Page 212 of 264
PDF/HTML Page 241 of 293
single page version
ଅଦ୍ଭୂତ–ପରମ–ଆହ୍ଲାଦାତ୍ମକ ସୁଖସ୍ଵରୂପ ଘୃତସେ ସିଂଚୀ ହୁଈ ନିଶ୍ଚଯ–ଆତ୍ମସଂଵେଦନରୂପ ଧ୍ଯାନାଗ୍ନି
ମୂଲୋତ୍ତରପ୍ରକୃତିଭେଦଵାଲେ କର୍ମରୂପୀ ଇନ୍ଧନକୀ ରାଶିକୋ କ୍ଷଣମାତ୍ରମେଂ ଜଲା ଦେତୀ ହୈ.
ମନୁଷ୍ଯକା ଭଵ ପାକର ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତ କରତେ ହୈଂ. ଔର ବହୁଶ୍ରୁତଧର ହୀ ଧ୍ଯାନ କର ସକତେ ହୈଂ ଐସା ଭୀ ନହୀଂ ହୈ;
ସାରଭୂତ ଅଲ୍ପ ଶ୍ରୁତସେ ଭୀ ଧ୍ଯାନ ହୋ ସକତା ହୈ. ଇସଲିଯେ ମୋକ୍ଷାର୍ଥୀଯୋଂକୋ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମାକା ପ୍ରତିପାଦକ,
ସଵଂରନିର୍ଜରାକା କରନେଵାଲା ଔର ଜରାମରଣକା ହରନେଵାଲା ସାରଭୂତ ଉପଦେଶ ଗ୍ରହଣ କରକେ ଧ୍ଯାନ କରନେଯୋଗ୍ଯ
ହୈ.
ଉସମେଂ ନିଶ୍ଚଲ ପରିଣତି କହାଁସେ ହୋସକତୀ ହୈ? ଇସଲିଯେ ମୋକ୍ଷକେ ଉପାଯଭୂତ ଧ୍ଯାନ କରନେକୀ ଇଚ୍ଛା
ରଖନେଵାଲେ ଜୀଵକୋେ ପ୍ରଥମ ତୋ ଜିନୋକ୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣପର୍ଯାଯରୂପ ଵସ୍ତୁସ୍ଵରୂପକୀ ଯଥାର୍ଥ ସମଝପୂର୍ଵକ ନିର୍ଵିକାର
ନିଷ୍କ୍ରିଯ ଚୈତନ୍ଯଚମତ୍କାରକୀ ସମ୍ଯକ୍ ପ୍ରତୀତିକା ସର୍ଵ ପ୍ରକାରସେ ଉଦ୍ଯମ କରନେ ଯୋଗ୍ଯ ହୈ; ଉସକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ହୀ
ଚୈତନ୍ଯଚମତ୍କାରମେଂ ଵିଶେଷ ଲୀନତାକା ଯଥାର୍ଥ ଉଦ୍ଯମ ହୋ ସକତା ହୈ].. ୧୪୬..
୨. ମୁନିକୋ ଜୋ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମସ୍ଵରୂପକା ନିଶ୍ଚଲ ଉଗ୍ର ଆଲମ୍ବନ ଵର୍ତତା ହୈ ଉସେ ଯହାଁ ମୁଖ୍ଯତଃ ‘ଧ୍ଯାନ’ କହା ହୈ.
ହୈ, କ୍ଯୋଂ କି ଉସେ ଭୀ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମସ୍ଵରୂପକା ଜଘନ୍ଯ ଆଲମ୍ବନ ତୋ ହୋତା ହୈ.]
Page 213 of 264
PDF/HTML Page 242 of 293
single page version
ସୋ ତେଣ ହଵଦି ବଦ୍ଧୋ ପୋଗ୍ଗଲକମ୍ମେଣ ଵିଵିହେଣ.. ୧୪୭..
ସ ତେନ ଭଵତି ବଦ୍ଧଃ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମଣା ଵିଵିଧେନ.. ୧୪୭..
ଶୁଭୋଽଶୁଭୋ ଵା ପରିଣାମୋ ଜୀଵସ୍ଯ ଭାଵବନ୍ଧଃ, ତନ୍ନିମିତ୍ତେନ ଶୁଭାଶୁଭକର୍ମତ୍ଵପରିଣତାନାଂ ଜୀଵେନ
ସହାନ୍ଯୋନ୍ଯମୂର୍ଚ୍ଛନଂ ପୁଦ୍ଗଲାନାଂ ଦ୍ରଵ୍ଯବନ୍ଧ ଇତି.. ୧୪୭..
ଆତ୍ମା [ତେନ] ଉସ ଭାଵ ଦ୍ଵାରା [–ଉସ ଭାଵକେ ନିମିତ୍ତସେ] [ଵିଵିଧେନ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମଣା] ଵିଵିଧ
ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମୋଂସେ [ବଦ୍ଧଃ ଭଵତି] ବଦ୍ଧ ହୋତା ହୈ.
ଆତ୍ମା ଉସ ନିମିତ୍ତଭୂତ ଭାଵ ଦ୍ଵାରା ଵିଵିଧ ପୁଦ୍ଗଲକର୍ମସେ ବଦ୍ଧ ହୋତା ହୈ. ଇସଲିଯେ ଯହାଁ [ଐସା କହା ହୈ
କି], ମୋହରାଗଦ୍ଵେଷ ଦ୍ଵାରା ସ୍ନିଗ୍ଧ ଐସେ ଜୋ ଜୀଵକେ ଶୁଭ ଯା ଅଶୁଭ ପରିଣାମ ଵହ ଭାଵବନ୍ଧ ହୈ ଔର ଉସକେ
[–ଶୁଭାଶୁଭ ପରିଣାମକେ] ନିମିତ୍ତସେ ଶୁଭାଶୁଭ କର୍ମରୂପ ପରିଣତ ପୁଦ୍ଗଲୋଂକା ଜୀଵକେ ସାଥ ଅନ୍ଯୋନ୍ଯ
ଅଵଗାହନ [–ଵିଶିଷ୍ଟ ଶକ୍ତି ସହିତ ଏକକ୍ଷେତ୍ରାଵଗାହସମ୍ବନ୍ଧ] ଵହ ଦ୍ରଵ୍ଯ ବନ୍ଧ ହୈ.. ୧୪୭..
Page 214 of 264
PDF/HTML Page 243 of 293
single page version
ଭାଵଣିମିତ୍ତୋ ବଂଧୋ ଭାଵୋ ରଦିରାଗଦୋସମୋହଜୁଦୋ.. ୧୪୮..
ଭାଵନିମିତ୍ତୋ ବନ୍ଧୋ ଭାଵୋ ରତିରାଗଦ୍ଵେଷମୋହଯୁତଃ.. ୧୪୮..
