Page 52 of 264
PDF/HTML Page 81 of 293
single page version
തതഃപരപരിണാമദ്യോതമാനത്വാദ്വയവഹാരകാലോ നിശ്ചയേനാനന്യാശ്രിതോപി പ്രതീത്യഭവ ഇത്യഭി–ധീയതേ.
തദത്രാസ്തികായസാമാന്യപ്രരൂപണായാമസ്തികായത്വാഭാവാത്സാക്ഷാദനുപന്യസ്യമാനോപി
[സാ മാത്രാ അപി] ഔര വഹ പരിമാണ [ഖലു] വാസ്തവമേം [പുദ്ഗലദ്രവ്യേണ വിനാ] പുദ്ഗലദ്രവ്യകേ നഹീം ഹോതാ;
[തസ്മാത്] ഇസലിയേ [കാലഃ പ്രതീത്യഭവഃ] കാല ആശ്രിതരൂപസേ ഉപജനേവാലാ ഹൈ [അര്ഥാത് വ്യവഹാരകാല
പരകാ ആശ്രയ കരകേ ഉത്പന്ന ഹോതാ ഹൈ ഐസാ ഉപചാരസേ കഹാ ജാതാ ഹൈ].
രഖനേവാലേ പ്രമാണ [–കാലപരിമാണ] ബിനാ സംഭവിത നഹീം ഹോതാ; ഔര വഹ പ്രമാണ പുദ്ഗലദ്രവ്യകേ പരിണാമ
ബിനാ നിശ്ചിത നഹീം ഹോതാ. ഇസലിയേ, വ്യവഹാരകാല പരകേ പരിണാമ ദ്വാരാ ജ്ഞാത ഹോനേകേ കാരണ – യദ്യപി
നിശ്ചയസേ വഹ അന്യകേ ആശ്രിത നഹീം ഹൈ തഥാപി – ആശ്രിതരൂപസേ ഉത്പന്ന ഹോനേവാലാ [–പരകേ അവലമ്ബനസേ
ഉപജനേവാലാ] കഹാ ജാതാ ഹൈ.
പംചാസ്തികായകീ ഭാ തി ലോകരൂപസേ പരിണത ഹൈ– ഐസാ, അത്യന്ത തീക്ഷ്ണ ദഷ്ടിസേ ജാനാ ജാ സകതാ ഹൈ.
സാക്ഷാത് =സീധാ [കാലകാ വിസ്തൃത സീധാ കഥന ശ്രീ പ്രവചനസാരകേ ദ്വിതീയ–ശ്രുതസ്കംധമേം കിയാ ഗയാ ഹൈ; ഇസലിയേ
Page 53 of 264
PDF/HTML Page 82 of 293
single page version
പുദ്ഗലോം ദ്വാരാ നിശ്ചിത ഹോതാ ഹൈ. ഇസലിയേ വ്യവഹാരകാലകീ ഉത്പത്തി പുദ്ഗലോം ദ്വാരാ ഹോതീ [ഉപചാരസേ]
കഹീ ജാതീ ഹൈ.
ഭിന്ന ഹൈ–ഐസാ സമഝനാ. ജിസ പ്രകാര ദസ സേര പാനീകേ മിട്ടീമയ ഘഡേകാ മാപ പാനീ ദ്വാരാ ഹോതാ ഹൈ
തഥാപി ഘഡാ മിട്ടീകീ ഹീ പര്യായരൂപ ഹൈ, പാനീകീ പര്യായരൂപ നഹീം ഹൈ, ഉസീ പ്രകാര സമയ–നിമേഷാദി
വ്യവഹാരകാലകാ മാപ പുദ്ഗല ദ്വാരാ ഹോതാ ഹൈ തഥാപി വ്യവഹാരകാല കാലദ്രവ്യകീ ഹീ പര്യായരൂപ ഹൈ,
പുദ്ഗലകീ പര്യായരൂപ നഹീം ഹൈ.
പദാര്ഥ അവശ്യ ഹോനാ ചാഹിയേ. വഹ പദാര്ഥ സോ കാലദ്രവ്യ ഹൈ. കാലദ്രവ്യ പരിണമിത ഹോനേസേ വ്യവഹാരകാല
ഹോതാ ഹൈ ഔര വഹ വ്യവഹാരകാല പുദ്ഗല ദ്വാരാ മാപാ ജാനേസേ ഉസേ ഉപചാരസേ പരാശ്രിത കഹാ ജാതാ ഹൈ.
പംചാസ്തികായകീ ഭാ തി നിശ്ചയവ്യവഹാരരൂപ കാല ഭീ ലോകരൂപസേ പരിണത ഹൈ ഐസാ സര്വജ്ഞോംനേ ദേഖാ ഹൈ ഔര
അതി തീക്ഷ്ണ ദ്രഷ്ടി ദ്വാരാ സ്പഷ്ട സമ്യക് അനുമാന ഭീ ഹോ സകതാ ഹൈ.
ഉപലബ്ധി നഹീം ഹുഈ ഹൈ; ഉസ ജീവാസ്തികായകാ ഹീ സമ്യക് ശ്രദ്ധാന, ഉസീകാ രാഗാദിസേ ഭിന്നരൂപ ഭേദജ്ഞാന
ഔര ഉസീമേം രാഗാദിവിഭാവരൂപ സമസ്ത സംകല്പ–വികല്പജാലകേ ത്യാഗ ദ്വാരാ സ്ഥിര പരിണതി കര്തവ്യ ഹൈ
.. ൨൬..
Page 54 of 264
PDF/HTML Page 83 of 293
single page version
ഭോത്താ യ ദേഹമേത്തോ ണ ഹി
ഭോക്താ ച ദേഹമാത്രോ ന ഹി മൂര്തഃ കര്മസംയുക്തഃ.. ൨൭..
ആത്മാ ഹി നിശ്ചയേന ഭാവപ്രാണധാരണാജ്ജീവഃ, വ്യവഹാരേണ ദ്രവ്യപ്രാണധാരണാജ്ജീവഃ. നിശ്ചയേന
പീഠികാ സമാപ്ത ഹുഈ.
ഭോക്താ ഹൈ, [ദേഹമാത്രഃ] ദേഹപ്രമാണ ഹൈ, [ന ഹി മൂര്തഃ] അമൂര്ത ഹൈ [ച] ഔര [കര്മസംയുക്തഃ] കര്മസംയുക്ത ഹൈ.
൧. സോപാധി = ഉപാധി സഹിത; ജിസമേം പരകീ അപേക്ഷാ ആതീ ഹോ ഐസാ.
