Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 77.

< Previous Page   Next Page >


Page 123 of 264
PDF/HTML Page 152 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–panchAstikAyavarNan

[
123

savvesin khandhANan jo anto tan viyAN paramANU.
so sassado asaddo ekko avibhAgI muttibhavo.. 77..

sarveShAn skandhAnAn yontyastan vijAnIhi paramANum.
sa shAshvatoshabda ekovibhAgI bhUrtibhava.. 77..

paramANuvyAkhyeyam.

uktAnAn skandharUpaparyAyANAn yontyo bheda sa paramANu. sa tu punarvibhAgAbhAvAd–vibhAgI, nirvibhAgaikapradeshatvAdeka, mUrtadravyatven sadApyavinashvaratvAnnitya, anAdinidhanarUpAdipariNAmotpannatvAnmUrtibhava, rUpAdipariNAmotpannatvepi shabdasya paramANuguNatvAbhAvAtpudgalaskandhaparyAyatven vakShyamANatvAchchAshabdo nishchIyat iti.. 77.. -----------------------------------------------------------------------------

gAthA 77

anvayArtha– [sarvaShAn skandhAnAn] sarva skandhonkA [ya antya] jo antim bhAg [tan] use [paramANum vijAnIhi] paramANu jAno. [sa] vah [avibhAgI] avibhAgI, [eka] ek, [shAshvata], shAshvat [mUrtibhava] mUrtiprabhav [mUrtarUpase utpanna honevAlA] aur [ashabda] ashabda hai.

TIkA– yah, paramANukI vyAkhyA hai.

pUrvokta skandharUp paryAyonkA jo antim bhed [chhoTe–se–chhoTA ansh] vah paramANu hai. aur vah to, vibhAgake abhAvake kAraN avibhAgI hai; nirvibhAg–ek–pradeshI honese ek hai; mUrtadravyarUpase sadaiv avinAshI honese nitya hai; anAdi–ananta rUpAdike pariNAmase utpanna honeke kAraN mUrtiprabhav hai; aur rUpAdike pariNAmase utpanna hone par bhI ashabda hai aisA nishchit hai, kyonki shabda paramANukA guN nahIn hai tathA usakA[shabdakA] ab [79 vIn gAthAmen] pudgalaskandhaparyAyarUpase kathan hai.. 77.. -------------------------------------------------------------------------- mUrtiprabhav = mUrtapanerUpase utpanna honevAlA arthAt rUp–gandha–ras sparshake pariNAmarUpase jisakA utpAd hotA hai aisA.[mUrti = mUrtapanA]

je ansh antim skandhono, paramANu jAno tehane;
te ekane avibhAg, shAshvat, mUrtiprabhav, ashabda chhe. 77.