Page 172 of 264
PDF/HTML Page 201 of 293
single page version
੧੧੩..
ਜਾਣਂਤਿ ਰਸਂ ਫਾਸਂ ਜੇ ਤੇ ਬੇਇਂਦਿਯਾ
ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਰਸਂ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਂ ਯੇ ਤੇ ਦ੍ਵੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਃ ਜੀਵਾਃ.. ੧੧੪..
ਜੀਵਤ੍ਵਕਾ ਭੀ ਨਿਸ਼੍ਚਯ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ; ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਦੋਨੋਂਮੇਂ ਬੁਦ੍ਧਿਪੂਰ੍ਵਕ ਵ੍ਯਾਪਾਰਕਾ
ਆਗਮ, ਅਨੁਮਾਨ ਇਤ੍ਯਾਦਿਸੇ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਕਿਯਾ ਜਾ ਸਕਤਾ ਹੈ.
ਨਿਮਿਤ੍ਤਸੇ ਅਪਨੇਕੋ ਏਕੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਔਰ ਦੁਃਖੀ ਕਰਤਾ ਹੈ.. ੧੧੩..
ਜਾਨਤੇ ਹੈਂ [ਤੇ] ਵੇ–[ਦ੍ਵੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਃ ਜੀਵਾਃ] ਦ੍ਵੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ ਹੈਂ.
–ਜੇ ਜਾਣਤਾ ਰਸਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਨੇ, ਤੇ ਜੀਵ ਦ੍ਵੀਂਦ੍ਰਿਯ ਜਾਣਵਾ. ੧੧੪.
Page 173 of 264
PDF/HTML Page 202 of 293
single page version
ਜਾਣਂਤਿ ਰਸਂ ਫਾਸਂ ਗਂਧਂ ਤੇਇਂਦਿਯਾ ਜੀਵਾ.. ੧੧੫..
ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਰਸਂ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਂ ਗਂਧਂ ਤ੍ਰੀਂਦ੍ਰਿਯਾਃ ਜੀਵਾਃ.. ੧੧੫..
ਹੋਨੇਸੇ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ ਔਰ ਰਸਕੋ ਜਾਨਨੇਵਾਲੇ ਯਹ [ਸ਼ਂਬੂਕ ਆਦਿ] ਜੀਵ ਮਨਰਹਿਤ ਦ੍ਵੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ ਹੈਂ.. ੧੧੪..
ਜੀਵਾਃ] ਵੇ ਤ੍ਰੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ ਹੈਂ.
ਆਦਿ] ਜੀਵ ਮਨਰਹਿਤ ਤ੍ਰੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ ਹੈਂ.. ੧੧੫..
ਰਸ, ਗਂਧ ਤੇਮ ਜ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ ਜਾਣੇ, ਜੀਵ ਤ੍ਰੀਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਤੇਹ ਛੇ. ੧੧੫.
Page 174 of 264
PDF/HTML Page 203 of 293
single page version
ਰੂਵਂ ਰਸਂ ਚ ਗਂਧਂ ਫਾਸਂ ਪੁਣ ਤੇ ਵਿਜਾਣਂਤਿ.. ੧੧੬..
ਰੂਪਂ ਰਸਂ ਚ ਗਂਧਂ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਂ ਪੁਨਸ੍ਤੇ ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ.. ੧੧੬..
ਏਤੇ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਨਰਸਨਘ੍ਰਾਣਚਕ੍ਸ਼ੁਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਵਰਣਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮਾਤ੍ ਸ਼੍ਰੋਤ੍ਰੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਵਰਣੋਦਯੇ ਨੋਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ–ਵਰਣੋਦਯੇ ਚ
[ਚ] ਔਰ [ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਂ] ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਕੋ [ਵਿਜਾਨਨ੍ਤਿ] ਵਜਾਨਤੇ ਹੈਂ. [ਵੇ ਚਤੁਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ ਹੈਂ.]
ਜਾਨਨੇਵਾਲੇ ਯਹ [ਡਾਁਸ ਆਦਿ] ਜੀਵ ਮਨਰਹਿਤ ਚਤੁਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ ਹੈਂ.. ੧੧੬..
ਤੇ ਜੀਵ ਜਾਣੇ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਨੇ, ਰਸ, ਗਂਧ ਤੇਮ ਜ ਰੂਪਨੇ. ੧੧੬.
ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਾਦਿ ਪਂਚਕ ਜਾਣਤਾਂ ਤਿਰ੍ਯਂਚ–ਨਾਰਕ–ਸੁਰ–ਨਰੋ
Page 175 of 264
PDF/HTML Page 204 of 293
single page version
ਜਲਚਰਸ੍ਥਲਚਰਖਚਰਾ ਬਲਿਨਃ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਜੀਵਾਃ.. ੧੧੭..
ਅਥ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਨਰਸਨਘ੍ਰਾਣਚਕ੍ਸ਼ੁਃਸ਼੍ਰੋਤ੍ਰੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਵਰਣਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮਾਤ੍ ਨੋਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਵਰਣੋਦਯੇ ਸਤਿ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼–
ਸਮਨਸ੍ਕਾਸ਼੍ਚ ਭਵਨ੍ਤਿ. ਤਤ੍ਰ ਦੇਵਮਨੁਸ਼੍ਯਨਾਰਕਾਃ ਸਮਨਸ੍ਕਾ ਏਵ, ਤਿਰ੍ਯਂਚ ਉਭਯਜਾਤੀਯਾ ਇਤਿ..੧੧੭..
ਤਿਰਿਯਾ ਬਹੁਪ੍ਪਯਾਰਾ ਣੇਰਇਯਾ
ਤਿਰ੍ਯਂਚਃ ਬਹੁਪ੍ਰਕਾਰਾਃ ਨਾਰਕਾਃ ਪ੍ਰੁਥਿਵੀਭੇਦਗਤਾਃ.. ੧੧੮..
-----------------------------------------------------------------------------
ਖੇਚਰ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਵੇ –[ਬਲਿਨਃ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਃ ਜੀਵਾਃ] ਬਲਵਾਨ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ ਹੈਂ.
ਮਨਰਹਿਤ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ ਹੈਂ; ਕਤਿਪਯ [ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ] ਤੋ, ਉਨ੍ਹੇਂ ਮਨਕੇ ਆਵਰਣਕਾ ਭੀ ਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮ
ਹੋਨੇਸੇ, ਮਨਸਹਿਤ [ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯ ਜੀਵ] ਹੋਤੇ ਹੈਂ.