ଗ୍ରହଣଂ ହି କର୍ମପୁଦ୍ଗଲାନାଂ ଜୀଵପ୍ରଦେଶଵର୍ତିକର୍ମସ୍କନ୍ଧାନୁପ୍ରଵେଶଃ. ତତ୍ ଖଲୁ ଯୋଗନିମିତ୍ତମ୍. ଯୋଗୋ
ଶକ୍ତିପରିଣାମେନାଵସ୍ଥାନମ୍. ସ ପୁନର୍ଜୀଵଭାଵନିମିତ୍ତଃ. ଜୀଵଭାଵଃ ପୁନା ରତିରାଗଦ୍ଵେଷମୋହଯୁତଃ,
ନିମିତ୍ତ ଭାଵ ହୈ; [ଭାଵଃ ରତିରାଗଦ୍ଵେଷମୋହଯୁତଃ] ଭାଵ ରତିରାଗଦ୍ଵେଷମୋହସେ ଯୁକ୍ତ [ଆତ୍ମପରିଣାମ] ହୈ.
କର୍ମଵର୍ଗଣାକା ଜିସମେଂ ଆଲମ୍ବନ ହୋତା ହୈ ଐସା ଆତ୍ମପ୍ରଦେଶୋଂକା ପରିସ୍ପନ୍ଦ [ଅର୍ଥାତ୍ ଜୀଵକେ ପ୍ରଦେଶୋଂକା
କଂପନ.
ହୈେ. ଜୀଵଭାଵ ରତିରାଗଦ୍ଵେଷମୋହଯୁକ୍ତ [ପରିଣାମ] ହୈ ଅର୍ଥାତ୍ ମୋହନୀଯକେ ଵିପାକସେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋନେଵାଲା ଵିକାର
ହୈ
ଛେ ଭାଵହେତୁକ ବଂଧ, ନେ ମୋହାଦିସଂଯୁତ ଭାଵ ଛେ. ୧୪୮.
Page 215 of 264
PDF/HTML Page 244 of 293
single page version
ଏଵେତି.. ୧୪୮..
ତେସିଂ ପି ଯ ରାଗାଦୀ ତେସିମଭାଵେ ଣ ବଜ୍ଝଂତି.. ୧୪୯..
ତେଷାମପି ଚ ରାଗାଦଯସ୍ତେଷାମଭାଵେ ନ ବଧ୍ଯନ୍ତେ.. ୧୪୯..
ଅର୍ଥାତ୍ ‘ବଂଧ’ କା ନିମିତ୍ତ ହୋତା ହୈ; ଇସଲିଯେ ମୋହରାଗଦ୍ଵେଷଭାଵକୋ ‘ବନ୍ଧ’ କା ଅଂତରଂଗ କାରଣ [ଅଂତରଂଗ
ନିମିତ୍ତ] କହା ହୈ ଔର ଯୋଗକୋ – ଜୋ କି ‘ଗ୍ରହଣ’ କା ନିମିତ୍ତ ହୈ ଉସେ–‘ବନ୍ଧ’ କା ବହିରଂଗ କାରଣ
[ବାହ୍ଯ ନିମିତ୍ତ] କହା ହୈ.. ୧୪୮..
ତଥା ସ୍ଥିତିକା ହେତୁ ହୈ.. ୧୪୮..
ସ୍ଥିତି–ଅନୁଭାଗ ବିନା କର୍ମବନ୍ଧପର୍ଯାଯ ନାମମାତ୍ର ହୀ ରହତୀ ହୈ. ଇସଲିଯେ ଯହାଁ ପ୍ରକୃତି–ପ୍ରଦେଶବନ୍ଧକା ମାତ୍ର
‘ଗ୍ରହଣ’ ଶବ୍ଦସେ କଥନ କିଯା ହୈ ଔର ସ୍ଥିତି–ଅନୁଭାଗବନ୍ଧକା ହୀ ‘ବନ୍ଧ’ ଶବ୍ଦସେ କହା ହୈ.
[ରାଗାଦଯଃ] [ଜୀଵକେ] ରାଗାଦିଭାଵ କାରଣ ହୈଂ; [ତେଷାମ୍ ଅଭାଵେ] ରାଗାଦିଭାଵୋଂକେ ଅଭାଵମେଂ [ନ ବଧ୍ଯନ୍ତେ]
ଜୀଵ ନହୀଂଂ ବଁଧତେ.
ତେନାଂଯ ଛେ ରାଗାଦି, ଜ୍ଯାଂ ରାଗାଦି ନହି ତ୍ଯାଂ ବଂଧ ନା. ୧୪୯.
Page 216 of 264
PDF/HTML Page 245 of 293
single page version
ରାଗାଦିଭାଵାନାମଭାଵେ ଦ୍ରଵ୍ଯମିଥ୍ଯାତ୍ଵାସଂଯମକଷାଯଯୋଗସଦ୍ଭାଵେଽପି ଜୀଵା ନ ବଧ୍ଯନ୍ତେ. ତତୋ ରାଗା–
ଦୀନାମନ୍ତରଙ୍ଗତ୍ଵାନ୍ନିଶ୍ଚଯେନ ବନ୍ଧହେତୁତ୍ଵମଵସେଯମିତି.. ୧୪୯..
ବନ୍ଧହେତୁପନେକେ ହେତୁ ଜୀଵଭାଵଭୂତ ରାଗାଦିକ ହୈଂ; କ୍ଯୋଂକି
ଅଂତରଂଗ ବନ୍ଧହେତୁପନା ହୋନେକେ କାରଣ
୨. ଜୀଵଗତ ରାଗାଦିରୂପ ଭାଵପ୍ରତ୍ଯଯୋଂକା ଅଭାଵ ହୋନେ ପର ଦ୍ରଵ୍ଯପ୍ରତ୍ଯଯୋଂକେ ଵିଦ୍ଯମାନପନେମେଂ ଭୀ ଜୀଵ ବଂଧତେ ନହୀଂ ହୈଂ. ଯଦି
ଅଵକାଶ ହୀ ନ ରହେ], କ୍ଯୋଂକି ସଂସାରୀଯୋଂକୋ ସଦୈଵ କର୍ମୋଦଯକା ଵିଦ୍ଯମାନପନା ହୋତା ହୈ.
୩. ଉଦଯଗତ ଦ୍ରଵ୍ଯମିଥ୍ଯାତ୍ଵାଦି ପ୍ରତ୍ଯଯୋଂକୀ ଭାଁତି ରାଗାଦିଭାଵ ନଵୀନ କର୍ମବନ୍ଧମେଂ ମାତ୍ର ବହିରଂଗ ନିମିତ୍ତ ନହୀଂ ହୈ କିନ୍ତୁ ଵେ
Page 217 of 264
PDF/HTML Page 246 of 293
single page version
ଆସଵଭାଵେଣ ଵିଣା ଜାଯଦି କମ୍ମସ୍ସ ଦୁ ଣିରୋଧୋ.. ୧୫୦..
ପାଵଦି ଇଂଦିଯରହିଦଂ ଅଵ୍ଵାବାହଂ
ଆସ୍ରଵଭାଵେନ ଵିନା ଜାଯତେ କର୍ମଣସ୍ତୁ ନିରୋଧଃ.. ୧୫୦..
