sukShmairbAdaraishchAnantAnantairvividhai.. 64..
karmayogyapudgalA anyjanachUrNapUrNasamudgakanyAyen sarvalokavyApitvAdyatrAtmA tatrAnAnItA evAvatiShThant ityatrauktam.. 64..
gachchhanti kammabhAvan aNNoNNAgAhamavagADhA.. 65..
gachchhanti karmabhAvamanyonyAvagAhAvagADhA.. 65..
----------------------------------------------------------------------------- is prakAr, ‘karma’ karmako hI karatA hai aur AtmA AtmAko hI karatA hai’ is bAtamen pUrvokta doSh Anese yah bAt ghaTit nahIn hotI – is prakAr yahAn pUrvapakSha upasthit kiyA gayA hai.. 63..
ab siddhAntasUtra hai [arthAt ab 63vIn gAthAmen kahe gaye pUrvapakShake nirAkaraNapUrvak siddhAntakA pratipAdan karane vAlI gAthAen kahI jAtI hai].
anvayArtha– [loka] lok [sarvata] sarvata [vividhai] vividh prakArake, [anantAnantai] anantAnanta [sUkShmai bAdarai cha] sUkShma tathA bAdar [pudgalakAyai] pudgalakAyon [pudgalaskandhon] dvArA [avagADhagADhanichita] [vishiShTa rItise] avagAhit hokar gADh bharA huA hai.
TIkA– yahAn aisA kahA hai ki – karmayogya pudgal [kArmANavargaNArUp pudgalaskandh] anjanachUrNase [anjanake bArIk chUrNase] bharI huI DibbIke nyAyase samasta lokamen vyApta hai; isaliye jahAn AtmA hai vahAn, binA lAye hI [kahInse lAye binA hI], ve sthit hain.. 64.. --------------------------------------------------------------------------
karmatvarUpe pariName anyonya–avagAhit thaI. 65.
108