Page 176 of 264
PDF/HTML Page 205 of 293
single page version
ਦੇਵਗਤਿਨਾਮ੍ਨੋ ਦੇਵਾਯੁਸ਼ਸ਼੍ਚੋਦਯਾਦ੍ਦੇਵਾਃ, ਤੇ ਚ ਭਵਨਵਾਸਿਵ੍ਯਂਤਰਜ੍ਯੋਤਿਸ਼੍ਕਵੈਮਾਨਿਕਨਿਕਾਯ–ਭੇਦਾਚ੍ਚਤੁਰ੍ਧਾ.
ਮਨੁਸ਼੍ਯਗਤਿਨਾਮ੍ਨੋ ਮਨੁਸ਼੍ਯਾਯੁਸ਼ਸ਼੍ਚ ਉਦਯਾਨ੍ਮਨੁਸ਼੍ਯਾਃ. ਤੇ ਕਰ੍ਮਭੋਗਭੂਮਿਜਭੇਦਾਤ੍
ਚਤੁਸ਼੍ਪਦਾਦਿਭੇਦਾਦਨੇਕਧਾ. ਨਰਕਗਤਿਨਾਮ੍ਨੋ ਨਰਕਾਯੁਸ਼ਸ਼੍ਚ ਉਦਯਾਨ੍ਨਾਰਕਾਃ. ਤੇ ਰਤ੍ਨਸ਼ਰ੍ਕਰਾਵਾਲੁਕਾ–
ਪਙ੍ਕਧੂਮਤਮੋਮਹਾਤਮਃਪ੍ਰਭਾਭੂਮਿਜਭੇਦਾਤ੍ਸਪ੍ਤਧਾ. ਤਤ੍ਰ ਦੇਵਮਨੁਸ਼੍ਯਨਾਰਕਾਃ ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਏਵ. ਤਿਰ੍ਯਂਚਸ੍ਤੁ
ਕੇਚਿਤ੍ਪਂਚੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਃ, ਕੇਚਿਦੇਕ–ਦ੍ਵਿ–ਤ੍ਰਿ–ਚਤੁਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾ ਅਪੀਤਿ.. ੧੧੮..
ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਹੈਂ [ਪੁਨਃ] ਔਰ [ਨਾਰਕਾਃ ਪ੍ਰੁਥਿਵੀਭੇਦਗਤਾਃ] ਨਾਰਕੋਂਕੇ ਭੇਦ ਉਨਕੀ ਪ੍ਰੁਥ੍ਵਿਯੋਂਕੇ ਭੇਦ ਜਿਤਨੇ ਹੈਂ.
ਉਪਸਂਹਾਰ ਕਿਯਾ ਗਯਾ ਹੈ].
ਐਸੇ ਭੇਦੋਂਕੇ ਕਾਰਣ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਹੈਂ. ਤਿਰ੍ਯਂਚਗਤਿਨਾਮ ਔਰ ਤਿਰ੍ਯਂਚਾਯੁਕੇ ਉਦਯਸੇ ਤਿਰ੍ਯਂਚ ਹੋਤੇ ਹੈਂ; ਵੇ ਪ੍ਰੁਥ੍ਵੀ,
ਸ਼ਂਬੂਕ, ਜੂਂ, ਡਾਁਸ, ਜਲਚਰ, ਉਰਗ, ਪਕ੍ਸ਼ੀ, ਪਰਿਸਰ੍ਪ, ਚਤੁਸ਼੍ਪਾਦ [ਚੌਪਾਯੇ] ਇਤ੍ਯਾਦਿ ਭੇਦੋਂਕੇ ਕਾਰਣ ਅਨੇਕ
ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਹੈਂ. ਨਰਕਗਤਿਨਾਮ ਔਰ ਨਰਕਾਯੁਕੇ ਉਦਯਸੇ ਨਾਰਕ ਹੋਤੇ ਹੈਂ; ਵੇ
ਮਹਾਤਮਃਪ੍ਰਭਾਭੂਮਿਜ ਐਸੇ ਭੇਦੋਂਕੇ ਕਾਰਣ ਸਾਤ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਹੈਂ.
੨. ਰਤ੍ਨਪ੍ਰਭਾਭੂਮਿਜ = ਰਤ੍ਨਪ੍ਰਭਾ ਨਾਮਕੀ ਭੂਮਿਮੇਂ [–ਪ੍ਰਥਮ ਨਰਕਮੇਂ] ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ .
Page 177 of 264
PDF/HTML Page 206 of 293
single page version
ਪਾਉਣ੍ਣਂਤਿ ਯ ਅਣ੍ਣਂ ਗਦਿਮਾਉਸ੍ਸਂ ਸਲੇਸ੍ਸਵਸਾ.. ੧੧੯..
ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਵਨ੍ਤਿ ਚਾਨ੍ਯਾਂ ਗਤਿਮਾਯੁਸ਼੍ਕਂ ਸ੍ਵਲੇਸ਼੍ਯਾਵਸ਼ਾਤ੍.. ੧੧੯..
ਭਾਵਨਾਸੇ ਰਹਿਤ ਜੀਵ ਜੋ ਚਤੁਰ੍ਗਤਿਨਾਮਕਰ੍ਮ ਉਪਾਰ੍ਜਿਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਉਸਕੇ ਉਦਯਵਸ਼ ਵੇ ਦੇਵਾਦਿ ਗਤਿਯੋਂਮੇਂ
ਉਤ੍ਪਨ੍ਨ ਹੋਤੇ ਹੈਂ.. ੧੧੮..
ਆਯੁਸ਼੍ਕਂ ਚ] ਅਨ੍ਯ ਗਤਿ ਔਰ ਆਯੁਸ਼੍ਯ [ਪ੍ਰਾਪ੍ਨੁਵਨ੍ਤਿ] ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ.
ਐਸਾ ਦਰ੍ਸ਼ਾਯਾ ਗਯਾ ਹੈ.
ਤ੍ਯਾਂ ਅਨ੍ਯ ਗਤਿ–ਆਯੁਸ਼੍ਯ ਪਾਮੇ ਜੀਵ ਨਿਜਲੇਸ਼੍ਯਾਵਸ਼ੇ. ੧੧੯.
Page 178 of 264
PDF/HTML Page 207 of 293
single page version
ਗਤਿਨਾਮਾਯੁਃਕਰ੍ਮਭ੍ਯਾਮਨਾਤ੍ਮਸ੍ਵਭਾਵਭੂਤਾਭ੍ਯਾਮਪਿ ਚਿਰਮਨੁਗਮ੍ਯਮਾਨਾਃ ਸਂਸਰਂਤ੍ਯਾਤ੍ਮਾਨਮਚੇਤਯਮਾਨਾ ਜੀਵਾ
ਇਤਿ.. ੧੧੯..