൨. നിശ്ചയസേ ചിത്ശക്തികോ ആത്മാകേ സാഥ അഭേദ ഹൈ ഔര വ്യവഹാരസേ ഭേദ ഹൈ; ഇസലിയേ നിശ്ചയസേ ആത്മാ ചിത്ശക്തിസ്വരൂപ
കര്താ അനേ ഭോക്താ, ശരീരപ്രമാണ, കര്മേ യുക്ത ഛേ. ൨൭.
Page 55 of 264
PDF/HTML Page 84 of 293
single page version
ചൈതന്യപരിണാമലക്ഷണേനോപയോഗേനോപലക്ഷിതത്വാദുപയോഗവിശേഷിതഃ. നിശ്ചയേന ഭാവകര്മണാം, വ്യവഹാരേണ
ദ്രവ്യകര്മണാമാസ്രവണബംധനസംവരണനിര്ജരണമോക്ഷണേഷു സ്വയമീശത്വാത് പ്രഭുഃ. നിശ്ചയേന
പൌദ്ഗലികകര്മനിമിത്താത്മപരിണാമാനാം, വ്യവഹാരേണാത്മപരിണാമനിമിത്തപൌദ്ഗലികകര്മണാം കര്തൃത്വാത്കര്താ.
നിശ്ചയേനശുഭാശുഭകര്മനിമിത്തസുഖദുഃഖപരിണാമാനാം, വ്യവഹാരേണ ശുഭാശുഭകര്മസംപാദി–തേഷ്ടാനിഷ്ടവിഷയാണാം
ഭോക്തൃത്വാദ്ഭോക്താ. നിശ്ചയേന ലോകമാത്രോപി വിശിഷ്ടാവഗാഹപരിണാമശക്തിയുക്ത–ത്വാന്നാമകര്മനിര്വൃത്തമണു മഹച്ച
ശരീരമധിതിഷ്ഠന് വ്യവഹാരേണ ദേഹമാത്രഃ. വ്യവഹാരേണ കര്മഭിഃ സഹൈകത്വപരിണാമാന്മൂര്തോപി നിശ്ചയേന
‘ഉപയോഗലക്ഷിത’ ഹൈ; നിശ്ചയസേ ഭാവകര്മോംകേ ആസ്രവ, ബംധ, സംവര, നിര്ജരാ ഔര മോക്ഷ കരനേമേം സ്വയം ഈശ
[സമര്ഥ] ഹോനേസേ ‘പ്രഭു’ ഹൈ, വ്യവഹാരസേ [അസദ്ഭൂത വ്യവഹാരനയസേ] ദ്രവ്യകര്മോംകേ ആസ്രവ, ബംധ, സംവര,
നിര്ജരാ ഔര മോക്ഷ കരനേമേം സ്വയം ഈശ ഹോനേസേ ‘പ്രഭു’ ഹൈ; നിശ്ചയസേ പൌദ്ഗലിക കര്മ ജിനകാ നിമിത്ത ഹൈ
ഐസേ ആത്മപരിണാമോംകാ കര്തൃത്വ ഹോനേസേ ‘കര്താ’ ഹൈ, വ്യവഹാരസേ [അസദ്ഭൂത വ്യവഹാരനയസേ] ആത്മപരിണാമ
ജിനകാ നിമിത്ത ഹൈ ഐസേ പൌദ്ഗലിക കര്മോംകാ കര്തൃത്വ ഹോനേസേ ‘കര്താ’ ഹൈ; നിശ്ചയസേ ശുഭാശുഭ കര്മ
ജിനകാ നിമിത്ത ഹൈ ഐസേ സുഖദുഃഖപരിണാമോംകാ ഭോക്തൃത്വ ഹോനേസേ ‘ഭോക്താ’ ഹൈ, വ്യവഹാരസേ [അസദ്ഭൂത
വ്യവഹാരനയസേ] ശുഭാശുഭ കര്മോംസേ സംപാദിത [പ്രാപ്ത] ഇഷ്ടാനിഷ്ട വിഷയോംകാ ഭോക്തൃത്വ ഹോനേസേ ‘ഭോക്താ’ ഹൈ;
നിശ്ചയസേ ലോകപ്രമാണ ഹോനേ പര ഭീ, വിശിഷ്ട അവഗാഹപരിണാമകീ ശക്തിവാലാ ഹോനേസേ നാമകര്മസേ രചിത
ഛോടേ–ബഡേ ശരീരമേം രഹതാ ഹുആ വ്യവഹാരസേ [സദ്ഭൂത വ്യവഹാരനയസേ] ‘ദേഹപ്രമാണ’ ഹൈ; വ്യവഹാരസേ
[അസദ്ഭൂത വ്യവഹാരനയസേ] കര്മോംകേ സാഥ ഏകത്വപരിണാമകേ കാരണ മൂര്ത ഹോനേ പര ഭീ, നിശ്ചയസേ അരൂപീ–
സ്വഭാവവാലാ ഹോനേകേ കാരണ ‘അമൂര്ത’ ഹൈ;
൨. സംസാരീ ആത്മാ നിശ്ചയസേ നിമിത്തഭൂത പുദ്ഗലകര്മോംകോ അനുരൂപ ഐസേ നൈമിത്തിക ആത്മ പരിണാമോംകേ സാഥ [അര്ഥാത്
നൈമിത്തിക പുദ്ഗലകര്മോംകേ സാഥ [അര്ഥാത് ദ്രവ്യകര്മോംകേ സാഥ] സംയുക്ത ഹോനേസേ കര്മസംയുക്ത ഹൈ.
Page 56 of 264
PDF/HTML Page 85 of 293
single page version
ചൈതന്യപരിണാമാനുരൂപപുദ്ഗലപരിണാമാത്മഭിഃ കര്മഭിഃ സംയുക്തത്വാത്കര്മസംയുക്ത ഇതി.. ൨൭..
കമ്മമലവിപ്പമുക്കോ ഉഡ്ഢം
സ സര്വജ്ഞാനദര്ശീ ലഭതേ സുഖമനിന്ദ്രിയമനംതമ്.. ൨൮..
അനുരൂപ പുദ്ഗലപരിണാമാത്മക കര്മോംകേ സാഥ സംയുക്ത ഹോനേസേ ‘കര്മസംയുക്ത’ ഹൈ.
നിരൂപണ പ്രാരമ്ഭ കരതേ ഹുഏ ഇസ ഗാഥാമേം സംസാരസ്ഥിത ആത്മാകോ ജീവ [അര്ഥാത് ജീവത്വവാലാ], ചേതയിതാ,
ഉപയോഗലക്ഷണവാലാ, പ്രഭു, കര്താ ഇത്യാദി കഹാ ഹൈ. ജീവത്വ, ചേതയിതൃത്വ, ഉപയോഗ, പ്രഭുത്വ, കര്തൃത്വ,
ഇത്യാദികാ വിവരണ അഗലീ ഗാഥാഓംമേം ആയേഗാ.. ൨൭..
