sthitipakShopanyAsoyam.
yato gatvA bhagavanta siddhA lokoparyavatiShThante, tato gatisthitihetutvamAkAshe nAstIti nishchetavyam. lokAlokAvachchhedakau dharmAdharmAvev gatisthitihetu mantavyAviti.. 93..
prasajatyalokahAnirlokasya chAntaparivRuddhi.. 94..
AkAshasya gatisthitihetutvAbhAve hetUpanyAsoyam. nAkAshan gatisthitihetu lokAlokasImavyavasthAyAstathopapatte. yadi gati– sthityorAkAshamev nimittamiShyet, tadA tasya sarvatra sadbhAvAjjIvapudgalAnAn gatisthityorni sImatvAtpratikShaNamaloko hIyate, pUrvan pUrvan vyavasthApyamAnashchAnto lokasyottarottaraparivRuddhayA vighaTate. tato na tatra taddheturiti.. 94.. -----------------------------------------------------------------------------
anvayArtha– [yadi] yadi [AkAshan] AkAsh [teShAm] jIv–pudgalonko [gamanahetu] gatihetu aur [sthAnakAraNan] sthitihetu [bhavati] ho to [alokahAni] alokakI hAnikA [cha] aur [lokasya antaparivRuddhi] lokake antakI vRuddhikA [prasajati] prasang Ae.
TIkA– yahAn, AkAshako gatisthitihetutvakA abhAv hone sambandhI hetu upasthit kiyA gayA hai.
AkAsh gati–sthitikA hetu nahIn hai, kyonki lok aur alokakI sImAkI vyavasthA isI prakAr ban sakatI hai. yadi AkAshako hI gati–sthitikA nimitta mAnA jAe, to AkAshako sadbhAv sarvatra honeke kAraN jIv–pudgalonkI gatisthitikI koI sImA nahIn rahanese pratikShaN alokakI hAni --------------------------------------------------------------------------
to hAni thAy alokanI, lokAnta pAme vRuddhine. 94.
146