କର୍ମଣାମଭାଵେନ ଚ ସର୍ଵଜ୍ଞଃ ସର୍ଵଲୋକଦର୍ଶୀ ଚ.
ଵିନା] ଆସ୍ରଵଭାଵକେ ଅଭାଵମେଂ [କର୍ମଣଃ ନିରୋଧଃ ଜାଯତେ] କର୍ମକା ନିରୋଧ ହୋତା ହୈ. [ଚ] ଔର [କର୍ମଣାମ୍
ଅଭାଵେନ] କର୍ମୋଂକା ଅଭାଵ ହୋନେସେ ଵହ [ସର୍ଵଜ୍ଞଃ ସର୍ଵଲୋକଦର୍ଶୀ ଚ] ସର୍ଵଜ୍ଞ ଔର ସର୍ଵଲୋକଦର୍ଶୀ ହୋତା ହୁଆ
[ଇନ୍ଦ୍ରିଯରହିତମ୍] ଇନ୍ଦ୍ରିଯରହିତ, [ଅଵ୍ଯାବାଧମ୍] ଅଵ୍ଯାବାଧ, [ଅନନ୍ତମ୍ ସୁଖମ୍ ପ୍ରାପ୍ନୋତି] ଅନନ୍ତ ସୁଖକୋ
ପ୍ରାପ୍ତ କରତା ହୈ.
ହେତୁ–ଅଭାଵେ ନିଯମଥୀ ଆସ୍ରଵନିରୋଧନ ଜ୍ଞାନୀନେ,
ଆସରଵଭାଵ–ଅଭାଵମାଂ କର୍ମୋ ତଣୁଂ ରୋଧନ ବନେ; ୧୫୦.
କର୍ମୋ–ଅଭାଵେ ସର୍ଵଜ୍ଞାନୀ
Page 218 of 264
PDF/HTML Page 247 of 293
single page version
ଆସ୍ରଵହେତୁର୍ହି ଜୀଵସ୍ଯ ମୋହରାଗଦ୍ଵେଷରୂପୋ ଭାଵଃ. ତଦଭାଵୋ ଭଵତି ଜ୍ଞାନିନଃ. ତଦଭାଵେ
ଦର୍ଶିତ୍ଵମଵ୍ଯାବାଧମିନ୍ଦ୍ରିଯଵ୍ଯାପାରାତୀତମନନ୍ତସୁଖତ୍ଵଞ୍ଚେତି. ସ ଏଷ ଜୀଵନ୍ମୁକ୍ତିନାମା ଭାଵମୋକ୍ଷଃ. କଥମିତି
ଚେତ୍. ଭାଵଃ ଖଲ୍ଵତ୍ର ଵିଵକ୍ଷିତଃ କର୍ମାଵୃତ୍ତଚୈତନ୍ଯସ୍ଯ କ୍ରମପ୍ରଵର୍ତମାନଜ୍ଞପ୍ତିକ୍ରିଯାରୂପଃ. ସ ଖଲୁ
ସଂସାରିଣୋଽନାଦିମୋହନୀଯକର୍ମୋଦଯାନୁଵୃତ୍ତିଵଶାଦଶୁଦ୍ଧୋ ଦ୍ରଵ୍ଯକର୍ମାସ୍ରଵହେତୁଃ. ସ ତୁ ଜ୍ଞାନିନୋ ମୋହରାଗ–
ଦ୍ଵେଷାନୁଵୃତ୍ତିରୂପେଣ ପ୍ରହୀଯତେ. ତତୋଽସ୍ଯ ଆସ୍ରଵଭାଵୋ ନିରୁଧ୍ଯତେ. ତତୋ ନିରୁଦ୍ଧାସ୍ରଵଭାଵସ୍ଯାସ୍ଯ
ମୋହକ୍ଷଯେଣାତ୍ଯନ୍ତନିର୍ଵିକାରମନାଦିମୁଦ୍ରିତାନନ୍ତଚୈତନ୍ଯଵୀର୍ଯସ୍ଯ ଶୁଦ୍ଧଜ୍ଞପ୍ତିକ୍ରିଯାରୂପେଣାନ୍ତର୍ମୁହୂର୍ତ– ମତିଵାହ୍ଯ
ଯୁଗପଞ୍ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନାଵରଣାନ୍ତରାଯକ୍ଷେଯଣ କଥଞ୍ଚିଚ୍
ହୋତା ହୈ. କର୍ମକା ଅଭାଵ ହୋନେ ପର ସର୍ଵଜ୍ଞତା, ସର୍ଵଦର୍ଶିତା ଔର ଅଵ୍ଯାବାଧ, ୧ଇନ୍ଦ୍ରିଯଵ୍ଯାପାରାତୀତ, ଅନନ୍ତ
ସୁଖ ହୋତା ହୈ. ଯହ
ନିମ୍ନାନୁସାର ପ୍ରକାର ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ହୈେଃ–
ମୋହନୀଯକର୍ମକେ ଉଦଯକା ଅନୁସରଣ କରତୀ ହୁଈ ପରିଣତିକେ କାରଣ ଅଶୁଦ୍ଧ ହୈ, ଦ୍ରଵ୍ଯକର୍ମାସ୍ରଵକା ହେତୁ ହୈ.
ପରନ୍ତୁ ଵହ [କ୍ରମାନୁସାର ପ୍ରଵର୍ତତୀ ଜ୍ଞପ୍ତିକ୍ରିଯାରୂପ ଭାଵ] ଜ୍ଞାନୀକୋ ମୋହରାଗଦ୍ଵେଷଵାଲୀ ପରିଣତିରୂପସେ ହାନିକୋ
ପ୍ରାପ୍ତ ହୋତା ହୈ ଇସଲିଯେ ଉସେ ଆସ୍ରଵଭାଵକୋ ନିରୋଧ ହୋତା ହୈ. ଇସଲିଯେ ଜିସେ ଆସ୍ରଵଭାଵକା ନିରୋଧ ହୁଆ
ହୈ ଐସେ ଉସ ଜ୍ଞାନୀକୋ ମୋହକେ କ୍ଷଯ ଦ୍ଵାରା ଅତ୍ଯନ୍ତ ନିର୍ଵିକାରପନା ହୋନେସେ, ଜିସେ ଅନାଦି କାଲସେ ଅନନ୍ତ
ଚୈତନ୍ଯ ଔର [ଅନନ୍ତ] ଵୀର୍ଯ ମୁଂଦ ଗଯା ହୈ ଐସା ଵହ ଜ୍ଞାନୀ [କ୍ଷୀଣମୋହ ଗୁଣସ୍ଥାନମେଂ] ଶୁଦ୍ଧ ଜ୍ଞପ୍ତିକ୍ରିଯାରୂପସେ
ଅଂତର୍ମୁହୂର୍ତ ଵ୍ଯତୀତ କରକେ ଯୁଗପଦ୍ ଜ୍ଞାନାଵରଣ, ଦର୍ଶନାଵରଣ ଔର ଅନ୍ତରାଯକା କ୍ଷଯ ହୋନେସେ କଥଂଚିତ୍
୨. ଜୀଵନ୍ମୁକ୍ତି = ଜୀଵିତ ରହତେ ହୁଏ ମୁକ୍ତି; ଦେହ ହୋନେ ପର ଭୀ ମୁକ୍ତି.
