? jIvase nahI.n
kiyA karma jIvako phal de aur jIv us phalako bhoge yah kisI prakAr nyAyayukta nahI.n hai.
avagADh gADh bharel Che sarvatra pudgalakAyathI
A lok bAdar–sukShmathI, vidhavidh ana.ntAna.ntathI. 64.
Page 108 of 264
PDF/HTML Page 137 of 293
single page version
sukShmairbAdaraishchAna.ntAna.ntairvividhaiH.. 64..
gachCha.nti kammabhAva.n aNNoNNAgAhamavagADhA.. 65..
gachChanti karmabhAvamanyonyAvagAhAvagADhA.. 65..
is prakAr, ‘karma’ karmako hI karatA hai aur AtmA AtmAko hI karatA hai’ is bAtame.n pUrvokta doSh
Anese yah bAt ghaTit nahI.n hotI – is prakAr yahA.N pUrvapakSha upasthit kiyA gayA hai.. 63..
[avagADhagADhanichitaH] [vishiShTa rItise] avagAhit hokar gA.Dh.h.h bharA huA hai.
jahA.N AtmA hai vahA.N, binA lAye hI [kahI.nse lAye binA hI], ve sthit hai.n.. 64..
karmatvarUpe pariName anyonya–avagAhit thaI. 65.
Page 109 of 264
PDF/HTML Page 138 of 293
single page version
AtmA hi sa.nsArAvasthAyA.n pAriNAmikachaitanyasvabhAvamaparityajannevAnAdiba.ndhanabaddhatvAd–
bhAvamArabhate, tatra tadA tamev nimittIkR^itya jIvapradesheShu parasparAvagAhenAnupraviShTA svabhAvairev pudgalAH
karmabhAvamApadya.nt iti.. 65..
akadA parehi.n diTThA tah kammANa.n
akR^itA parairdraShTA tathA karmaNA.n vijAnIhi.. 66..
[anyonyAvagAhAvagADhAH] jIvame.n [vishiShTa prakArase] anyonya–avagAharUpase praviShTa hue [karmabhAvam
gachChanti] karmabhAvako prApta hote hai.n.
rAgarUp yA dveSharUp aise apane bhAvako karatA hai. vahA.N aur us samay usI bhAvako nimitta banAkar
pudgal apane bhAvo.nse hI jIvake pradesho.nme.n [vishiShTatApUrvak] paraspar avagAharUpase praviShTa hue
karmabhAvako prApta hote hai.n.
prakArase paraspar– avagAharUpase praviShTa hue karmapaneko prApta hote hai.n.
parathI akR^it, te rIt jANo vividhatA karmo taNI. 66.
Page 110 of 264
PDF/HTML Page 139 of 293
single page version
bhirbahubhiH prakAraiH karmANyapi ka.nrtrataranirapekShANyevotpadya.nte iti.. 66..
kAle vijujjamANA sahadukkha.n di.nti bhu.nja.nti.. 67..
kAle viyujyamAnAH sukhaduHkha.n dadati bhu~njanti.. 67..
[tathA] usI prakAr [karmaNA.n] karmo.nkI bahuprakAratA [vijAnIhi] parase akR^it jAno.
hote hai.n, usI prakAr apaneko yogya jIv–pariNAmakI upalabdhi hone par, j~nAnAvaraNAdi anek
prakArake karma bhI anya kartAkI apekShAke binA hI utpanna hote hai.n.
kALe viyog lahe tadA sukhaduHkh Ape–bhogave. 67.
Page 111 of 264
PDF/HTML Page 140 of 293
single page version
pR^ithak hone par [sukhaduHkha.n dadati bhu~njanti] sukhaduHkh dete hai.n aur bhogate hai.n [arthAt pudgalakAy
sukhaduHkh dete hai.n aur jIv bhogate hai.n].
jIvakoe phal detA hai aur jIv use bhogatA hai’ yah bAt bhI vyavahArase ghaTit hotI hai] aisA yahA.N
kahA hai.
jIv use bhogate hai.n]– uday pAkar khir jAnevAle pudgalakAy sukhaduHkharUp AtmapariNAmo.nke