[അനിന്ദ്രിയമ്] അനിന്ദ്രിയ [സുഖമ്] സുഖകാ [ലഭതേ] അനുഭവ കരതാ ഹൈ.
സര്വജ്ഞദര്ശീ തേ അനംത അനിംദ്രി സുഖനേ അനുഭവേ. ൨൮.
Page 57 of 264
PDF/HTML Page 86 of 293
single page version
ആത്മാ ഹി പരദ്രവ്യത്വാത്കര്മരജസാ സാകല്യേന യസ്മിന്നേവ ക്ഷണേ
സ്വരൂപഭൂതത്വാദമുക്തോനംതമതീന്ദ്രിയം സുഖമനുഭവതി. മുക്തസ്യ ചാസ്യ ഭാവപ്രാണധാരണലക്ഷണം ജീവത്വം,
ചിദ്രൂപലക്ഷണം ചേതയിതൃത്വം, ചിത്പരിണാമലക്ഷണ ഉപയോഗഃ, നിര്വര്തിതസമസ്താധികാരശക്തിമാത്രം പ്രഭുത്വം,
സമസ്തവസ്ത്വസാധാരണസ്വരൂപനിര്വര്തനമാത്രം കര്തൃത്വം, സ്വരൂപഭൂതസ്വാതന്ക്ര്യലക്ഷണസുഖോപലമ്ഭ–രൂപം
ഭോക്തൃത്വം, അതീതാനംതരശരീരപരിമാണാവഗാഹപരിണാമരൂപം
ഭാവകര്മാണി തു
അഭാവ ഹോനേസേ [വഹാ ] സ്ഥിര രഹതാ ഹുആ, കേവലജ്ഞാന ഔര കേവലദര്ശന [നിജ] സ്വരൂപഭൂത ഹോനേകേ
കാരണ ഉനസേ ന ഛൂടതാ ഹുആ അനന്ത അതീന്ദ്രിയ സുഖകാ അനുഭവ കരതാ ഹൈ. ഉസ മുക്ത ആത്മാകോ,
ഭാവപ്രാണധാരണ ജിസകാ ലക്ഷണ
ഹോതാ ഹൈ; പ്രാപ്ത കിയേ ഹുഏ സമസ്ത [ആത്മിക] അധികാരോംകീ
സ്വരൂപഭൂത സ്വാതംക്ര്യ ജിസകാ ലക്ഷണ [–സ്വരൂപ] ഹൈ ഐസേ സുഖകീ ഉപലബ്ധിരൂപ ‘ഭോക്തൃത്വ’ ഹോതാ ഹൈ;
അതീത അനന്തര [–അന്തിമ] ശരീര പ്രമാണ അവഗാഹപരിണാമരൂപ ‘
സ്വയം സമര്ഥ ഹൈ ഇസലിയേ വഹ പ്രഭു ഹൈ.]
൨. മുക്ത ആത്മാകീ അവഗാഹനാ ചരമശരീരപ്രമാണ ഹോതീ ഹൈ ഇസലിയേ ഉസ അന്തിമ ശരീരകീ അപേക്ഷാ ലേകര ഉനകോ
൩. വിവിക്ത = ഭിന്ന; രഹിത.
Page 58 of 264
PDF/HTML Page 87 of 293
single page version
വിശ്വസ്യൈകദേശേഷു ക്രമേണ വ്യാപ്രിയമാണാ. യദാ തു ജ്ഞാനാവരണാദികര്മസംപര്കഃ പ്രണശ്യതി തദാ പരിച്ഛേദ്യസ്യ
വിശ്വസ്യ
ദേശമേം ക്രമശഃ വ്യാപാര കരതീ ഹുഈ വിവര്തനകോ പ്രാപ്ത ഹോതീ ഹൈ. കിന്തു ജബ ജ്ഞാനാവരണാദികര്മോംകാ സമ്പര്ക
വിനഷ്ട ഹോതാ ഹൈ, തബ
അഭാവ], വാസ്തവമേം നിശ്ചിത [–നിയത, അചല] സര്വജ്ഞപനേകീ ഔര സര്വദര്ശീപനേകീ ഉപലബ്ധി ഹൈ. യഹീ,
ദ്രവ്യകര്മോംകേ നിമിത്തഭൂത ഭാവകര്മോംകേ കര്തൃത്വകാ വിനാശ ഹൈ; യഹീ, വികാരപൂര്വക അനുഭവകേ അഭാവകേ കാരണ
൨. ചിദ്വിവര്ത = ചൈതന്യകാ പരിവര്തന അര്ഥാത് ചൈതന്യകാ ഏക വിഷയകോ ഛോഡകര അന്യ വിഷയകോ ജാനനേരൂപ ബദലനാ;
൩. കൂടസ്ഥ = സര്വകാല ഏക രൂപ രഹനേവാലീ; അചല. [ജ്ഞാനാവരണാദികര്മോകാ സമ്ബന്ധ നഷ്ട ഹോനേ പര കഹീം ചിത്ശക്തി
കാലകേ സമസ്ത ജ്ഞേയോംകോ ജാനതീ രഹതീ ഹൈ, ഇസലിയേ ഉസേ കഥംചിത് കൂടസ്ഥ കഹാ ഹൈ.]
൪. ഔപാധിക = ദ്രവ്യകര്മരൂപ ഉപാധികേ സാഥ സമ്ബന്ധവാലേ; ജിനമേം ദ്രവ്യകര്മരൂപീ ഉപാധി നിമിത്ത ഹോതീ ഹൈ ഐസേ;
Page 59 of 264
PDF/HTML Page 88 of 293
single page version
ചാനാദിവിവര്തഖേദവിച്ഛിത്തിസുസ്ഥിതാനംതചൈതന്യസ്യാത്മനഃ സ്വതംത്രസ്വരൂപാനുഭൂതിലക്ഷണസുഖസ്യ ഭോക്തൃ–
ത്വമിതി.. ൨൮..
പപ്പോദി സുഹമണംതം അവ്വാബാധം സഗമമുത്തം.. ൨൯..
പ്രാപ്നോതി സുഖമനംതമവ്യാബാധം സ്വകമമൂര്തമ്.. ൨൯..
ജിസകാ അനന്ത ചൈതന്യ സുസ്ഥിത ഹുആ ഹൈ ഐസേ ആത്മാകോ സ്വതംത്രസ്വരൂപാനുഭൂതിലക്ഷണ സുഖകാ [–സ്വതംത്ര
സ്വരൂപകീ അനുഭൂതി ജിസകാ ലക്ഷണ ഹൈ ഐസേ സുഖകാ] ഭോക്തൃത്വ ഹൈ.. ൨൮..
[അവ്യാബാധമ്] അവ്യാബാധ [അനംതമ്] അനന്ത [സുഖമ്] സുഖകോ [പ്രാപ്നോതി] ഉപലബ്ധ കരതാ ഹൈ.