Page 219 of 264
PDF/HTML Page 248 of 293
single page version
ନିତ୍ଯମେଵାଵତିଷ୍ଠତେ. ଇତ୍ଯେଷ ଭାଵକର୍ମମୋକ୍ଷପ୍ରକାରଃ ଦ୍ରଵ୍ଯକର୍ମମୋକ୍ଷହେତୁଃ ପରମ–ସଂଵରପ୍ରକାରଶ୍ଚ.. ୧୫୦–୧୫୧..
ଜାଯତେ ନିର୍ଜରାହେତୁଃ ସ୍ଵଭାଵସହିତସ୍ଯ ସାଧୋଃ.. ୧୫୨..
ଅଵ୍ଯାବାଧ–ଅନନ୍ତସୁଖଵାଲା ସଦୈଵ ରହତା ହୈ.
ସମସ୍ତ ଜ୍ଞେଯୋଂକୋ ଜାନତା ରହତା ହୈ, ଇସଲିଯେ ଉସେ କଥଂଚିତ୍ କୂଟସ୍ଥ କହା ହୈ.]
୨. ଭାଵକର୍ମମୋକ୍ଷ=ଭାଵକର୍ମକା ସର୍ଵଥା ଛୂଟ ଜାନା; ଭାଵମୋକ୍ଷ. [ଜ୍ଞପ୍ତିକ୍ରିଯାମେଂ କ୍ରମପ୍ରଵୃତ୍ତିକା ଅଭାଵ ହୋନା ଵହ ଭାଵମୋକ୍ଷ ହୈ
୩. ପ୍ରକାର=ସ୍ଵରୂପ; ରୀତ.
ଦ୍ରଗଜ୍ଞାନଥୀ ପରିପୂର୍ଣ ନେ ପରଦ୍ରଵ୍ଯଵିରହିତ ଧ୍ଯାନ ଜେ,
ତେ ନିର୍ଜରାନୋ ହେତୁ ଥାଯ ସ୍ଵଭାଵପରିଣତ ସାଧୁନେ. ୧୫୨.
Page 220 of 264
PDF/HTML Page 249 of 293
single page version
ଚାନ୍ଯଦ୍ରଵ୍ଯସଂଯୋଗଵିଯୁକ୍ତଂ
କାରଣ ଜୋ ଅନ୍ଯଦ୍ରଵ୍ଯକେ ସଂଯୋଗ ରହିତ ହୈ ଔର ଶୁଦ୍ଧ ସ୍ଵରୂପମେଂ ଅଵିଚଲିତ ଚୈତନ୍ଯଵୃତ୍ତିରୂପ ହୋନେକେ କାରଣ
ଜୋ କଥଂଚିତ୍ ‘ଧ୍ଯାନ’ ନାମକେ ଯୋଗ୍ଯ ହୈ ଐସା ଆତ୍ମାକା ସ୍ଵରୂପ [–ଆତ୍ମାକୀ ନିଜ ଦଶା] ପୂର୍ଵସଂଚିତ
କର୍ମୋଂକୀ ଶକ୍ତିକୋ ଶାତନ ଅଥଵା ଉନକା ପତନ ଦେଖକର ନିର୍ଜରାକେ ହେତୁରୂପସେ ଵର୍ଣନ କିଯା ଜାତା ହୈ.
ଅନ୍ଯଦ୍ରଵ୍ଯକେ ସଂସର୍ଗ ରହିତ ହୈ ଔର ଶୁଦ୍ଧସ୍ଵରୂପମେଂ ନିଶ୍ଚଲ ଚୈତନ୍ଯପରିଣତିରୂପ ହୋନେକେ କାରଣ କିସୀ ପ୍ରକାର
‘ଧ୍ଯାନ’ ନାମକେ ଯୋଗ୍ଯ ହୈ. ଉନକୀ ଐସୀ ଆତ୍ମଦଶାକା ନିର୍ଜରାକେ ନିମିତ୍ତରୂପସେ ଵର୍ଣନ କିଯା ଜାତା ହୈ
କ୍ଯୋଂକି ଉନ୍ହେଂ ପୂର୍ଵୋପାର୍ଜିତ କର୍ମୋଂକୀ ଶକ୍ତି ହୀନ ହୋତୀ ଜାତୀ ହୈ ତଥା ଵେ କର୍ମ ଖିରତେ ଜାତେ ହୈ.. ୧୫୨..
ହୈ.
Page 221 of 264
PDF/HTML Page 250 of 293
single page version
ଵଵଗଦଵେଦାଉସ୍ସୋ ମୁଯଦି ଭଵଂ ତେଣ ସୋ ମୋକ୍ଖୋ.. ୧୫୩..
ଵ୍ଯପଗତଵେଦ୍ଯାଯୁଷ୍କୋ ମୁଞ୍ଚତି ଭଵଂ ତେନ ସ ମୋକ୍ଷଃ.. ୧୫୩..
ପରମନିର୍ଜରାକାରଣଧ୍ଯାନପ୍ରସିଦ୍ଧୌ ସତ୍ଯାଂ ପୂର୍ଵକର୍ମସଂତତୌ କଦାଚିତ୍ସ୍ଵଭାଵେନୈଵ କଦା–ଚିତ୍ସମୁଦ୍ଧାତ
ଵିଧାନେନାଯୁଃକର୍ମସମଭୂତସ୍ଥିତ୍ଯାମାଯୁଃକର୍ମାନୁସାରେଣୈଵ ନିର୍ଜୀର୍ଯମାଣାଯାମ ପୁନର୍ଭଵାଯ ତଦ୍ଭଵତ୍ଯାଗସମଯେ
ଵେଦନୀଯାଯୁର୍ନାମଗୋତ୍ରରୂପାଣାଂ ଜୀଵେନ ସହାତ୍ଯନ୍ତଵିଶ୍ଲେଷଃ କର୍ମପୁଦ୍ଗଲାନାଂ ଦ୍ରଵ୍ଯମୋକ୍ଷଃ.. ୧୫୩..
ହୋକର [ଭଵଂ ମଞ୍ଚତି] ଭଵକୋ ଛୋଡ଼ତା ହୈ; [ତେନ] ଇସଲିଯେ [ଇସ ପ୍ରକାର ସର୍ଵ କର୍ମପୁଦ୍ଗଲୋଂକା ଵିଯୋଗ
ହୋନେକେ କାରଣ] [ସଃ ମୋକ୍ଷଃ] ଵହ ମୋକ୍ଷ ହୈ.
