Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 80 of 264
PDF/HTML Page 109 of 293

 

] panchAstikAyasangrah
[bhagavAnashrIkundakunda

80

darshanamapi chakShuryutamachakShuryutamapi chAvadhinA sahitam.
anidhanamanantaviShayan kaivalyan chApi pragnaptam.. 42..

darshanopayogavisheShANAn nAmasvarUpAbhidhAnametat.

chakShurdarshanamachakShurdarshanamavadhidarshanan kevaladarshanamiti nAmAbhidhAnam. AtmA hyanant– sarvAtmapradeshavyApivishuddhadarshanasAmAnyAtmA. sa khalvanAdidarshanAvaraNakarmAvachchhannapradesha san, yattadAvaraNakShayopashamAchchakShurindriyAvalambAchcha mUrtadravyan vikalan sAmAnye -----------------------------------------------------------------------------

gAthA 42

anvayArtha– [darshanam api] darshan bhI [chakShuryutam] chakShudarshan, [achakShuryutam api cha] achakShudarshan, [avadhinA sahitam] avadhidarshan [cha api] aur [anantaviShayam] ananta jisakA viShay hai aisA [anidhanam] avinAshI [kaivalyan] kevaladarshan [pragnaptam] – aise chAr bhedavAlA kahA hai.

TIkA– yah, darshanopayogake bhedonke nAm aur svarUpakA kathan hai.

[1] chakShudarshan, [2] achakShudarshan, [3] avadhidarshan aur [4] kevaladarshan – is prakAr [darshanopayogake bhedonke] nAmakA kathan hai.

[ab usake svarUpakA kathan kiyA jAtA hai–] AtmA vAstavamen ananta, sarva Atmapradeshommen vyApak, vishuddha darshanasAmAnyasvarUp hai. vah [AtmA] vAstavamen anAdi darshanAvaraNakarmase AchchhAdit pradeshomvAlA vartatA huA, [1] us prakArake [arthAt chakShudarshanake] AvaraNake kShayopashamase aur chakShu– indriyake avalambanase mUrta dravyako vikalarUpase 1sAmAnyata avabodhan karatA hai --------------------------------------------------------------------------

1. sAmAnyata avabodhan karanA = dekhanA. [sAmAnya avabodh arthAt sAmAnya pratibhAs vah darshan hai.]