Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 45.

< Previous Page   Next Page >


Page 83 of 264
PDF/HTML Page 112 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–panchAstikAyavarNan

[
83

guNA hi kvachidAshritA. yatrAshritAstadrravyam. tachchedanyadguNebhya. punarapi guNA kvachidAshritA. yatrAshritAstadrravyam. tadapi anyachchedguNebhya. punarapi guNA kvachidAshritA. yatrAshritA tadrravyam. tadapyanyadev guNebhya. evan dravyasya guNebhyo bhede bhavati dravyA nantyam. dravyan hi guNAnAn samudAya. guNAshchedanye samudAyAt, ko nAm samudAya. ev guNAnAn dravyAdbhede bhavati dravyAbhAv iti.. 44..

avibhattamaNaNNattan davvaguNANan vibhattamaNNattan.
Nichchhanti NichchayaNhU tavvivarIdan hi vA tesin.. 45..

avibhaktamananyatvan dravyaguNAnAn vibhaktamanyatvam.
nechchhanti nishchayagnAstadviparItan hi vA teShAm.. 45..

dravyaguNAnAn svochitAnanyatvoktiriyam. -----------------------------------------------------------------------------

guN vAstavamen kisIke Ashrayase hote hain; [ve] jisake Ashrit hon vah dravya hotA hai. vah [–dravya] yadi guNonse anya [–bhinna] ho to–phir bhI, guN kisIke Ashrit honge; [ve] jisake Ashrit hon vah dravya hotA hai. vah yadi guNonse anya ho to– phir bhI guN kisIke Ashrit honge; [ve] jisake Ashrit hon vah dravya hotA hai. vah bhI guNose anya hI ho.–– is prakAr, yadi dravyakA guNonse bhinnatva ho to, dravyakI anantatA ho.

vAstavamen dravya arthAt guNonkA samudAya. guN yadi samudAyase anya ho to samudAy kaisA? [arthAt yadi guNonko samudAyase bhinna mAnA jAye to samudAy kahAnse ghaTit hogA? arthAt dravya hI kahAnse ghaTit hogA?] is prakAr, yadi guNonkA dravyase bhinnatva ho to, dravyakA abhAv ho.. 44..

gAthA 45
anvayArtha– [dravyaguNAnAm] dravya aur guNonko [avibhaktam ananyatvam] avibhaktapanerUp

ananyapanA hai; [nishchayagnA hi] nishchayake gnAtA [teShAm] unhen [vibhaktam anyatvam] vibhaktapanerUp anyapanA [vA] yA [tadviparItan] [vibhaktapanerUp] ananyapanA [na ichchhanti] nahIn mAnate. --------------------------------------------------------------------------

guN–dravyane avibhaktarUp ananyatA budhamAnya chhe;
paN tyAn vibhakta ananyatA vA anyatA nahi mAnya chhe. 45.