ദ്വാരാ] ക്രമശഃ കുഛ–കുഛ ജാനതാ ഹൈ ഔര ദേഖതാ ഹൈ തഥാ പരാശ്രിത, മൂര്ത [ഇന്ദ്രിയാദി] കേ സാഥ
സമ്ബന്ധവാലാ, സവ്യാബാധ [–ബാധാ സഹിത] ഔര സാന്ത സുഖകാ അനുഭവ കരതാ ഹൈ; കിന്തു ജബ ഉസകേ
കര്മക്ലേശ സമസ്തരൂപസേ വിനാശകോ പ്രാപ്ത ഹോതേ ഹൈം തബ, ആത്മശക്തി അനര്ഗല [–നിരംകുശ] ഔര
അസംകുചിത ഹോനേസേ, വഹ അസഹായരൂപസേ [–കിസീകീ സഹായതാകേ ബിനാ] സ്വയമേവ യുഗപദ് സബ [–
സര്വ ദ്രവ്യക്ഷേത്രകാലഭാവ] ജാനതാ ഹൈ ഔര ദേഖതാ ഹൈ തഥാ സ്വാശ്രിത, മൂര്ത [ഇന്ദ്രിയാദി] കേ സാഥ സമ്ബന്ധ
രഹിത, അവ്യാബാധ ഔര അനന്ത സുഖകാ അനുഭവ കരതാ ഹൈ. ഇസലിയേ സബ സ്വയമേവ ജാനനേ ഔര
ദേഖനേവാലേ തഥാ സ്വകീയ സുഖകാ അനുഭവന കരനേവാലേ സിദ്ധകോ പരസേ [കുഛഭീ] പ്രയോജന നഹീം ഹൈ.
സ്വയമേവ ചേതക സര്വജ്ഞാനീ–സര്വദര്ശീ ഥായ ഛേ,
നേ നിജ അമൂര്ത അനംത അവ്യാബാധ സുഖനേ അനുഭവേ. ൨൯.
Page 60 of 264
PDF/HTML Page 89 of 293
single page version
ആത്മാ ഹി ജ്ഞാനദര്ശനസുഖസ്വഭാവഃ സംസാരാവസ്ഥായാമനാദികര്മകൢേശസംകോചിതാത്മശക്തിഃ
സുഖമനുഭവതി ച. യദാ ത്വസ്യ കര്മകൢേശാഃ സാമസ്ത്യേന പ്രണശ്യന്തി, തദാനര്ഗലാസംകുചിതാത്മ–
ശക്തിരസഹായഃ സ്വയമേവ യുഗപത്സമഗ്രം ജാനാതി പശ്യതി, സ്വപ്രത്യയമമൂര്തസംബദ്ധമവ്യാബാധമനംതം സുഖ
മനുഭവതി ച. തതഃ സിദ്ധസ്യ സമസ്തം സ്വയമേവ ജാനതഃ പശ്യതഃ, സുഖമനുഭവതശ്ച സ്വം, ന പരേണ
പ്രയോജനമിതി.. ൨൯..
കാലമേം സര്വജ്ഞ നഹീം ഹൈ’ ഐസാ കഹോ, തോ വഹ സംമത ഹീ ഹൈ. കിന്തു യദി ‘ തീനോം ലോകമേം ഔര തീനോം
കാലമേം സര്വജ്ഞ നഹീം ഹൈ ’ ഐസാ കഹോ തോ ഹമ പൂഛതേ ഹൈം കി വഹ തുമനേ കൈസേ ജാനാ? യ്ദി തീനോം ലോകകോ
ഔര തീനോം കാലകോ സര്വജ്ഞ രഹിത തുമനേ ദേഖ–ജാന ലിയാ തോ തുമ്ഹീം സര്വജ്ഞ ഹോ ഗയേ, ക്യോംകി ജോ തീന
ലോക ഔര തീന കാലകോ ജാനേ വഹീ സര്വജ്ഞ ഹൈ. ഔര യദി സര്വജ്ഞ രഹിത തീനോം ലോക ഔര തീനോം കാലകോ
തുമനേ നഹീം ദേഖാ–ജാനാ ഹൈ തോ ഫിര ‘ തീന ലോക ഔര തീന കാലമേം സര്വജ്ഞ നഹീം ഹൈ ’ ഐസാ തുമ കൈസേ
കഹ സകതേ ഹോ? ഇസ പ്രകാര സിദ്ധ ഹോതാ ഹൈ കി തുമ്ഹാരാ കിയാ ഹുആ സര്വജ്ഞകാ നിഷേധ യോഗ്യ നഹീം ഹൈ.
ഉഷ്ണതാരൂപ പരിണമിത അഗ്നി സമസ്ത ദാഹ്യകോ ജലാതീ ഹൈ, ഉസീ പ്രകാര പരിപൂര്ണ ജ്ഞാനരൂപ പരിണമിത
Page 61 of 264
PDF/HTML Page 90 of 293
single page version
സോ ജീവോ പാണാ പുണ ബലമിംദിയമാഉ ഉസ്സാസോ.. ൩൦..
സ ജീവഃ പ്രാണാഃ പുനര്ബലമിന്ദ്രിയമായുരുച്ഛവാസഃ.. ൩൦..
കാലമേം ജന്മ ലേനേ വാലേ ജീവോംകോ ] പ്രാപ്ത നഹീം ഹോതീ തഥാപി സര്വജ്ഞത്വശക്തിവാലേ നിജ ആത്മാകാ സ്പഷ്ട
അനുഭവ ഇസ ക്ഷേത്രമേം ഇസ കാലമേം ഭീ ഹോ സകതാ ഹൈ.
യഹ ശാസ്ത്ര അധ്യാത്മ ശാസ്ത്ര ഹോനേസേ യഹാ സര്വജ്ഞസിദ്ധികാ വിസ്താര നഹീം കിയാ ഗയാ ഹൈ; ജിജ്ഞാസുകോ
പ്രാണ [ഇന്ദ്രിയമ്] ഇന്ദ്രിയ, [ബലമ്] ബല, [ആയുഃ] ആയു തഥാ [ഉച്ഛവാസഃ] ഉച്ഛ്വാസ ഹൈ.
ത്രികാല അച്ഛിന്ന–സംതാനരൂപസേ [അടൂട ധാരാസേ] ധാരണ കരതാ ഹൈ ഇസലിയേ സംസാരീകോ ജീവത്വ ഹൈ.
മുക്തകോ [സിദ്ധകോ] തോ കേവല ഭാവപ്രാണ ഹീ ധാരണ ഹോനേസേ ജീവത്വ ഹൈ ഐസാ സമഝനാ.. ൩൦..