କର୍ମସଂତତି– କି ଜିସକୀ ସ୍ଥିତି କଦାଚିତ୍ ସ୍ଵଭାଵସେ ହୀ ଆଯୁକର୍ମକେ ଜିତନୀ ହୋତୀ ହୈ ଔର କଦାଚିତ୍
ଦନୀଯ–ଆଯୁ–ନାମ–ଗୋତ୍ରରୂପ
୩. କେଵଲୀଭଗଵାନକୋ ଵେଦନୀଯ, ନାମ ଔର ଗୋତ୍ରକର୍ମକୀ ସ୍ଥିତି କଭୀ ସ୍ଵଭାଵସେ ହୀ [ଅର୍ଥାତ୍ କେଵଲୀସମୁଦ୍ଘାତରୂପ
ପର ଭୀ ଵହ ସ୍ଥିତି ଘଟକର ଆଯୁକର୍ମ ଜିତନୀ ହୋନେମେଂ କେଵଲୀସମୁଦ୍ଘାତ ନିମିତ୍ତ ବନତା ହୈ.
ନେ ଆଯୁଵେଦ୍ଯଵିହୀନ ଥଈ ଭଵନେ ତଜେ; ତେ ମୋକ୍ଷ ଛେ. ୧୫୩.
Page 222 of 264
PDF/HTML Page 251 of 293
single page version
ସମାପ୍ତ ହୁଆ.
ଚାରିତ୍ରଂ ଚ ତଯୋର୍ନିଯତମସ୍ତିତ୍ଵମନିନ୍ଦିତଂ ଭଣିତମ୍.. ୧୫୪..
୨. ଚୂଲିକାକେ ଅର୍ଥକେ ଲିଏ ପୃଷ୍ଠ ୧୫୧ କା ପଦଟିପ୍ପଣ ଦେଖେ.
ଦ୍ରଗ୍ଜ୍ଞାନନିଯତ ଅନିଂଧ ଜେ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ତେ ଚାରିତ୍ର ଛେ. ୧୫୪.
Page 223 of 264
PDF/HTML Page 252 of 293
single page version
ର୍ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନଯୋର୍ଯନ୍ନିଯତମଵସ୍ଥିତମୁତ୍ପାଦଵ୍ଯଯଧ୍ରୌଵ୍ଯରୂପଵୃତ୍ତିମଯମସ୍ତିତ୍ଵଂ ରାଗାଦିପରିଣତ୍ଯଭାଵାଦନିନ୍ଦିତଂ
ତଚ୍ଚରିତଂ; ତଦେଵ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ଇତି. ଦ୍ଵିଵିଧଂ ହି କିଲ ସଂସାରିଷୁ ଚରିତଂ– ସ୍ଵଚରିତଂ ପରଚରିତଂ ଚ;
ସ୍ଵସମଯପରସମଯାଵିତ୍ଯର୍ଥଃ. ତତ୍ର ସ୍ଵଭାଵାଵସ୍ଥିତାସ୍ତିତ୍ଵସ୍ଵରୂପଂ ସ୍ଵଚରିତଂ, ପରଭାଵାଵସ୍ଥିତାସ୍ତି–
ତ୍ଵସ୍ଵରୂପଂ ପରଚରିତମ୍. ତତ୍ର ଯତ୍ସ୍ଵ–
[ନିଯତମ୍] ନିଯତ [ଅସ୍ତିଵମ୍] ଅସ୍ତିତ୍ଵ– [ଅନିନ୍ଦିତଂ] ଜୋ କି ଅନିଂଦିତ ହୈ– [ଚାରିତ୍ରଂ ଚ ଭଣିତମ୍]
ଉସେ [ଜିନେନ୍ଦ୍ରୋଂନେ] ଚାରିତ୍ର କହା ହୈ.
ଉତ୍ପାଦଵ୍ଯଯଧ୍ରୌଵ୍ଯରୂପ ଵୃତ୍ତିମଯ ଅସ୍ତିତ୍ଵ– ଜୋ କି ରାଗାଦିପରିଣାମକେ ଅଭାଵକେ କାରଣ ଅନିଂଦିତ ହୈ – ଵହ
ଚାରିତ୍ର ହୈ; ଵହୀ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ହୈ.
ଵହ ସ୍ଵଚାରିତ୍ର ହୈ ଔର ପରଭାଵମେଂ ଅଵସ୍ଥିତ ଅସ୍ତିତ୍ଵସ୍ଵରୂପ [ଚାରିତ୍ର] ଵହ ପରଚାରିତ୍ର ହୈ. ଉସମେଂସେ
୨. ନିଯତ=ଅଵସ୍ଥିତ; ସ୍ଥିତ; ସ୍ଥିର; ଦ୍ରଢ଼ରୂପ ସ୍ଥିତ.
୩. ଵୃତ୍ତି=ଵର୍ତନା; ହୋନା. [ଉତ୍ପାଦଵ୍ଯଯଧ୍ରୌଵ୍ଯରୂପ ଵୃତ୍ତି ଵହ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ହୈ.]
Page 224 of 264
PDF/HTML Page 253 of 293
single page version
ତ୍ଵେନାଵଧାରଣୀଯମିତି.. ୧୫୪..
ଜଦି କୁଣଦି ସଗଂ ସମଯଂ ପବ୍ଭସ୍ସଦି
ଯଦି କୁରୁତେ ସ୍ଵକଂ ସମଯଂ ପ୍ରଭ୍ରସ୍ଯତି କର୍ମବନ୍ଧାତ୍.. ୧୫୫..
ଅଵସ୍ଥିତ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ଭିନ୍ନ ହୋନେକେ କାରଣ ଅତ୍ଯନ୍ତ ଅନିଂଦିତ ହୈ ଵହ–ଯହାଁ ସାକ୍ଷାତ୍ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗରୂପ
ଅଵଧାରଣା.
ଗଯା; ଐସା ଜାନକର ଉସୀ ଜୀଵସ୍ଵଭାଵନିଯତ ଚାରିତ୍ରକୀ – ଜୋ କି ମୋକ୍ଷକେ କାରଣଭୂତ ହୈ ଉସକୀ –
ନିରନ୍ତର ଭାଵନା କରନା ଯୋଗ୍ଯ ହୈ. ଇସ ପ୍ରକାର ସୂତ୍ରତାତ୍ପର୍ଯ ହୈ.] . ୧୫୪..
ଵହ [ସ୍ଵକଂ ସମଯଂ କୁରୁତେ] [ନିଯତ ଗୁଣପର୍ଯାଯସେ ପରିଣମିତ ହୋକର] ସ୍ଵସମଯକୋ କରତା ହୈ ତୋ
[କର୍ମବନ୍ଧାତ୍] କର୍ମବନ୍ଧସେ [ପ୍ରଭ୍ରସ୍ଯତି] ଛୂଟତା ହୈ.
ତେ ଜୋ କରେ ସ୍ଵକସମଯନେ ତୋ କର୍ମବଂଧନଥୀ ଛୂଟେ. ୧୫୫.