ਦੇਹਵਿਹੂਣਾ ਸਿਦ੍ਧਾ ਭਵ੍ਵਾ ਸਂਸਾਰਿਣੋ ਅਭਵ੍ਵਾ ਯ.. ੧੨੦..
ਦੇਹਵਿਹੀਨਾਃ ਸਿਦ੍ਧਾਃ ਭਵ੍ਯਾਃ ਸਂਸਾਰਿਣੋਭਵ੍ਯਾਸ਼੍ਚ.. ੧੨੦..
-----------------------------------------------------------------------------
ਕਾਰਣ ਹੋਤੀ ਹੈ], ਇਸਲਿਯੇ ਉਸਕੇ ਉਚਿਤ ਹੀ ਅਨ੍ਯ ਗਤਿ ਤਥਾ ਅਨ੍ਯ ਆਯੁਸ਼ ਵੇ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ. ਇਸ
ਪ੍ਰਕਾਰ
ਰਹਤੇ ਹੈਂ ਇਸਲਿਯੇ, ਆਤ੍ਮਾਕੋ ਨਹੀਂ ਚੇਤਨੇਵਾਲੇ ਜੀਵ ਸਂਸਰਣ ਕਰਤੇ ਹੈਂ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਆਤ੍ਮਾਕਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ
ਕਰਨੇਵਾਲੇ ਜੀਵ ਸਂਸਾਰਮੇਂ ਪਰਿਭ੍ਰਮਣ ਕਰਤੇ ਹੈਂ].
ਔਰ ਇਸਲਿਯੇ ਉਸਕੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੀ ਅਨ੍ਯ ਗਤਿ–ਆਯੁਸ਼ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤੀ ਹੈ] .. ੧੧੯..
ਨੇ ਦੇਹਵਿਰਹਿਤ ਸਿਦ੍ਧ ਛੇ; ਸਂਸਾਰੀ ਭਵ੍ਯ–ਅਭਵ੍ਯ ਛੇ. ੧੨੦.
Page 179 of 264
PDF/HTML Page 208 of 293
single page version
ਸ੍ਵਰੂਪੋਪਲਮ੍ਭਸ਼ਕ੍ਤਿਸਦ੍ਭਾਵਾਸਦ੍ਭਾਵਾਭ੍ਯਾਂ ਪਾਚ੍ਯਾਪਾਚ੍ਯਮੁਦ੍ਗਵਦਭਿਧੀਯਂਤ ਇਤਿ.. ੧੨੦..
ਜਂ ਹਵਦਿ ਤੇਸੁ ਣਾਣਂ ਜੀਵੋ ਤ੍ਤਿ ਯ ਤਂ ਪਰੂਵੇਂਤਿ.. ੧੨੧..
ਯਦ੍ਭਵਤਿ ਤੇਸ਼ੁ ਜ੍ਞਾਨਂ ਜੀਵ ਇਤਿ ਚ ਤਤ੍ਪ੍ਰਰੂਪਯਨ੍ਤਿ.. ੧੨੧..
ਵਰ੍ਤਨੇਕੀ ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ ਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵੋਂਕਾ ਏਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਵੇ ਭਵ੍ਯ ਔਰ ਅਭਵ੍ਯ ਐਸੇ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਹੈਂ.
‘
ਹੈਂ .. ੧੨੦..
੨. ਅਪਾਚ੍ਯ = ਨਹੀਂ ਪਕਨੇਯੋਗ੍ਯ; ਰਂਧਨੇ–ਸੀਝਨੇਕੀ ਯੋਗ੍ਯਤਾ ਰਹਿਤ; ਕੋਰਾ.
੩. ਉਪਲਬ੍ਧਿ = ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਿ; ਅਨੁਭਵ.
ਛੇ ਤੇਮਨਾਮਾਂ ਜ੍ਞਾਨ ਜੇ ਬਸ ਤੇ ਜ ਜੀਵ ਨਿਰ੍ਦਿਸ਼੍ਟ ਛੇ. ੧੨੧.
Page 180 of 264
PDF/HTML Page 209 of 293
single page version
ਕਾਯਾਃ ਜੀਵਲਕ੍ਸ਼ਣਭੂਤਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਾਭਾਵਾਨ੍ਨ ਜੀਵਾ ਭਵਂਤੀਤਿ. ਤੇਸ਼੍ਵੇਵ ਯਤ੍ਸ੍ਵਪਰਪਰਿਚ੍ਛਿਤ੍ਤਿਰੂਪੇਣ
ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨਂ ਜ੍ਞਾਨਂ ਤਦੇਵ ਗੁਣਗੁਣਿਨੋਃ ਕਥਞ੍ਚਿਦਭੇਦਾਜ੍ਜੀਵਤ੍ਵੇਨ ਪ੍ਰਰੂਪ੍ਯਤ ਇਤਿ.. ੧੨੧..
ਕੁਵ੍ਵਦਿ ਹਿਦਮਹਿਦਂ ਵਾ ਭੁਂਜਦਿ ਜੀਵੋ ਫਲਂ ਤੇਸਿਂ.. ੧੨੨..
ਕਰੋਤਿ ਹਿਤਮਹਿਤਂ ਵਾ ਭੁਂਕ੍ਤੇ ਜੀਵਃ ਫਲਂ ਤਯੋਃ.. ੧੨੨..
ਵਹ ਜੀਵ ਹੈ [ਇਤਿ ਚ ਪ੍ਰਰੂਪਯਨ੍ਤਿ] ਐਸੀ [ਜ੍ਞਾਨੀ] ਪ੍ਰਰੂਪਣਾ ਕਰਤੇ ਹੈਂ.
ਯਹਾਁ ਸਮਝਾਯਾ ਹੈ].
ਜਾਤੇ ਹੈਂ. ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯਸੇ ਉਨਮੇਂ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਨਾਦਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਁ ਤਥਾ ਪ੍ਰੁਥ੍ਵੀ–ਆਦਿ ਕਾਯੇਂ, ਜੀਵਕੇ ਲਕ੍ਸ਼ਣਭੂਤ
ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਕੇ ਅਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ, ਜੀਵ ਨਹੀਂ ਹੈਂ; ਉਨ੍ਹੀਂਮੇਂ ਜੋ ਸ੍ਵਪਰਕੋ ਜ੍ਞਪ੍ਤਿਰੂਪਸੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ
ਵਹੀ, ਗੁਣ–ਗੁਣੀਕੇ ਕਥਂਚਿਤ੍ ਅਭੇਦਕੇ ਕਾਰਣ, ਜੀਵਰੂਪਸੇ ਪ੍ਰਰੂਪਿਤ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ.. ੧੨੧..
ਹਿਤ–ਅਹਿਤ ਜੀਵ ਕਰੇ ਅਨੇ ਹਿਤ–ਅਹਿਤਨੁਂ ਫਲ਼ ਭੋਗਵੇ. ੧੨੨.