‘പുദ്ഗലസാമാന്യ, പുദ്ഗലസാമാന്യ, പുദ്ഗലസാമാന്യ ’ ഐസീ ഏകരൂപതാ–സദ്രശതാ ഹോതീ ഹൈ വേ ദ്രവ്യപ്രാണ ഹൈം.]
ജേ ചാര പ്രാണേ ജീവതോ പൂര്വേ, ജീവേ ഛേ, ജീവശേ,
തേ ജീവ ഛേ; നേ പ്രാണ ഇന്ദ്രിയ–ആയു–ബല–ഉച്ഛ്വാസ ഛേ. ൩൦.
Page 62 of 264
PDF/HTML Page 91 of 293
single page version
ധാരണാത്സംസാരിണോ ജീവത്വമ്. മുക്തസ്യ തു കേവലാനാമേവ ഭാവപ്രാണാനാം ധാരണാത്തദവസേയമിതി.. ൩൦..
ദേസേഹിം അസംഖാദാ സിയ ലോഗം സവ്വമാവണ്ണാ.. ൩൧..
കേചിത്തു അണാവണ്ണാ മിച്ഛാദംസണകസായജോഗജുദാ.
വിജുദാ യ തേഹിം ബഹുഗാ
ദേശൈരസംഖ്യാതാഃ സ്യാല്ലോകം സര്വമാപന്നാഃ.. ൩൧..
കേചിത്തു അനാപന്നാ മിഥ്യാദര്ശനകഷായയോഗയുതാഃ.
വിയുതാശ്ച തൈര്ബഹവഃ സിദ്ധാഃ സംസാരിണോ ജീവാഃ.. ൩൨..
അസംഖ്യാത പ്രദേശവാലേ ഹൈം. [സ്യാത് സര്വമ് ലോകമ് ആപന്നാഃ] കതിപയ കഥംചിത് സമസ്ത ലോകകോ പ്രാപ്ത ഹോതേ
ഹൈം [കേചിത് തു] ഔര കതിപയ [അനാപന്നാഃ] അപ്രാപ്ത ഹോതേ ഹൈം. [ബഹവഃ ജീവാഃ] അനേക [–അനന്ത] ജീവ
[മിഥ്യാദര്ശനകഷായയോഗയുതാഃ] മിഥ്യാദര്ശന–കഷായ–യോഗസഹിത [സംസാരിണഃ] സംസാരീ ഹൈം [ച] ഔര
അനേക [–അനന്ത ജീവ] [തൈഃ വിയുതാഃ] മിഥ്യാദര്ശന–കഷായ–യോഗരഹിത [സിദ്ധാഃ] സിദ്ധ ഹൈം.
ജേ അഗുരുലഘുക അനന്ത തേ–രൂപ സര്വ ജീവോ പരിണമേ;
സൌനാ പ്രദേശ അസംഖ്യ; കതിപയ ലോകവ്യാപീ ഹോയ ഛേ; ൩൧.
അവ്യാപീ ഛേ കതിപയ; വലീ നിര്ദോഷ സിദ്ധ ജീവോ ഘണാ;
മിഥ്യാത്വ–യോഗ–കഷായയുത സംസാരീ ജീവ ബഹു ജാണവാ. ൩൨.
Page 63 of 264
PDF/HTML Page 92 of 293
single page version
ഐസേ ഉന ജീവോംമേം കതിപയ കഥംചിത് [കേവലസമുദ്ഘാതകേ കാരണ] ലോകപൂരണ–അവസ്ഥാകേ പ്രകാര ദ്വാരാ
സമസ്ത ലോകമേം വ്യാപ്ത ഹോതേ ഹൈം ഔര കതിപയ സമസ്ത ലോകമേം അവ്യാപ്ത ഹോതേ ഹൈം. ഔര ഉന ജീവോംമേം ജോ
അനാദി
ജിതനാ ഹൈം. ഔര ജീവകേ സ്വക്ഷേത്രകേ ഛോടേസേ ഛോടേ അംശ കരനേ പര സ്വഭാവസേ ഹീ സദൈവ അസംഖ്യ അംശ ഹോതേ ഹൈം,
ഇസലിയേ ജീവ സദൈവ ഐസേ അസംഖ്യ അംശോം ജിതനാ ഹൈ.]
൨. ഗുണ = അംശ; അവിഭാഗ പരിച്ഛേദ. [ജീവമേം അഗുരുലഘുത്വ നാമകാ സ്വഭാവ ഹൈ. വഹ സ്വഭാവ ജീവകോ
[–അംശ] കഹേ ഹൈം.]
൩. കിസീ ഗുണമേം [അര്ഥാത് ഗുണകീ പര്യായമേം] അംശകല്പനാ കീ ജാനേപര, ഉസകാ ജോ ഛോടേസേ ഛോടാ [ജഘന്യ മാത്രാരൂപ,
൪. ഷട്സ്ഥാനപതിത വൃദ്ധിഹാനി = ഛഹ സ്ഥാനമേം സമാവേശ പാനേവാലീ വൃദ്ധിഹാനി; ഷട്ഗുണ വൃദ്ധിഹാനി.
Page 64 of 264
PDF/HTML Page 93 of 293
single page version
അസംഖ്യേയാഃ. ഏവംവിധേഷു തേഷു കേചിത്കഥംചില്ലോകപൂരണാവസ്ഥാപ്രകാരേണ സര്വലോകവ്യാപിനഃ, കേചിത്തു
തദവ്യാപിന ഇതി. അഥ യേ തേഷു മിഥ്യാദര്ശനകഷായയോഗൈരനാദിസംതതിപ്രവൃത്തൈര്യുക്താസ്തേ സംസാരിണഃ, യേ
വിമുക്താസ്തേ സിദ്ധാഃ, തേ ച പ്രത്യേകം ബഹവ ഇതി.. ൩൧–൩൨..
തഹ ദേഹീ ദേഹത്ഥോ സദേഹമിത്തം പഭാസയദി.. ൩൩..
തഥാ ദേഹീ ദേഹസ്ഥഃ സ്വദേഹമാത്രം പ്രഭായസതി.. ൩൩..
പ്രവാഹരൂപസേ പ്രവര്തമാന മിഥ്യാദര്ശന–കഷായ–യോഗ സഹിത ഹൈം വേ സംസാരീ ഹൈം, ജോ ഉനസേ വിമുക്ത ഹൈം [അര്ഥാത്
മിഥ്യാദര്ശന–കഷായ–യോഗസേ രഹിത ഹൈം] വേ സിദ്ധ ഹൈം; ഔര വേ ഹര പ്രകാരകേ ജീവ ബഹുത ഹൈം [അര്ഥാത്
സംസാരീ തഥാ സിദ്ധ ജീവോംമേംസേ ഹരഏക പ്രകാരകേ ജീവ അനന്ത ഹൈം].. ൩൧–൩൨..