Page 225 of 264
PDF/HTML Page 254 of 293
single page version
ସଂସାରିଣୋ ହି ଜୀଵସ୍ଯ ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନାଵସ୍ଥିତତ୍ଵାତ୍ ସ୍ଵଭାଵନିଯତସ୍ଯାପ୍ଯନାଦିମୋହନୀଯୋ–
ପରଚରିତମିତି ଯାଵତ୍. ତସ୍ଯୈଵାନାଦିମୋହନୀଯୋଦଯାନୁଵୃତ୍ତିପରତ୍ଵମପାସ୍ଯାତ୍ଯନ୍ତଶୁଦ୍ଧୋପଯୋଗସ୍ଯ ସତଃ
ସମୁପାତ୍ତଭାଵୈକ୍ଯରୁପ୍ଯତ୍ଵାନ୍ନିଯତଗୁଣପର୍ଯାଯତ୍ଵଂ ସ୍ଵସମଯଃ ସ୍ଵଚରିତମିତି ଯାଵତ୍ ଅଥ ଖଲୁ ଯଦି
କଥଞ୍ଚନୋଦ୍ଭିନ୍ନସମ୍ଯଗ୍ଜ୍ଞାନଜ୍ଯୋତିର୍ଜୀଵଃ ପରସମଯଂ ଵ୍ଯୁଦସ୍ଯ ସ୍ଵସମଯମୁପାଦତ୍ତେ ତଦା କର୍ମବନ୍ଧାଦଵଶ୍ଯଂ ଭ୍ରଶ୍ଯତି.
ଯତୋ ହି ଜୀଵସ୍ଵଭାଵନିଯତଂ ଚରିତଂ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ଇତି.. ୧୫୫..
କେ କାରଣ ଉପରକ୍ତ ଉପଯୋଗଵାଲା [–ଅଶୁଦ୍ଧ ଉପଯୋଗଵାଲା] ହୋତା ହୈ ତବ [ସ୍ଵଯଂ] ଭାଵୋଂକା ଵିଶ୍ଵରୂପପନା
[–ଅନେକରୂପପନା] ଗ୍ରହଣ କିଯା ହୋନକେେ କାରଣ ଉସେେ ଜୋ ଅନିଯତଗୁଣପର୍ଯାଯପନା ହୋତା ହୈ ଵହ ପରସମଯ
ଅର୍ଥାତ୍ ପରଚାରିତ୍ର ହୈ; ଵହୀ [ଜୀଵ] ଜବ ଅନାଦି ମୋହନୀଯକେ ଉଦଯକା ଅନୁସରଣ କରନେ ଵାଲୀ ପରିଣତି
କରନା ଛୋଡ଼କର ଅତ୍ଯନ୍ତ ଶୁଦ୍ଧ ଉପଯୋଗଵାଲା ହୋତା ହୈ ତବ [ସ୍ଵଯଂ] ଭାଵକା ଏକରୂପପନା ଗ୍ରହଣ କିଯା
ହୋନେକେ କାରଣ ଉସେ ଜୋ ନିଯତଗୁଣପର୍ଯାଯପନା ହୋତା ହୈ ଵହ ସ୍ଵସମଯ ଅର୍ଥାତ୍ ସ୍ଵଚାରିତ୍ର ହୈ.
ହୈ କି] ଜୀଵସ୍ଵଭାଵମେଂ ନିଯତ ଚାରିତ୍ର ଵହ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ହୈ.. ୧୫୫..
୨. ଅନିଯତ=ଅନିଶ୍ଚିତ; ଅନେକରୂପ; ଵିଵିଧ ପ୍ରକାରକେ.
୩. ନିଯତ=ନିଶ୍ଚିତ; ଏକରୂପ; ଅମୁକ ଏକ ହୀ ପ୍ରକାରକେ.
Page 226 of 264
PDF/HTML Page 255 of 293
single page version
ସୋ ସଗଚରିତ୍ତଭଟ୍ଠୋ
ସ ସ୍ଵକଚରିତ୍ରଭ୍ରଷ୍ଟଃ ପରଚରିତଚରୋ ଭଵତି ଜୀଵଃ.. ୧୫୬..
ସୋପରାଗୋପଯୋଗଵୃତ୍ତିଃ ପରଚରିତମିତି.. ୧୫୬..
ଜୀଵ [ସ୍ଵକଚରିତ୍ରଭ୍ରଷ୍ଟଃ] ସ୍ଵଚାରିତ୍ରଭ୍ରଷ୍ଟ ଐସା [ପରଚରିତଚରଃ ଭଵତି] ପରଚାରିତ୍ରକା ଆଚରଣ କରନେଵାଲା
ହୈ
[ଉପରକ୍ତଉପଯୋଗଵାଲା] ଵର୍ତତା ହୁଆ, ପରଦ୍ରଵ୍ଯମେଂ ଶୁଭ ଯା ଅଶୁଭ ଭାଵକୋ ଧାରଣ କରତା ହୈ, ଵହ [ଜୀଵ]
ସ୍ଵଚାରିତ୍ରସେ ଭ୍ରଷ୍ଟ ଐସା ପରଚାରିତ୍ରକା ଆଚରଣ କରନେଵାଲା କହା ଜାତା ହୈ; କ୍ଯୋଂକି ଵାସ୍ତଵମେଂ ସ୍ଵଦ୍ରଵ୍ଯମେଂ
ଂଶୁଦ୍ଧ–ଉପଯୋଗରୂପ ପରିଣତି ଵହ ସ୍ଵଚାରିତ୍ର ହୈ ଔର ପରଦ୍ରଵ୍ଯମେଂ ସୋପରାଗ–ଉପଯୋଗରୂପ ପରିଣତି ଵହ
ପରଚାରିତ୍ର ହୈ.. ୧୫୬..
ଜେ ରାଗଥୀ ପରଦ୍ରଵ୍ଯମାଂ କରତୋ ଶୁଭାଶୁଭ ଭାଵନେ,
ତେ ସ୍ଵକଚରିତ୍ରଥୀ ଭ୍ରଷ୍ଟ ପରଚାରିତ୍ର ଆଚରନାର ଛେ. ୧୫୬.
Page 227 of 264
PDF/HTML Page 256 of 293
single page version
ସୋ ତେଣ ପରଚରିତ୍ତୋ ହଵଦି ତ୍ତି ଜିଣା ପରୁଵେଂତି.. ୧୫୭..
ସ ତେନ ପରଚରିତ୍ରଃ ଭଵତୀତି ଜିନାଃ ପ୍ରରୂପଯନ୍ତି.. ୧୫୍ର୭..
ପରଚରିତପ୍ରଵୃତ୍ତିର୍ବନ୍ଧମାର୍ଗ ଏଵ, ନ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ଇତି.. ୧୫୭..
ପରଚାରିତ୍ର ହୈ–[ଇତି] ଐସା [ଜିନାଃ] ଜିନ [ପ୍ରରୂପଯନ୍ତି] ପ୍ରରୂପିତ କରତେ ହୈଂ.