Page 181 of 264
PDF/HTML Page 210 of 293
single page version
ਚੈਤਨ੍ਯਵਿਵਰ੍ਤਰੂਪਸਙ੍ਕਲ੍ਪਪ੍ਰਭਵਤ੍ਵਾਤ੍ਸ ਏਵ ਕਰ੍ਤਾ, ਨਾਨ੍ਯਃ. ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭਾਕਰ੍ਮਫਲਭੂਤਾਯਾ ਇਸ਼੍ਟਾਨਿਸ਼੍ਟ–
ਵਿਸ਼ਯੋਪਭੋਗਕ੍ਰਿਯਾਯਾਸ਼੍ਚ ਸੁਖਦੁਃਖਸ੍ਵਰੂਪਸ੍ਵਪਰਿਣਾਮਕ੍ਰਿਯਾਯਾ ਇਵ ਸ ਏਵ ਕਰ੍ਤਾ, ਨਾਨ੍ਯਃ.
ਏਤੇਨਾਸਾਧਾਰਣਕਾਰ੍ਯਾਨੁਮੇਯਤ੍ਵਂ ਪੁਦ੍ਗਲਵ੍ਯਤਿਰਿਕ੍ਤਸ੍ਯਾਤ੍ਮਨੋ ਦ੍ਯੋਤਿਤਮਿਤਿ.. ੧੨੨..
ਭੋਗਤਾ ਹੈ.
ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ. [ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵਕੇ ਕਾਰਣ ਜਾਨਨੇ ਔਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾਕਾ ਜੀਵ ਹੀ ਕਰ੍ਤਾ ਹੈ; ਜਹਾਁ ਜੀਵ
ਹੈ ਵਹਾਁ ਚਾਰ ਅਰੂਪੀ ਅਚੇਤਨ ਦ੍ਰਵ੍ਯ ਭੀ ਹੈਂ ਤਥਾਪਿ ਵੇ ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜਾਨਨੇ ਔਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾਕੇ
ਕਰ੍ਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੀਵਕੇ ਸਾਥ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਮੇਂ ਰਹੇ ਹੁਏ ਕਰ੍ਮ–ਨੋਕਰ੍ਮਰੂਪ ਪੁਦ੍ਗਲ ਭੀ ਉਸ ਕ੍ਰਿਯਾਕੇ
ਕਰ੍ਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ.] ਚੈਤਨ੍ਯਕੇ ਵਿਵਰ੍ਤਰੂਪ [–ਪਰਿਵਰ੍ਤਨਰੂਪ] ਸਂਕਲ੍ਪਕੀ ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿ [ਜੀਵਮੇਂ] ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ,
ਸੁਖਕੀ ਅਭਿਲਾਸ਼ਾਰੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾਕਾ, ਦੁਃਖਕੇ ਉਦ੍ਵੇਗਰੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾਕਾ ਤਥਾ ਸ੍ਵਸਂਵੇਦਿਤ ਹਿਤ–ਅਹਿਤਕੀ
ਨਿਸ਼੍ਪਤ੍ਤਿਰੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾਕਾ [–ਅਪਨੇਸੇ ਸਂਚੇਤਨ ਕਿਯੇ ਜਾਨੇਵਾਲੇ ਸ਼ੁਭ–ਅਸ਼ੁਭ ਭਾਵੋਂਕੋ ਰਚਨੇਰੂਪ ਕ੍ਰਿਯਾਕਾ]
ਜੀਵ ਹੀ ਕਰ੍ਤਾ ਹੈ; ਅਨ੍ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਸ਼ੁਭਾਸ਼ੁਭ ਕਰ੍ਮਕੇ ਫਲਭੂਤ
Page 182 of 264
PDF/HTML Page 211 of 293
single page version
ਅਭਿਗਚ੍ਛਦੁ ਅਜ੍ਜੀਵਂ ਣਾਣਂਤਰਿਦੇਹਿਂ ਲਿਂਗੇਹਿਂ.. ੧੨੩..
ਅਭਿਗਚ੍ਛਤ੍ਵਜੀਵਂ ਜ੍ਞਾਨਾਂਤਰਿਤੈਰ੍ਲਿਙ੍ਗੈਃ.. ੧੨੩..
ਹੈ ਯਾ ਉਨਕੇ ਫਲਕੋ ਨਹੀਂ ਭੋਗਤੇ; ਇਸਲਿਯੇ ਜੋ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਔਰ ਦੇਖਤਾ ਹੈ, ਸੁਖਕੀ ਇਚ੍ਛਾ ਕਰਤਾ ਹੈ,
ਦੁਃਖਸੇ ਭਯਭੀਤ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਸ਼ੁਭ–ਅਸ਼ੁਭ ਭਾਵੋਂਮੇਂ ਪ੍ਰਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ ਔਰ ਉਨਕੇ ਫਲਕੋ ਭੋਗਤਾ ਹੈ, ਵਹ, ਅਚੇਤਨ
ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੇ ਸਾਥ ਰਹਨੇ ਪਰ ਭੀ ਸਰ੍ਵ ਅਚੇਤਨ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾਓਂਸੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਪ੍ਰਕਾਰਕੀ ਕ੍ਰਿਯਾਏਁ
ਕਰਨੇਵਾਲਾ, ਏਕ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਪਦਾਰ੍ਥ ਹੈ. ਇਸਪ੍ਰਕਾਰ ਜੀਵ ਨਾਮਕਾ ਚੈਤਨ੍ਯਸ੍ਵਭਾਵੀ ਪਦਾਰ੍ਥਵਿਸ਼ੇਸ਼–ਕਿ ਜਿਸਕਾ
ਜ੍ਞਾਨੀ ਸ੍ਵਯਂ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟ ਅਨੁਭਵ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਵਹ–ਅਪਨੀ ਅਸਾਧਾਰਣ ਕ੍ਰਿਯਾਓਂ ਦ੍ਵਾਰਾ ਅਨੁਮੇਯ ਭੀ ਹੈ.. ੧੨੨..
[ਅਜੀਵਮ੍ ਅਭਿਗਚ੍ਛਤੁ] ਅਜੀਵ ਜਾਨੋ.
