Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 86.

< Previous Page   Next Page >


Page 136 of 264
PDF/HTML Page 165 of 293

 

] panchAstikAyasangrah
[bhagavAnashrIkundakunda

dharmasya gatihetutve draShTAntoyam.

ythodakan svayamagachchhadagamayachcha svayamev gachchhatAn matsyAnAmudAsInAvinAbhUtasahAy– kAraNamAtratven gamanamanugRuhNAti, tathA dharmopi svayamagachchhan agamayanshcha svayamev gachchhatAn jIvapudgalAnAmudAsInAvinAbhUtasahAyakAraNamAtratven gamanamunagRuhNAti iti..85..

jah havadi dhammadavvan tah tan jANeh davvamadhamakkhan.
ThidikiriyAjuttANan kAraNabhUdan tu
puDhavIva.. 86..

yathA bhavati dharmadravyan tathA tajjAnIhi dravyamadharmAkhyam.
sthitikriyAyuktAnAn kAraNabhUtan tu pRuthivIva.. 86..

-----------------------------------------------------------------------------

TIkA– yah, dharmake gatihetutvakA draShTAnta hai.

jis prakAr pAnI svayam gaman na karatA huA aur [parako] gaman na karAtA huA, svayamev gaman karatI huI machhaliyonko udAsIn avinAbhAvI sahAyarUp kAraNamAtrarUpase gamanamen anugrah karatA hai, usI prakAr dharma [dharmAstikAy] bhI svayam gaman na karatA huA air [parako] gaman na karAtA huA, svayamev gaman karate hue jIv–pudgalonko udAsIn avinAbhAvI sahAyarUp kAraNamAtrarUpase gamanamen anugrah karatA hai.. 85..

gAthA 86

anvayArtha– [yathA] jis prakAr [dharmadravyan bhavati] dharmadravya hai [tathA] usI prakAr [adharmAkhyam dravyam] adharma nAmakA dravya bhI [jAnIhi] jAno; [tat tu] parantu vah [gatikriyAyuktako kAraNabhUt honeke badale] [sthitikriyAyuktAnAm] sthitikriyAyuktako [pRuthivI iv] pRithvIkI bhAnti [kAraNabhUtam] kAraNabhUt hai [arthAt sthitikriyApariNat jIv–pudgalonko nimittabhUt hai].

-------------------------------------------------------------------------- gamanamen anugrah karanA arthAt gamanamen udAsIn avinAbhAvI sahAyarUp [nimittarUp] kAraNamAtra honA.

jyam dharmanAmak dravya tem adharmanAmak dravya chhe;
paN dravya A chhe pRithvI mAphak hetu thitipariNamitane. 86.

136