84
avibhaktapradeshatvalakShaNan dravyaguNAnAmananyatvamabhyupagamyate. vibhaktapradeshatvalakShaNan tvanyatva– mananyatvan cha nAbhyupagamyate. tathA hi–yathaikasya paramANorekenAtmapradeshen sahAvibhaktatvAdananya–tvan, tathaikasya paramANostadvartinAn sparsharasagandhavarNAdiguNAnAn chAvibhaktapradeshatvAdananyatvam. yathA tvatyantaviprakRuShTayo sahyavindhyayoratyantasannikRuShTayoshcha mishritayostoyapayasorvibhaktapradeshatvalakShaN– manyatvamananyatvan cha, na tathA dravyaguNAnAn vibhaktapradeshatvAbhAvAdanyatvamananyatvan cheti.. 45.. -----------------------------------------------------------------------------
TIkA– yah, dravya aur guNonke svochit ananyapanekA kathan hai [arthAt dravya aur guNonko kaisA ananyapanA ghaTit hotA hai vah yahAn kahA hai].
dravya aur guNonko 1avibhaktapradeshatvasvarUp ananyapanA svIkAr kiyA jAtA hai; parantu vibhaktapradeshatvasvarUp anyapanA tathA [vibhaktapradeshatvasvarUp] ananyapanA svIkAr nahIn kiyA jAtA. vah spaShTa samajhAyA jAtA hai– jis prakAr ek paramANuko ek svapradeshake sAth avibhaktapanA honese ananyapanA hai, usI prakAr ek paramANuko tathA usamen rahanevAle sparsha–ras–gandh–varNa Adi guNonko avibhakta pradesh honese [avibhakta–pradeshatvasvarUp] ananyapanA hai; parantu jis prakAr atyanta dUr aise 2sahya aur vindhyako vibhaktapradeshatvasvarUp anyapanA hai tathA atyanta nikaT aise mishrit 3kShIr–nIrako vibhaktapradeshatvasvarUp ananyapanA hai, usI prakAr dravya aur guNonko vibhakta pradesh na honese [vibhaktapradeshatvasvarUp] anyapanA tathA [vibhaktapradeshatvasvarUp] ananyapanA nahIn hai.. 45.. -------------------------------------------------------------------------- 1. avibhakta = abhinna. [dravya aur guNonke pradesh abhinna hai isaliye dravya aur guNonko abhinnapradeshatvasvarUp
2. atyanta dUr sthit sahya aur vindhya nAmake parvatonko bhinnapradeshatvasvarUp anyapanA hai. 3. atyanta nikaT sthit mishrit dUdh–jalako bhinnapradeshatvasvarUp ananyapanA hai. dravya aur guNonko aisA