ଵହ ଭାଵ ଜବ ଜିସ ଜୀଵକୋ ହୋ ତବ ଵହ ଜୀଵ ଉସ ଭାଵ ଦ୍ଵାରା ପରଚାରିତ୍ର ହୈ– ଐସା [ଜିନେଂଦ୍ରୋଂ ଦ୍ଵାରା]
ପ୍ରରୂପିତ କିଯା ଜାତା ହୈ. ଇସଲିଯେ [ଐସା ନିଶ୍ଚିତ ହୋତା ହୈ କି] ପରଚାରିତ୍ରମେଂ ପ୍ରଵୃତ୍ତି ସୋ ବଂଧମାର୍ଗ ହୀ
ହୈ, ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ନହୀଂ ହୈ.. ୧୫୭..
ତେନା ଵଡେ ତେ ‘ପରଚରିତ’ ନିର୍ଦିଷ୍ଟ ଛେ ଜିନଦେଵଥୀ. ୧୫୭.
Page 228 of 264
PDF/HTML Page 257 of 293
single page version
ଯଃ ଖଲୁ ନିରୁପରାଗୋପଯୋଗତ୍ଵାତ୍ସର୍ଵସଙ୍ଗମୁକ୍ତଃ ପରଦ୍ରଵ୍ଯଵ୍ଯାଵୃତ୍ତୋପଯୋଗତ୍ଵାଦନନ୍ଯମନାଃ ଆତ୍ମାନଂ
ଯତୋ ହି ଦ୍ରଶିଜ୍ଞପ୍ତିସ୍ଵରୂପେ ପୁରୁଷେ ତନ୍ମାତ୍ରତ୍ଵେନ ଵର୍ତନଂ ସ୍ଵଚରିତମିତି.. ୧୫୮..
ସ୍ଥିରତାପୂର୍ଵକ] [ଜାନାତି ପଶ୍ଯତି] ଜାନତା–ଦେଖତା ହୈ, [ସଃ ଜୀଵଃ] ଵହ ଜୀଵ [ସ୍ଵକଚରିତଂ]
ସ୍ଵଚାରିତ୍ର [ଚରିତ] ଆଚରତା ହୈ.
ଶୂନ୍ଯ ହୈ ତଥାପି ନିଃସଂଗ ପରମାତ୍ମାକୀ ଭାଵନା ଦ୍ଵାରା ଉତ୍ପନ୍ନ ସୁନ୍ଦର ଆନନ୍ଦସ୍ଯନ୍ଦୀ ପରମାନନ୍ଦସ୍ଵରୂପ ସୁଖସୁଧାରସକେ
ଆସ୍ଵାଦସେ, ପୂର୍ଣ–କଲଶକୀ ଭାଁତି, ସର୍ଵ ଆତ୍ମପ୍ରଦେଶମେଂ ଭରପୂର ହୋତା ହୈ.]
୩. ଅନନ୍ଯମନଵାଲା=ଜିସକୀ ପରିଣତି ଅନ୍ଯ ପ୍ରତି ନହୀଂ ଜାତୀ ଐସା. [ମନ=ଚିତ୍ତ; ପରିଣତି; ଭାଵ]
ସୌ–ସଂଗମୁକ୍ତ ଅନନ୍ଯଚିତ୍ତ ସ୍ଵଭାଵଥୀ ନିଜ ଆତ୍ମନେ
Page 229 of 264
PDF/HTML Page 258 of 293
single page version
ଦଂସଣଣାଣଵିଯପ୍ପଂ ଅଵିଯପ୍ପଂ ଚରଦି ଅପ୍ପାଦୋ.. ୧୫୯..
ଦର୍ଶନଜ୍ଞାନଵିକଲ୍ପମଵିକଲ୍ପଂ ଚରତ୍ଯାତ୍ମନଃ.. ୧୫୯..
ଆଚରତା ହୈ; କ୍ଯୋଂକି ଵାସ୍ତଵମେଂ ଦୃଶିଜ୍ଞପ୍ତିସ୍ଵରୂପ ପୁରୁଷମେଂ [ଆତ୍ମାମେଂ] ତନ୍ମାତ୍ରରୂପସେ ଵର୍ତନା ସୋ ସ୍ଵଚାରିତ୍ର
ହୈ.
ସ୍ଵଚାରିତ୍ରକା ଆଚରଣ କରନେଵାଲା ହୈ; କ୍ଯୋଂକି ଦୃଶିଜ୍ଞପ୍ତିସ୍ଵରୂପ ଆତ୍ମାମେଂ ମାତ୍ର ଦୃଶିଜ୍ଞପ୍ତିରୂପସେ ପରିଣମିତ
ହୋକର ରହନା ଵହ ସ୍ଵଚାରିତ୍ର ହୈ.. ୧୫୮..
ଆତ୍ମାସେ ଅଭେରୂପ [ଚରତି] ଆଚରତା ହୈ, [ସଃ] ଵହ [ସ୍ଵକଂ ଚରିତଂ ଚରତି] ସ୍ଵଚାରିତ୍ରକୋ ଆଚରତା ହୈ.
ନିଜ ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନଭେଦନେ ଜୀଵଥୀ ଅଭିନ୍ନ ଜ ଆଚରେ. ୧୫୯.
Page 230 of 264
PDF/HTML Page 259 of 293
single page version
[ମୋକ୍ଷରୂପ] ସାଧ୍ଯ ଔର [ମୋକ୍ଷମାର୍ଗରୂପ] ସାଧନ ଏକ ପ୍ରକାରକେ ଅର୍ଥାତ୍ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମରୂପ [–ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମପର୍ଯାଯରୂପ] ହୈଂ.
ସ୍ଵକଂ ଚରିତଂ ଚରତି. ଏଵଂ ହି ଶୁଦ୍ଧଦ୍ରଵ୍ଯାଶ୍ରିତମଭିନ୍ନସାଧ୍ଯ–
ଦର୍ଶନଜ୍ଞାନଭେଦକୋ ଭୀ ଆତ୍ମାସେ ଅଭେଦରୂପସେ ଆଚରତେ ହୈଂ, ଵେ ଵାସ୍ତଵମେଂ ସ୍ଵଚାରିତ୍ରକୋ ଆଚରତେ ହୈଂ.
ନିର୍ଵିକଲ୍ପରୂପସେ ଅତ୍ଯନ୍ତ ଲୀନ ହୋକର ନିଜସ୍ଵଭାଵଭୂତ ଦର୍ଶନଜ୍ଞାନଭେଦୋଂକୋ ଆତ୍ମାସେ ଅଭେଦରୂପସେ ଆଚରତେ ହୈଂ, ଵେ ମୁନୀଂଦ୍ର
ସ୍ଵଚାରିତ୍ରକା ଆଚରଣ କରନେଵାଲେ ହୈଂ.]