[ദേഹസ്ഥഃ] ദേഹമേം രഹതാ ഹുആ [സ്വദേഹമാത്രം പ്രഭാസയതി] സ്വദേഹപ്രമാണ പ്രകാശിത ഹോതാ ഹൈ.
ജ്യമ ദൂധമാം സ്ഥിത പദ്മരാഗമണി പ്രകാശേ ദൂധനേ,
ത്യമ ദേഹമാം സ്ഥിത ദേഹീ ദേഹപ്രമാണ വ്യാപകതാ ലഹേ. ൩൩.
Page 65 of 264
PDF/HTML Page 94 of 293
single page version
ക്ഷീരേഗ്നിസംയോഗാദുദ്വലമാനേ തസ്യ പദ്മരാഗരത്നസ്യ പ്രഭാസ്കംധ ഉദ്വലതേ പുനര്നിവിശമാനേ നിവിശതേ ച, തഥൈവ
ച തത്ര ശരീരേ വിശിഷ്ടാഹാരാദിവശാദുത്സര്പതി തസ്യ ജീവസ്യ പ്രദേശാഃ ഉത്സര്പന്തി പുനരപസര്പതി അപസര്പന്തി
ച. യഥൈവ ച തത്പദ്മരാഗരത്നമന്യത്ര പ്രഭൂതക്ഷീരേ ക്ഷിപ്തം സ്വപ്രഭാ–സ്കംധവിസ്താരേണ തദ്വയാപ്നോതി പ്രഭൂതക്ഷീരം,
തഥൈവ ഹി ജീവോന്യത്ര മഹതി ശരീരേവതിഷ്ഠമാനഃ സ്വപ്രദേശവിസ്താരേണ തദ്വയാപ്നോതി മഹച്ഛരീരമ്. യഥൈവ ച
തത്പദ്മരാഗരത്നമന്യത്ര സ്തോകക്ഷീരേ നിക്ഷിപ്തം സ്വപ്രഭാസ്കംധോപസംഹാരേണ തദ്വയാപ്നോതി സ്തോകക്ഷീരം, തഥൈവ ച
ജീവോന്യത്രാണുശരീരേവതിഷ്ഠമാനഃ
ഹുആ സ്വപ്രദേശോം ദ്വാരാ ഉസ ശരീരമേം വ്യാപ്ത ഹോതാ ഹൈ. ഔര ജിസ പ്രകാര അഗ്നികേ സംയോഗസേ ഉസ ദൂധമേം
ഉഫാന ആനേ പര ഉസ പദ്മരാഗരത്നകേ പ്രഭാസമൂഹമേം ഉഫാന ആതാ ഹൈ [അര്ഥാത് വഹ വിസ്താരകോ വ്യാപ്ത ഹോതാ
ഹൈ] ഔര ദൂധ ഫിര ബൈഠ ജാനേ പര പ്രഭാസമൂഹ ഭീ ബൈഠ ജാതാ ഹൈ, ഉസീ പ്രകാര വിശിഷ്ട ആഹാരാദികേ വശ
ഉസ ശരീരമേം വൃദ്ധി ഹോനേ പര ഉസ ജീവകേ പ്രദേശ വിസ്തൃത ഹോതേ ഹൈം ഔര ശരീര ഫിര സൂഖ ജാനേ പര പ്രദേശ
ഭീ സംകുചിത ഹോ ജാതേ ഹൈം. പുനശ്ച, ജിസ പ്രകാര വഹ പദ്മരാഗരത്ന ദൂസരേ അധിക ദൂധമേം ഡാലാ ജാനേ പര
സ്വപ്രഭാസമൂഹകേ വിസ്താര ദ്വാരാ ഉസ അധിക ദൂധമേം വ്യാപ്ത ഹോതാ ഹൈ, ഉസീ പ്രകാര ജീവ ദൂസരേ ബഡേ ശരീരമേം
സ്ഥിതികോ പ്രാപ്ത ഹോനേ പര സ്വപ്രദേശോംകേ വിസ്താര ദ്വാരാ ഉസ ബഡേ ശരീരമേം വ്യാപ്ത ഹോതാ ഹൈ. ഔര ജിസ
പ്രകാര വഹ പദ്മരാഗരത്ന ദൂസരേ കമ ദൂധമേം ഡാലനേ പര സ്വപ്രഭാസമൂഹകേ സംകോച ദ്വാരാ ഉസ ഥോഡേ ദൂധമേം
സമഝനേകേ ലിയേ രത്ന ഔര
സമഝാനേകേ ഹേതു യഹാ രത്നകീ പ്രഭാകോ രത്നസേ അഭിന്ന കഹാ ഹൈ.
Page 66 of 264
PDF/HTML Page 95 of 293
single page version
അജ്ഝവസാണവിസിട്ഠോ ചിട്ഠദി
അധ്യവസാനവിശിഷ്ടശ്ചേഷ്ടതേ മലിനോ രജോമലൈഃ.. ൩൪..
വ്യാപ്ത ഹോതാ ഹൈ, ഉസീ പ്രകാര ജീവ അന്യ ഛോടേ ശരീരമേം സ്ഥിതികോ പ്രാപ്ത ഹോനേ പര സ്വപ്രദേശോംകേ സംകോച
ദ്വാരാ ഉസ ഛോടേ ശരീരമേം വ്യാപ്ത ഹോതാ ഹൈ.
മിഥ്യാത്വരാഗാദി വികല്പോം ദ്വാരാ ഉപാര്ജിത ജോ ശരീരനാമകര്മ ഉസസേ ജനിത [അര്ഥാത് ഉസ
ശരീരനാമകര്മകാ ഉദയ ജിസമേം നിമിത്ത ഹൈ ഐസേ] സംകോചവിസ്താരകേ ആധീനരൂപസേ ജീവ സര്വോത്കൃഷ്ട
അവഗാഹരൂപസേ പരിണമിത ഹോതാ ഹുആ സഹസ്രയോജനപ്രമാണ മഹാമത്സ്യകേ ശരീരമേം വ്യാപ്ത ഹോതാ ഹൈ, ജഘന്യ
അവഗാഹരൂപസേ പരിണമിത ഹോതാ ഹുആ ഉത്സേധ ഘനാംഗുലകേ അസംഖ്യാതവേം ഭാഗ ജിതനേ ലബ്ധ്യപര്യാപ്ത
സൂക്ഷ്മനിഗോദകേ ശരീരമേം വ്യാപ്ത ഹോതാ ഹൈ ഔര മധ്യമ അവഗാഹരൂപസേ പരിണമിത ഹോതാ ഹുആ മധ്യമ ശരീരമേം
വ്യാപ്ത ഹോതാ ഹൈ.. ൩൩..