Page 183 of 264
PDF/HTML Page 212 of 293
single page version
ਕਦਾਚਿਤ੍ਤਦਭਾਵਾਚ੍ਛੁਦ੍ਧੈਸ਼੍ਚੈਤਨ੍ਯਵਿਵਰ੍ਤਗ੍ਰਨ੍ਥਿਰੂਪੈਰ੍ਬਹੁਭਿਃ ਪਰ੍ਯਾਯੈਃ ਜੀਵਮਧਿਗਚ੍ਛੇਤ੍. ਅਧਿਗਮ੍ਯ ਚੈਵਮਚੈਤਨ੍ਯ–
ਸ੍ਵਭਾਵਤ੍ਵਾਤ੍ ਜ੍ਞਾਨਾਦਰ੍ਥਾਂਤਰਭੂਤੈਰਿਤਃ ਪ੍ਰਪਂਚ੍ਯਮਾਨੈਰ੍ਲਿਙ੍ਗੈਰ੍ਜੀਵਸਂਬਦ੍ਧਮਸਂਬਦ੍ਧਂ ਵਾ ਸ੍ਵਤੋ ਭੇਦਬੁਦ੍ਧਿ–ਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਯ
ਰ੍ਥਮਜੀਵਮਧਿਗਚ੍ਛੇਦਿਤਿ.. ੧੨੩..
੨. ਪ੍ਰਪਂਚਿਤ = ਵਿਸ੍ਤਾਰਪੂਰ੍ਵਕ ਕਹੀ ਗਈ.
੩. ਮੋਹਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਪਰਿਣਤਿਕੇ ਕਾਰਣਾ ਜੀਵਕੋ ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਤਾ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਨੇਕਰੂਪਤਾ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਤੀ ਹੈ.
੪. ਗ੍ਰਨ੍ਥਿ = ਗਾਁਠ. [ਜੀਵਕੀ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਔਰ ਕਦਾਚਿਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਐਸੀ ਪਰ੍ਯਾਯੇਂ ਚੈਤਨ੍ਯਵਿਵਰ੍ਤਕੀ–ਚੈਤਨ੍ਯਪਰਿਣਮਨਕੀ–
੫. ਜ੍ਞਾਨਸੇ ਅਰ੍ਥਾਂਨ੍ਤਰਭੂਤ = ਜ੍ਞਾਨਸੇ ਅਨ੍ਯਵਸ੍ਤੁਭੂਤ; ਜ੍ਞਾਨਸੇ ਅਨ੍ਯ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਜੜ਼਼. [ਅਜੀਵਕਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਅਚੈਤਨ੍ਯ ਹੋਨੇਕੇ
੬. ਜੀਵਕੇ ਸਾਥ ਸਮ੍ਬਦ੍ਧ ਯਾ ਜੀਵ ਸਾਥ ਅਸਮ੍ਬਦ੍ਧ ਐਸੇ ਅਜੀਵਕੋ ਜਾਨਨੇਕਾ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਯਹ ਹੈ ਕਿ ਸਮਸ੍ਤ ਅਜੀਵ
Page 184 of 264
PDF/HTML Page 213 of 293
single page version
ਤੇਸਿਂ ਅਚੇਦਣਤ੍ਤਂ ਭਣਿਦਂ ਜੀਵਸ੍ਸ
ਤੇਸ਼ਾਮਚੇਤਨਤ੍ਵਂ ਭਣਿਤਂ ਜੀਵਸ੍ਯ ਚੇਤਨਤਾ.. ੧੨੪..
ਦਿਤਿ.. ੧੨੪..
ਜਸ੍ਸ ਣ ਵਿਜ੍ਜਦਿ ਣਿਚ੍ਚਂ
ਅਚੇਤਨਪਨਾ ਕਹਾ ਹੈ, [ਜੀਵਸ੍ਯ ਚੇਤਨਤਾ] ਜੀਵਕੋ ਚੇਤਨਤਾ ਕਹੀ ਹੈ.
ਹੀ ਚੇਤਨਤ੍ਵਸਾਮਾਨ੍ਯ ਹੈ.. ੧੨੪..
ਤੇਮਾਂ ਅਚੇਤਨਤਾ ਕਹੀ, ਚੇਤਨਪਣੁਂ ਕਹ੍ਯੁਂ ਜੀਵਮਾਂ. ੧੨੪.
ਸੁਖਦੁਃਖਸਂਚੇਤਨ, ਅਹਿਤਨੀ ਭੀਤਿ, ਉਦ੍ਯਮ ਹਿਤ ਵਿਸ਼ੇ
ਜੇਨੇ ਕਦੀ ਹੋਤਾਂ ਨਥੀ, ਤੇਨੇ ਅਜੀਵ ਸ਼੍ਰਮਣੋ ਕਹੇ. ੧੨੫.
ਯਸ੍ਯ ਨ ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਨਿਤ੍ਯਂ ਤਂ ਸ਼੍ਰਮਣਾ ਬ੍ਰੁਵਨ੍ਤ੍ਯਜੀਵਮ੍.. ੧੨੫..
Page 185 of 264
PDF/HTML Page 214 of 293
single page version
ਸੁਖਦੁਃਖਜ੍ਞਾਨਸ੍ਯ ਹਿਤਪਰਿਕਰ੍ਮਣੋਹਿਤਭੀਰੁਤ੍ਵਸ੍ਯ ਚੇਤਿ ਚੈਤਨ੍ਯਵਿਸ਼ੇਸ਼ਾਣਾਂ ਨਿਤ੍ਯਮਨੁਪਲਬ੍ਧੇਰ–
[ਸ਼੍ਰਮਣਾਃ] ਸ਼੍ਰਮਣ [ਅਜੀਵਮ੍ ਬ੍ਰੁਵਨ੍ਤਿ] ਅਜੀਵ ਕਹਤੇ ਹੈਂ.
ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਕਿ] ਆਕਾਸ਼ਾਦਿ ਅਜੀਵੋਂਕੋ ਚੈਤਨ੍ਯਸਾਮਾਨ੍ਯ ਵਿਦ੍ਯਮਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ.
ਹਿਤ ਕੇ ਲਿਏ ਪ੍ਰਯਤ੍ਨ ਔਰ ਅਹਿਤਕੇ ਲਿਏ ਭੀਤਿ–ਯਹ ਚੇਤਨਤ੍ਵਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਭੀ ਦੇਖੇ ਨਹੀਂ ਜਾਤੇ; ਇਸਲਿਯੇ
ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਕਿ ਆਕਾਸ਼ਾਦਿਕੋ ਚੇਤਨਤ੍ਵਸਾਮਾਨ੍ਯ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਚੇਤਨਤ੍ਵਸਾਮਾਨ੍ਯ ਹੀ ਹੈ..
੧੨੫..
ਨਿਸ਼੍ਚਯਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਪਰਿਣਤ ਪਰਮਾਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਕੋ ਹਿਤ ਸਮਝਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਆਕੁਲਤਾਕੇ ਉਤ੍ਪਾਦਕ ਐਸੇ ਦੁਃਖਕੋ ਤਥਾ ਉਸਕੇ
ਕਾਰਣਭੂਤ ਮਿਥ੍ਯਾਤ੍ਵਰਾਗਾਦਿਪਰਿਣਤ ਆਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਕੋ ਅਹਿਤ ਸਮਝਤੇ ਹੈਂ.
