Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >

Tiny url for this page: http://samyakdarshan.org/GcwD5ky
Page 76 of 264
PDF/HTML Page 105 of 293


This shastra has been re-typed and there may be sporadic typing errors. If you have doubts, please consult the published printed book.

Hide bookmarks
background image
76
] panchAstikAyasangrah
[bhagavAnashrIkundakunda
gnAnopayogavisheShANAn nAmasvarUpAbhidhAnametat.
tatrAbhinibodhikagnAnan shrutagnAnamavadhignAnan manaparyayagnAnan kevalagnAnan kumatignAnan kushrut–gnAnan
vibhanggagnAnamiti nAmAbhidhAnam. AtmA hyanantasarvAtmapradeshavyApivishuddha gnAnasAmAnyAtmA. sa
khalvanAdignAnAvaraNakarmAvachchhannapradesha san, yattadAvaraNakShayopashamAdindri–yAnindriyAvalambAchcha
mUrtAmUrtadravyan vikalan visheSheNAvabudhyate tadAbhinibodhikagnAnam, yattadA–
varaNakShayopashamAdanindriyAvalambAchcha mUrtAmUrtadravyan vikalan visheSheNAvabudhyate tat shrutagnAnam,
yattadAvaraNakShayopashamAdev mUrtadravyan vikalan visheSheNAvabudhyate tadavadhignAnam, yattadA–varaNakShayopashamAdev
-----------------------------------------------------------------------------
TIkA– yah, gnAnopayogake bhedonke nAm aur svarUpakA kathan hai.
vahAn, [1] AbhinibodhikagnAn, [2] shrutagnAn, [3] avadhignAn, [4] manaparyayagnAn, [5]
kevalagnAn, [6] kumatignAn, [7] kushrutagnAn aur [8] vibhangagnAn–is prakAr [gnAnopayogake
bhedonke] nAmakA kathan hai.
[ab unake svarUpakA kathan kiyA jAtA hai–] AtmA vAstavamen ananta, sarva Atmapradeshommen
vyApak, vishuddha gnAnasAmAnyasvarUp hai. vah [AtmA] vAstavamen anAdi gnAnAvaraNakarmase AchchhAdit
pradeshavAlA vartatA huA, [1] us prakArake [arthAt matignAnake] AvaraNake kShayopashamase aur
indriy–manake avalambanase mUrta–amUrta dravyakA
1vikalarUpase 2visheShata avabodhan karatA hai vah
AbhinibodhikagnAn hai, [2] us prakArake [arthAt shrutagnAnake] AvaraNake kShayopashamase aur manake
avalambanase mUrta–amUrta dravyakA vikalarUpase visheShata avabodhan karatA hai vah shrutagnAn hai, [3] us
prakArake AvaraNake kShayopashamase hI mUrta dravyakA vikalarUpase visheShata avabodhan karatA hai vah
avadhignAn hai, [4] us prakArake AvaraNake kShayopashamase hI paramanogat [–dUsaronke manake sAth
sambandhavAle] mUrta dravyakA vikalarUpase visheShata avabodhan karatA hai vah manaparyayagnAn hai, [5]
samasta AvaraNake atyanta kShayase, keval hI [–AtmA akelA hI], mUrta–amUrta dravyakA sakalarUpase
--------------------------------------------------------------------------
1. vikalarUpase = apUrNarUpase; anshata.

2. visheShata avabodhan karanA = jAnanA. [visheSh avabodh arthAt visheSh pratibhAs so gnAn hai.]