୨. ଯହାଁ ନିଶ୍ଚଯନଯକା ଵିଷଯ ଶୁଦ୍ଧଦ୍ରଵ୍ଯ ଅର୍ଥାତ୍ ଶୁଦ୍ଧପର୍ଯାଯପରିଣତ ଦ୍ରଵ୍ଯ ହୈ, ଅର୍ଥାତ୍ ଅକଲେ ଦ୍ରଵ୍ଯକୀ [–ପରନିମିତ୍ତ
୪. ଜିନ ପର୍ଯାଯୋଂମେଂ ସ୍ଵ ତଥା ପର କାରଣ ହୋତେ ହୈଂ ଅର୍ଥାତ୍ ଉପାଦାନକାରଣ ତଥା ନିମିତ୍ତକାରଣ ହୋତେ ହୈଂ ଵେ ପର୍ଯାଯେଂ
ଅଵଲମ୍ବନ ସହିତ] ଵର୍ତତେ ହୁଏ ତତ୍ତ୍ଵାର୍ଥଶ୍ରଦ୍ଧାନ [ନଵପଦାର୍ଥଗତ ଶ୍ରଦ୍ଧାନ], ତତ୍ତ୍ଵାର୍ଥଜ୍ଞାନ [ନଵପଦାର୍ଥଗତ ଜ୍ଞାନ] ଔର
ପଂଚମହାଵ୍ରତାଦିରୂପ ଚାରିତ୍ର–ଯହ ସବ ସ୍ଵପରହେତୁକ ପର୍ଯାଯେଂ ହୈଂ. ଵେ ଯହା ଵ୍ଯଵହାରନଯକେ ଵିଷଯଭୂତ ହୈଂ.
Page 231 of 264
PDF/HTML Page 260 of 293
single page version
ଭିନ୍ନସାଧ୍ଯସାଧନଭାଵଂ ଵ୍ଯଵହାରନଯମାଶ୍ରିତ୍ଯ ପ୍ରରୁପିତମ୍. ନ ଚୈତଦ୍ଵିପ୍ରତିଷିଦ୍ଧଂ ନିଶ୍ଚଯଵ୍ଯଵହାରଯୋଃ ସାଧ୍ଯ–
ସାଧନଭାଵତ୍ଵାତ୍ସୁଵର୍ଣସୁଵର୍ଣପାଷାଣଵତ୍. ଅତ ଏଵୋଭଯନଯାଯତ୍ତା ପାରମେଶ୍ଵରୀ ତୀର୍ଥପ୍ରଵର୍ତନେତି.. ୧୫୯..
ପ୍ରରୂପିତ କିଯା ଗଯା ଥା. ଇସମେଂ ପରସ୍ପର ଵିରୋଧ ଆତା ହୈ ଐସା ଭୀ ନହୀଂ ହୈ, କ୍ଯୋଂକି ସୁର୍ଵଣ ଔର
ତତ୍ତ୍ଵାର୍ଥଶ୍ରଦ୍ଧାନ [ନଵପଦାର୍ଥସମ୍ବନ୍ଧୀ ଶ୍ରଦ୍ଧାନ], ତତ୍ତ୍ଵାର୍ଥଜ୍ଞାନ ଔର ପଂଚମହାଵ୍ରତାଦିରୂପ ଚାରିତ୍ର ଵ୍ଯଵହାରନଯସେ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ହୈ
କ୍ଯୋଂକି [ମୋକ୍ଷରୂପ] ସାଧ୍ଯ ସ୍ଵହେତୁକ ପର୍ଯାଯ ହୈ ଔର [ତତ୍ତ୍ଵାର୍ଥଶ୍ରଦ୍ଧାନାଦିମଯ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗରୂପ] ସାଧନ ସ୍ଵପରହେତୁକ
ପର୍ଯାଯ ହୈ.
ଭାଵଲିଂଗୀ ମୁନିକୋ ସଵିକଲ୍ପ ଦଶାମେଂ ଵର୍ତତେ ହୁଏ ତତ୍ତ୍ଵାର୍ଥଶ୍ରଦ୍ଧାନ, ତତ୍ତ୍ଵାର୍ଥଜ୍ଞାନ ଔର ମହାଵ୍ରତାଦିରୂପ ଚାରିତ୍ର ନିର୍ଵିକଲ୍ପ
ଦଶାମେଂ ଵର୍ତତେ ହୁଏ ଶୁଦ୍ଧାତ୍ମଶ୍ରଦ୍ଧାନଜ୍ଞାନାନୁଷ୍ଠାନନକେ ସାଧନ ହୈଂ.
ପ୍ରଶ୍ନଃ– ସତ୍ଯାର୍ଥ ନିରୂପଣ ହୀ କରନା ଚାହିଯେ; ଅଭୂତାର୍ଥ ଉପଚରିତ ନିରୂପଣ କିସଲିଯେ କିଯା ଜାତା ହୈ?
ଉତ୍ତରଃ– ଜିସେ ସିଂହକା ଯଥାର୍ଥ ସ୍ଵରୂପ ସୀଧା ସମଝମେଂ ନ ଆତା ହୋ ଉସେ ସିଂହକେ ସ୍ଵରୂପକେ ଉପଚରିତ ନିରୂପଣ
ପ୍ରକାର ଜିସେ ଵସ୍ତୁକା ଯଥାର୍ଥ ସ୍ଵରୂପ ସୀଧା ସମଝମେଂ ନ ଆତା ହୋ ଉସେ ଵସ୍ତୁସ୍ଵରୂପକେ ଉପଚରିତ ନିରୂପଣ ଦ୍ଵାରା
ଵସ୍ତୁସ୍ଵରୂପକୀ ଯଥାର୍ଥ ସମଝ କୀ ଓର ଲେ ଜାତେ ହୈଂ. ଔର ଲମ୍ବେ କଥନକେ ବଦଲେମେଂ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ କଥନ କରନେକେ ଲିଏ ଭୀ
ଵ୍ଯଵହାରନଯ ଦ୍ଵାରା ଉପଚରିତ ନିରୂପଣ କିଯା ଜାତା ହୈ. ଯହାଁ ଇତନା ଲକ୍ଷମେଂ ରଖନେଯୋଗ୍ଯ ହୈ କି – ଜୋ ପୁରୁଷ
ବିଲ୍ଲୀକେ ନିରୂପଣକୋ ହୀ ସିଂହକା ନିରୂପଣ ମାନକର ବିଲ୍ଲୀକୋ ହୀ ସିଂହ ସମଝ ଲେ ଵହ ତୋ ଉପଦେଶକେ ହୀ ଯୋଗ୍ଯ
ନହୀଂ ହୈ, ଉସୀ ପ୍ରକାର ଜୋ ପୁରୁଷ ଉପଚରିତ ନିରୂପଣକୋ ହୀ ସତ୍ଯାର୍ଥ ନିରୂପଣ ମାନକର ଵସ୍ତୁସ୍ଵରୂପକୋ ମିଥ୍ଯା
ରୀତିସେ ସମଝ ବୈଠେେ ଵହ ତୋ ଉପଦେଶକେ ହୀ ଯୋଗ୍ଯ ନହୀଂ ହୈ.