Page 186 of 264
PDF/HTML Page 215 of 293
single page version
ਅਰਸਮਰੂਵਮਗਂਧਂ
ਪੁਦ੍ਗਲਦ੍ਰਵ੍ਯਪ੍ਰਭਵਾ ਭਵਨ੍ਤਿ ਗੁਣਾਃ ਪਰ੍ਯਾਯਾਸ਼੍ਚ ਬਹਵਃ.. ੧੨੬..
ਅਰਸਮਰੂਪਮਗਂਧਮਵ੍ਯਕ੍ਤਂ ਚੇਤਨਾਗੁਣਮਸ਼ਬ੍ਦਮ੍.
ਜਾਨੀਹ੍ਯਲਿਙ੍ਗਗ੍ਰਹਣਂ ਜੀਵਮਨਿਰ੍ਦਿਸ਼੍ਟਸਂਸ੍ਥਾਨਮ੍.. ੧੨੭..
ਜੋ ਬਹੁ ਗੁਣ ਔਰ ਪਰ੍ਯਾਯੇਂ ਹੈਂ, [ਪੁਦ੍ਗਲਦ੍ਰਵ੍ਯਪ੍ਰਭਵਾਃ ਭਵਨ੍ਤਿ] ਵੇ ਪੁਦ੍ਗਲਦ੍ਰਵ੍ਯਨਿਸ਼੍ਪਨ੍ਨ ਹੈ.
ਕਹਾ ਐਸਾ ਹੈ], [ਚੇਤਨਾਗੁਣਮ੍] ਚੇਤਨਾਗੁਣਵਾਲਾ ਹੈ ਔਰ [ਅਲਿਙ੍ਗਗ੍ਰਹਣਮ੍] ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂਕੇ ਦ੍ਵਾਰਾ ਅਗ੍ਰਾਹ੍ਯ ਹੈ,
[ਜੀਵਂ ਜਾਨੀਹਿ] ਉਸੇ ਜੀਵ ਜਾਨੋ.
ਭਿਨ੍ਨ ਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਯਹ ਕਥਨ ਹੈ].
ਤੇ ਬਹੁ ਗੁਣੋ ਨੇ ਪਰ੍ਯਯੋ ਪੁਦ੍ਗਲਦਰਵਨਿਸ਼੍ਪਨ੍ਨ ਛੇ. ੧੨੬.
ਜੇ ਚੇਤਨਾਗੁਣ, ਅਰਸਰੂਪ,
Page 187 of 264
PDF/HTML Page 216 of 293
single page version
ਨਿਰ੍ਦਿਸ਼੍ਟਸਂਸ੍ਥਾਨਤ੍ਵਾਦਵ੍ਯਕ੍ਤਤ੍ਵਾਦਿਪਰ੍ਯਾਯੈਃ ਪਰਿਣਤਤ੍ਵਾਚ੍ਚ ਨੇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗ੍ਰਹਣਯੋਗ੍ਯਂ, ਤਚ੍ਚੇਤਨਾ–
ਗੁਣਤ੍ਵਾਤ੍ ਰੂਪਿਭ੍ਯੋਰੂਪਿਭ੍ਯਸ਼੍ਚਾਜੀਵੇਭ੍ਯੋ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟਂ ਜੀਵਦ੍ਰਵ੍ਯਮ੍. ਏਵਮਿਹ ਜੀਵਾਜੀਵਯੋਰ੍ਵਾਸ੍ਤਵੋ ਭੇਦਃ
ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨਿਨਾਂ ਮਾਰ੍ਗਪ੍ਰਸਿਦ੍ਧਯਰ੍ਥਂ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਿਤ ਇਤਿ.. ੧੨੬–੧੨੭..
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਗ੍ਰਹਣਯੋਗ੍ਯ ਹੈ, ਵਹ ਪੁਦ੍ਗਲਦ੍ਰਵ੍ਯ ਹੈੇ; ਔਰ [੨] ਜੋ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼–ਰਸ–ਗਨ੍ਧ–ਵਰ੍ਣਗੁਣ ਰਹਿਤ ਹੋਨੇਕੇ
ਕਾਰਣ, ਅਸ਼ਬ੍ਦ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ, ਅਨਿਰ੍ਦਿਸ਼੍ਟਸਂਸ੍ਥਾਨ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਤਥਾ
ਅਜੀਵੋਂਸੇ
ਮੁਕ੍ਤਿਕਾ ਮਾਰ੍ਗ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਾਨੇਕੇ ਹੇਤੁ ਯਹਾਁ ਜੜ ਪੁਦ੍ਗਲਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਔਰ ਚੇਤਨ ਜੀਵਦ੍ਰਵ੍ਯਕੇ ਵੀਤਰਾਗਸਰ੍ਵਜ੍ਞਕਥਿਤ
ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਕਹੇ ਗਏ. ਜੋ ਜੀਵ ਉਨ ਲਕ੍ਸ਼ਣੋਂਕੋ ਜਾਨਕਰ, ਅਪਨੇਕੋ ਏਕ ਸ੍ਵਤਃਸਿਦ੍ਧ ਸ੍ਵਤਂਤ੍ਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਰੂਪਸੇ
ਪਹਿਚਾਨਕਰ, ਭੇਦਵਿਜ੍ਞਾਨੀ ਅਨੁਭਵੀ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਨਿਜਾਤ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਮੇਂ ਲੀਨ ਹੋਕਰ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਕੋ ਸਾਧਕਰ
ਸ਼ਾਸ਼੍ਵਤ ਨਿਰਾਕੁਲ ਸੁਖਕਾ ਭੋਕ੍ਤਾ ਹੋਤਾ ਹੈ.] ੧੨੬–੧੨੭..
੨. ਅਵ੍ਯਕ੍ਤਤ੍ਵਾਦਿ = ਅਵ੍ਯਕ੍ਤਤ੍ਵ ਆਦਿ; ਅਪ੍ਰਕਟਤ੍ਵ ਆਦਿੇ.
੩. ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ = ਭਿਨ੍ਨ; ਵਿਲਕ੍ਸ਼ਣ; ਖਾਸ ਪ੍ਰਕਾਰਕਾ.
Page 188 of 264
PDF/HTML Page 217 of 293
single page version
ਪਰਿਣਾਮਾਦੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਮ੍ਮਾਦੋ ਹੋਦਿ ਗਦਿਸੁ
ਪਰਿਣਾਮਾਤ੍ਕਰ੍ਮ ਕਰ੍ਮਣੋ ਭਵਤਿ ਗਤਿਸ਼ੁ ਗਤਿਃ.. ੧੨੮..