അന്വയാര്ഥഃ–
ഉസകേ സാഥ ഏക നഹീം ഹൈ; [അധ്യവസാനവിശിഷ്ടഃ] അധ്യവസായവിശിഷ്ട വര്തതാ ഹുആ [രജോമലൈഃ മലിനഃ]
രജമല [കര്മമല] ദ്വാരാ മലിന ഹോനേസേ [ചേഷ്ടതേ] വഹ ഭമണ കരതാ ഹൈ.
ജീവ വിവിധ അധ്യവസായയുത, രജമളമലിന ഥഈനേ ഭമേ. ൩൪.
Page 67 of 264
PDF/HTML Page 96 of 293
single page version
ക്രമേണാന്യേഷ്വപി ശരീരേഷു വര്തത ഇതി തസ്യ സര്വത്രാസ്തിത്വമ്. ന ചൈകസ്മിന് ശരീരേ നീരേ ക്ഷീരമിവൈക്യേന
സ്ഥിതോപി ഭിന്നസ്വഭാവത്വാത്തേന സഹൈക ഇതി തസ്യ ദേഹാത്പൃഥഗ്ഭൂതത്വമ്. അനാദി–
ബംധനോപാധിവിവര്തിതവിവിധാധ്യവസായവിശിഷ്ടത്വാതന്മൂലകര്മജാലമലീമസത്വാച്ച ചേഷ്ടമാനസ്യാത്മനസ്ത–
ഥാവിധാധ്യവസായകര്മനിര്വര്തിതേതരശരീരപ്രവേശോ ഭവതീതി തസ്യ ദേഹാംതരസംചരണകാരണോപന്യാസ
ഇതി..൩൪..
തേ ഹോംതി ഭിണ്ണദേഹാ സിദ്ധാ വചിഗോയരമദീദാ.. ൩൫..
തേ ഭവന്തി ഭിന്നദേഹാഃ സിദ്ധാ വാഗ്ഗോചരമതീതാഃ.. ൩൫..
അസ്തിത്വ ഹൈ. ഔര കിസീ ഏക ശരീരമേം, പാനീമേം ദൂധകീ ഭാ തി ഏകരൂപസേ രഹനേ പര ഭീ, ഭിന്ന സ്വഭാവകേ
കാരണ ഉസകേ സാഥ ഏക [തദ്രൂപ] നഹീം ഹൈ; ഇസ പ്രകാര ഉസേ ദേഹസേ പൃഥക്പനാ ഹൈ. അനാദി ബംധനരൂപ
ഉപാധിസേ വിവര്തന [പരിവര്തന] പാനേവാലേ വിവിധ അധ്യവസായോംസേ വിശിഷ്ട ഹോനേകേ കാരണ [–അനേക പ്രകാരകേ
അധ്യവസായവാലാ ഹോനേകേ കാരണ] തഥാ വേ അധ്യവസായ ജിസകാ നിമിത്ത ഹൈം ഐസേ കര്മസമൂഹസേ മലിന ഹോനേകേ
കാരണ ഭ്രമണ കരതേ ഹുഏ ആത്മാകോ തഥാവിധ അധ്യവസായോം തഥാ കര്മോംസേ രചേ ജാനേ വാലേ [–ഉസ പ്രകാരകേ
മിഥ്യാത്വരാഗാദിരൂപ ഭാവകര്മോം തഥാ ദ്രവ്യകര്മോംസേ രചേ ജാനേ വാലേ] അന്യ ശരീരമേം പ്രവേശ ഹോതാ ഹൈ; ഇസ
പ്രകാര ഉസേ ദേഹാന്തരമേം ഗമന ഹോനേകാ കാരണ കഹാ ഗയാ.. ൩൪..
[ഭിന്നദേഹാഃ] ദേഹരഹിത [വാഗ്ഗോചരമ് അതീതാഃ] വചനഗോചരാതീത [സിദ്ധാഃ ഭവന്തി] സിദ്ധ
[സിദ്ധഭഗവന്ത] ഹൈം.
ജീവത്വ നഹി നേ സര്വഥാ തദഭാവ പണ നഹി ജേമനേ,
തേ സിദ്ധ ഛേ–ജേ ദേഹവിരഹിത വചനവിഷയാതീത ഛേ. ൩൫.
Page 68 of 264
PDF/HTML Page 97 of 293
single page version
നീരക്ഷീരയോരിവൈക്യേന വൃത്തിഃ, യതസ്തേ തത്സംപര്കഹേതുഭൂതകഷായയോഗവിപ്രയോഗാദതീ–
താനംതരശരീരമാത്രാവഗാഹപരിണതത്വേപ്യത്യംതഭിന്നദേഹാഃ. വാചാം ഗോചരമതീതശ്ച തന്മഹിമാ, യതസ്തേ
ലൌകികപ്രാണധാരണമംതരേണ ശരീരസംബംധമംതരേണ ച പരിപ്രാപ്തനിരുപാധിസ്വരൂപാഃ സതതം പ്രത–പംതീതി..൩൫..
ഉപ്പാദേദി ണ കിംചി വി കാരണമവി തേണ ണ സ ഹോദി.. ൩൬..
സദ്ഭാവ ഹൈ. ഔര ഉന്ഹേം ശരീരകേ സാഥ, നീരക്ഷീരകീ ഭാ തി, ഏകരൂപ
ദ്വാരാ വേ സതത പ്രതപതേ ഹൈം [–പ്രതാപവന്ത വര്തതേ ഹൈം].. ൩൫..
൨. അതീത അനന്തര = ഭൂത കാലകാ സബസേ അന്തിമ; ചരമ. [സിദ്ധഭഗവന്തോംകീ അവഗാഹനാ ചരമശരീരപ്രമാണ ഹോനേ കേ
അത്യന്ത ദേഹരഹിത ഹൈം.]
൩. വചനഗോചരാതീത = വചനഗോചരതാകോ അതിക്രാന്ത ; വചനവിഷയാതീത; വചന–അഗോചര.
ഊപജേ നഹീം കോ കാരണേ തേ സിദ്ധ തേഥീ ന കാര്യ ഛേ,
ഉപജാവതാ നഥീ കാംഈ പണ തേഥീ ന കാരണ പണ ഠരേ. ൩൬.
Page 69 of 264
PDF/HTML Page 98 of 293
single page version
ഉത്പാദയതി ന കിംചിദപി കാരണമപി തേന ന സ ഭവതി.. ൩൬..
