Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 43.

< Previous Page   Next Page >


Page 81 of 264
PDF/HTML Page 110 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–panchAstikAyavarNan

[
81

nAvabudhyate tachchakShurdarshanam, yattadAvaraNakShayopashamAchchakShurvarjitetarachaturindriyAnindriyAvalambAchcha mUrtA– mUrtadravyan vikalan sAmAnyenAvabudhyate tadachakShurdarshanam, yattadAvaraNakShayopashamAdev mUrtadravyan vikalan sAmAnyenAvabudhyate tadavadhidarshanam, yatsakalAvaraNAtyantakShaye keval ev mUrtAmUrtadravyan sakalan sAmAnyenAvabudhyate tatsvAbhAvikan kevaladarshanamiti svarUpAbhidhAnam.. 42..

Na viyappadi NANAdo NANI NANANi honti NegANi.
tamhA du vissarUvan bhaNiyan daviyatti NANIhin.. 43..
na vikalpyate gnAnAt gnAnI gnAnAni bhavantyanekAni.
tasmAttu vishvarUpan bhaNitan dravyamiti gnAnibhi.. 43..

ekasyAtmanonekagnAnAtmakatvasamarthanametat.

na tAvajgnAnI gnAnAtpRuthagbhavati, dvayorapyekAstitvanirvRuttatvenaikadravyatvAt, ----------------------------------------------------------------------------- vah chakShudarshan hai, [2] us prakArake AvaraNake kShayopashamase tathA chakShuke atirikta sheSh chAr indrayonnn aur manake avalambanase mUrta–amUrta dravyako vikarUpase sAmAnyata avabodhan karatA hai vah achakShudarshan haie, [3] us prakArake AvaraNake kShayopashamase hI mUrta dravyako vikarUpase sAmAnyata avabodhan karatA hai vah avadhidarshan hai, [4] samasta AvaraNake atyanta kShayase, keval hI [–AtmA akelA hI], mUrta–amUrta dravyako sakalarUpasee sAmAnyata avabodhan karatA hai vah svAbhAvik kevaladarshan hai. –is prakAr [darshanopayogake bhedonke] svarUpakA kathan hai.. 42..

gAthA 43

anvayArtha– [gnAnAt] gnAnase [gnAnI na vikalpyate] gnAnIkA [–AtmAkA] bhed nahIn kiyA

jAtA; [gnAnAni anekAni bhavanti] tathApi gnAn anek hai. [tasmAt tu] isaliye to [gnAnibhi] gnAniyonne [dravyan] dravyako [vishvarUpam iti bhaNitam] vishvarUp [–anekarUp] kahA hai.

TIkA– ek AtmA anek gnAnAtmak honekA yah samarthan hai.

pratham to gnAnI [–AtmA] gnAnase pRuthak nahIn hai; kyonki donoen ek astitvase rachit honese

--------------------------------------------------------------------------

chhe gnAnathI nahi bhinna gnAnI, gnAn toy anek chhe;
te kAraNe to vishvarUp kahyun daravane gnAnIe. 43.