ਗਤਿਮਧਿਗਤਸ੍ਯ ਦੇਹੋ ਦੇਹਾਦਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਿ ਜਾਯਂਤੇ.
ਤੈਸ੍ਤੁ ਵਿਸ਼ਯਗ੍ਰਹਣਂ ਤਤੋ ਰਾਗੋ ਵਾ ਦ੍ਵੇਸ਼ੋ ਵਾ.. ੧੨੯..
ਜਾਯਤੇ ਜੀਵਸ੍ਯੈਵਂ ਭਾਵਃ ਸਂਸਾਰਚਕ੍ਰਵਾਲੇ.
ਇਤਿ ਜਿਨਵਰੈਰ੍ਭਣਿਤੋਨਾਦਿਨਿਧਨਃ ਸਨਿਧਨੋ ਵਾ.. ੧੩੦..
ਗਤਿਪ੍ਰਾਪ੍ਤਨੇ ਤਨ ਥਾਯ, ਤਨਥੀ ਇਂਦ੍ਰਿਯੋ ਵਲ਼ੀ ਥਾਯ ਛੇ,
ਏਨਾਥੀ ਵਿਸ਼ਯ ਗ੍ਰਹਾਯ, ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ ਤੇਥੀ ਥਾਯ ਛੇ. ੧੨੯.
ਏ ਰੀਤ ਭਾਵ ਅਨਾਦਿਨਿਧਨ ਅਨਾਦਿਸਾਂਤ ਥਯਾ ਕਰੇ
ਸਂਸਾਰਚਕ੍ਰ ਵਿਸ਼ੇ ਜੀਵੋਨੇ–ਏਮ ਜਿਨਦੇਵੋ ਕਹੇ. ੧੩੦.
Page 189 of 264
PDF/HTML Page 218 of 293
single page version
ਪਰਿਣਾਮਾਤ੍ਪੁਨਃ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਾਤ੍ਮਕਂ ਕਰ੍ਮ. ਕਰ੍ਮਣੋ ਨਾਰਕਾਦਿਗਤਿਸ਼ੁ ਗਤਿਃ. ਗਤ੍ਯਧਿਗਮਨਾ–ਦ੍ਦੇਹਃ.
ਪਰਿਣਾਮਾਤ੍ਪੁਨਃ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਾਤ੍ਮਕਂ ਕਰ੍ਮ. ਕਰ੍ਮਣਃ ਪੁਨਰ੍ਨਾਰਕਾਦਿਗਤਿਸ਼ੁ ਗਤਿਃ. ਗਤ੍ਯਧਿਗਮਨਾਤ੍ਪੁਨਰ੍ਦੇਹਃ.
ਦੇਹਾਤ੍ਪੁਨਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਣਿ. ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਭ੍ਯਃ ਪੁਨਰ੍ਵਿਸ਼ਯਗ੍ਰਹਣਮ੍. ਵਿਸ਼ਯਗ੍ਰਹਣਾਤ੍ਪੁਨਾ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ੌ. ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਾਭ੍ਯਾਂ ਪੁਨਰਪਿ
ਸ੍ਨਿਗ੍ਧਃ ਪਰਿਣਾਮਃ. ਏਵਮਿਦਮਨ੍ਯੋਨ੍ਯਕਾਰ੍ਯਕਾਰਣਭੂਤਜੀਵਪੁਦ੍ਗਲ–ਪਰਿਣਾਮਾਤ੍ਮਕਂ ਕਰ੍ਮਜਾਲਂ ਸਂਸਾਰਚਕ੍ਰੇ
ਜੀਵਸ੍ਯਾਨਾਦ੍ਯਨਿਧਨਂ ਅਨਾਦਿਸਨਿਧਨਂ ਵਾ ਚਕ੍ਰਵਤ੍ਪਰਿਵਰ੍ਤਤੇ. ਤਦਤ੍ਰ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਨਿਮਿਤ੍ਤੋ ਜੀਵਪਰਿਣਾਮੋ
ਜੀਵਪਰਿਣਾਮਨਿਮਿਤ੍ਤਃ ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਸ਼੍ਚ ਵਕ੍ਸ਼੍ਯਮਾਣ–ਪਦਾਰ੍ਥਬੀਜਤ੍ਵੇਨ ਸਂਪ੍ਰਧਾਰਣੀਯ ਇਤਿ.. ੧੨੮–੧੩੦..
ਕਰ੍ਮ] ਪਰਿਣਾਮਸੇ ਕਰ੍ਮ ਔਰ [ਕਰ੍ਮਣਃ] ਕਰ੍ਮਸੇ [ਗਤਿਸ਼ੁ ਗਤਿਃ ਭਵਤਿ] ਗਤਿਯੋਂਮੇਂ ਗਮਨ ਹੋਤਾ ਹੈ.
ਵਿਸ਼ਯਗ੍ਰਹਣਸੇ ਰਾਗ ਅਥਵਾ ਦ੍ਵੇਸ਼ ਹੋਤਾ ਹੈ.
ਐਸਾ ਜਿਨਵਰੋਂਨੇ ਕਹਾ ਹੈ.
ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਁ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂਸੇ ਵਿਸ਼ਯਗ੍ਰਹਣ, ਵਿਸ਼ਯਗ੍ਰਹਣਸੇ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼, ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਸੇ ਫਿਰ ਸ੍ਨਿਗ੍ਧ ਪਰਿਣਾਮ, ਪਰਿਣਾਮਸੇ ਫਿਰ
ਪੁਦ੍ਗਲਪਰਿਣਾਮਾਤ੍ਮਕ ਕਰ੍ਮ, ਕਰ੍ਮਸੇ ਫਿਰ ਨਰਕਾਦਿ ਗਤਿਯੋਂਮੇਂ ਗਮਨ, ਗਤਿਕੀ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤਿਸੇ ਫਿਰ ਦੇਹ, ਦੇਹਸੇ
ਫਿਰ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਁ, ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੋਂਸੇ ਫਿਰ ਵਿਸ਼ਯਗ੍ਰਹਣ, ਵਿਸ਼ਯਗ੍ਰਹਣਸੇ ਫਿਰ ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼, ਰਾਗਦ੍ਵੇਸ਼ਸੇ ਫਿਰ ਪੁਨਃ ਸ੍ਨਿਗ੍ਧ
ਪਰਿਣਾਮ. ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਯਹ ਅਨ੍ਯੋਨ੍ਯ
ਪੁਨਃ ਹੋਤੇ ਰਹਤੇ ਹੈਂ.