ഹ്യുഭയകര്മക്ഷയേ സ്വയമുത്പദ്യമാനോ നാന്യതഃ കുതശ്ചിദുത്പദ്യത ഇതി. യഥൈവ ച സ ഏവ സംസാരീ
ഭാവകര്മരൂപാമാത്മപരിണാമസംതതിം ദ്രവ്യകര്മരൂപാം ച പുദ്ഗലപരിണാമസംതതിം കാര്യഭൂതാം കാരണഭൂതത്വേന
നിര്വര്തയന് താനി താനി ദേവമനുഷ്യതിര്യഗ്നാരകരൂപാണി കാര്യാണ്യുത്പാദയത്യാത്മനോ ന തഥാ സിദ്ധരൂപമപീതി.
സിദ്ധോ ഹ്യുഭയകര്മക്ഷയേ സ്വയമാത്മാനമുത്പാദയന്നാന്യത്കിഞ്ചിദുത്പാദയതി.. ൩൬..
[അന്യ കാര്യകോ] [ന ഉത്പാദയതി] ഉത്പന്ന നഹീം കരതേ [തേന] ഇസലിയേ [സഃ] വേ [കാരണമ് അപി]
കാരണ ഭീ [ന ഭവതി] നഹീം ഹൈം.
ഹൈ, ഉസീ പ്രകാര സിദ്ധരൂപസേ ഭീ ഉത്പന്ന ഹോതാ ഹൈ–– ഐേസാ നഹീം ഹൈ; [ഔര] സിദ്ധ [–സിദ്ധഭഗവാന]
വാസ്തവമേം, ദോനോം കര്മോം കാ ക്ഷയ ഹോനേ പര, സ്വയം [സിദ്ധരൂപസേ] ഉത്പന്ന ഹോതേ ഹുഏ അന്യ കിസീ കാരണസേ
[–ഭാവകര്മസേ യാ ദ്രവ്യകര്മസേ] ഉത്പന്ന നഹീം ഹോതേ.
മനുഷ്യ–തിര്യംച–നാരകകേ രൂപ അപനേമേം ഉത്പന്ന കരതാ ഹൈ, ഉസീ പ്രകാര സിദ്ധകാ രൂപ ഭീ [അപനേമേം] ഉത്പന്ന
കരതാ ഹൈ–– ഐേസാ നഹീം ഹൈ; [ഔര] സിദ്ധ വാസ്തവമേം, ദോനോം കര്മോംകാ ക്ഷയ ഹോനേ പര, സ്വയം അപനേകോ
[സിദ്ധരൂപസേ] ഉത്പന്ന കരതേ ഹുഏ അന്യ കുഛ ഭീ [ഭാവദ്രവ്യകര്മസ്വരൂപ അഥവാ ദേവാദിസ്വരൂപ കാര്യ] ഉത്പന്ന
നഹീം കരതേ.. ൩൬..
Page 70 of 264
PDF/HTML Page 99 of 293
single page version
വിണ്ണാണമവിണ്ണാണം ണ വി ജുജ്ജദി അസദി സബ്ഭാവേ.. ൩൭..
വിജ്ഞാനമവിജ്ഞാനം നാപി യുജ്യതേ അസതി സദ്ഭാവേ.. ൩൭..
സ്വദ്രവ്യേണ സദാശൂന്യമിതി, ക്വചിജ്ജീവദ്രവ്യേനംതം ജ്ഞാനം ക്വചിത്സാംതം ജ്ഞാനമിതി, ക്വചിജ്ജീവദ്രവ്യേനംതം
ക്വചിത്സാംതമജ്ഞാനമിതി–ഏതദന്യഥാ–
[ശൂന്യമ്] ശൂന്യ, [ഇതരത് ച] അശൂന്യ, [വിജ്ഞാനമ്] വിജ്ഞാന ഔര [അവിജ്ഞാനമ്] അവിജ്ഞാന [ന അപി
യുജ്യതേ] [ജീവദ്രവ്യമേം] ഘടിത നഹീം ഹോ സകതേ. [ഇസലിയേ മോക്ഷമേം ജീവകാ സദ്ഭാവ ഹൈ ഹീ.]
പര്യായരൂപസേ അഭാവ്യ [–ന ഹോനേയോഗ്യ] ഹൈ, [൫] ദ്രവ്യ അന്യ ദ്രവ്യോം സേ സദാ ശൂന്യ ഹൈ, [൬] ദ്രവ്യ
സ്വദ്രവ്യസേ സദാ അശൂന്യ ഹൈ, [൭]
വിജ്ഞാന, അണവിജ്ഞാന, ശൂന്യ, അശൂന്യ–ഏ കംഈ നവ ഘടേ. ൩൭.
Page 71 of 264
PDF/HTML Page 100 of 293
single page version
ചേദയദി ജീവരാസീ ചേദഗഭാവേണ തിവിഹേണ.. ൩൮..
ചേതയതി ജീവരാശിശ്ചേതകഭാവേന ത്രിവിധേന.. ൩൮..
ജീവദ്രവ്യമേം അനന്ത അജ്ഞാന ഔര കിസീമേം സാന്ത അജ്ഞാന ഹൈ – യഹ സബ,
ഏക ജീവരാശി [ജ്ഞാനമ്] ജ്ഞാനകോ [ചേതയതി] ചേതതീ [–വേദതീ] ഹൈ.
ദ്രവ്യരൂപസേ ശാശ്വത ഹൈ–യഹ ബാത കൈസേ ഘടിത ഹോഗീ? [൨] പ്രത്യേക ദ്രവ്യ നിത്യ രഹകര ഉസമേം പര്യായകാ നാശ
ഹോതാ രഹതാ ഹൈ– യഹ ബാത കൈസേ ഘടിത ഹോഗീ? [൩–൬] പ്രത്യേക ദ്രവ്യ സര്വദാ അനാഗത പര്യായസേ ഭാവ്യ, സര്വദാ
അതീത പര്യായസേ അഭാവ്യ, സര്വദാ പരസേ ശൂന്യ ഔര സര്വദാ സ്വസേ അശൂന്യ ഹൈ– യഹ ബാതേം കൈസേ ഘടിത ഹോംഗീ?
[൭] കിസീ ജീവദ്രവ്യമേം അനന്ത ജ്ഞാന ഹൈേ– യഹ ബാത കൈസേ ഘടിത ഹോഗീ? ഔര [൮] കിസീ ജീവദ്രവ്യമേം സാന്ത
അജ്ഞാന ഹൈ [അര്ഥാത് ജീവദ്രവ്യ നിത്യ രഹകര ഉസമേം അജ്ഞാനപരിണാമകാ അന്ത ആതാ ഹൈ]– യഹ ബാത കൈസേ ഘടിത
ഹോഗീ? ഇസലിയേ ഇന ആഠ ഭാവോം ദ്വാരാ മോക്ഷമേം ജീവകാ അസ്തിത്വ സിദ്ധ ഹോതാ ഹൈ.]
കോ ജീവരാശി ‘കര്മഫള’നേ, കോഈ ചേതേ ‘ജ്ഞാന’നേ. ൩൮.