ਜੀਵਕੋ ਅਨਾਦਿ–ਸਾਨ੍ਤ ਹੋਤੇ ਹੈਂ.]
Page 190 of 264
PDF/HTML Page 219 of 293
single page version
ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕੇ ਬੀਜਰੂਪ ਅਵਧਾਰਨਾ.
ਸਂਸਾਰਕਾ ਕਾਰਣ ਆਸ੍ਰਵ ਔਰ ਬਨ੍ਧ ਦੋ ਹੈਂ [ਅਥਵਾ ਵਿਸ੍ਤਾਰਪੂਰ੍ਵਕ ਕਹੇ ਤੋ ਪੁਣ੍ਯ, ਪਾਪ, ਆਸ੍ਰਵ ਔਰ ਬਨ੍ਧ
ਚਾਰ ਹੈਂ] ਔਰ ਉਨਕਾ ਕਾਰਣ ਮਿਥ੍ਯਾਦਰ੍ਸ਼ਨ–ਜ੍ਞਾਨ–ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ. ਸੁਖ ਵਹ ਉਪਾਦੇਯ ਤਤ੍ਤ੍ਵ ਹੈ, ਉਸਕਾ ਕਾਰਣ
ਮੋਕ੍ਸ਼ ਹੈ, ਮੋਕ੍ਸ਼ਕਾ ਕਾਰਣ ਸਂਵਰ ਔਰ ਨਿਰ੍ਜਰਾ ਹੈ ਔਰ ਉਨਕਾ ਕਾਰਣ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ–ਜ੍ਞਾਨ–ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ. ਯਹ
ਪ੍ਰਯੋਜਨਭੂਤ ਬਾਤ ਭਵ੍ਯ ਜੀਵੋਂਕੋ ਪ੍ਰਗਟਰੂਪਸੇ ਦਰ੍ਸ਼ਾਨੇਕੇ ਹੇਤੁ ਪੁਣ੍ਯਾਦਿ
ਦ੍ਵਾਰਾ, ਭਵਿਸ਼੍ਯਕਾਲਮੇਂ ਪਾਪਕਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧ ਕਰਨੇਵਾਲੇ ਪੁਣ੍ਯਪਦਾਰ੍ਥਕਾ ਭੀ ਕਰ੍ਤਾ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਜੋ ਜ੍ਞਾਨੀ ਜੀਵ ਹੈ ਵਹ,
ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰ–ਆਤ੍ਮਤਤ੍ਤ੍ਵਵਿਸ਼ਯਕ ਰੁਚਿ, ਤਦ੍ਵਿਸ਼ਯਕ ਜ੍ਞਪ੍ਤਿ ਔਰ ਤਦ੍ਵਿਸ਼ਯਕ ਨਿਸ਼੍ਚਲ ਅਨੁਭੂਤਿਰੂਪ ਅਭੇਦਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਪਰਿਣਾਮ
ਦ੍ਵਾਰਾ, ਸਂਵਰ–ਨਿਰ੍ਜਰਾ–ਮੋਕ੍ਸ਼ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕਾ ਕਰ੍ਤਾ ਹੋਤਾ ਹੈ; ਔਰ ਜੀਵ ਜਬ ਪੂਰ੍ਵੋਕ੍ਤ ਨਿਸ਼੍ਚਯਰਤ੍ਨਤ੍ਰਯਮੇਂ ਸ੍ਥਿਰ ਨਹੀਂ ਰਹ
ਸਕਤਾ ਤਬ ਨਿਰ੍ਦੋਸ਼ਪਰਮਾਤ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪ ਅਰ੍ਹਂਤ–ਸਿਦ੍ਧੋਂਕੀ ਤਥਾ ਉਨਕਾ [ਨਿਰ੍ਦੋਸ਼ ਪਰਮਾਤ੍ਮਾਕਾ] ਆਰਾਧਨ ਕਰਨੇਵਾਲੇ
ਆਚਾਰ੍ਯ–ਉਪਾਧ੍ਯਾਯ–ਸਾਧੁਓਂਕੀ ਨਿਰ੍ਭਰ ਅਸਾਧਾਰਣ ਭਕ੍ਤਿਰੂਪ ਐਸਾ ਜੋ ਸਂਸਾਰਵਿਚ੍ਛੇਦਕੇ ਕਾਰਣਭੂਤ, ਪਰਮ੍ਪਰਾਸੇ
ਮੁਕ੍ਤਿਕਾਰਣਭੂਤ, ਤੀਰ੍ਥਂਕਰਪ੍ਰਕ੍ਰੁਤਿ ਆਦਿ ਪੁਣ੍ਯਕਾ ਅਨੁਬਨ੍ਧ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਪੁਣ੍ਯ ਉਸੇ ਅਨੀਹਿਤਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਸੇ ਨਿਦਾਨਰਹਿਤ
ਪਰਿਣਾਮਸੇ ਕਰਤਾ ਹੈ. ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਜੀਵ ਪਾਪਾਦਿ ਚਾਰ ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕਾ ਕਰ੍ਤਾ ਹੈ ਔਰ ਜ੍ਞਾਨੀ ਸਂਵਰਾਦਿ ਤੀਨ
ਪਦਾਰ੍ਥੋਂਕਾ ਕਰ੍ਤਾ ਹੈੇ.
Page 191 of 264
PDF/HTML Page 220 of 293
single page version
ਵਿਦ੍ਯਤੇ ਤਸ੍ਯ ਸ਼ੁਭੋ ਵਾ ਅਸ਼ੁਭੋ ਵਾ ਭਵਤਿ ਪਰਿਣਾਮਃ.. ੧੩੧..
ਅਸ਼ੁਭ [ਪਰਿਣਾਮਃ] ਪਰਿਣਾਮ [ਭਵਤਿ] ਹੈ.
ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਅਨਿਚ੍ਛਿਤਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਸੇ ਵਰ੍ਤਤੇ ਹੁਏ ਵਿਸ਼ਿਸ਼੍ਟ ਪੁਣ੍ਯਮੇਂ ਸਂਸਾਰਵਿਚ੍ਛੇਦਕੇ ਕਾਰਣਪਨੇਕਾ ਆਰੋਪ ਕਿਯਾ
ਜਾਤਾ ਹੈ. ਵਹ ਆਰੋਪ ਭੀ ਵਾਸ੍ਤਵਿਕ ਕਾਰਣਕੇ–ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨਾਦਿਕੇ –ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਮੇਂ ਹੀ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ.]
ਤੇ ਜੀਵਨੇ ਸ਼ੁਭ ਵਾ ਅਸ਼ੁਭ ਪਰਿਣਾਮਨੋ ਸਦ੍ਭਾਵ ਛੇ. ੧੩੧.