Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 163 of 264
PDF/HTML Page 192 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] navapadArthapUrvak–mokShamArgaprapanchavarNan

[
163

mokShamArgasyaiv tAvatsUchaneyam.

samyaktvagnAnayuktamev nAsamyaktvagnAnayuktan, chAritramev nAchAritran, rAgadveShaparihINamev na rAgadveShAparihINam, mokShasyaiv na bhAvato bandhasya, mArga ev nAmArga, bhavyAnAmev nAbhavyAnAn, labdhabuddhInAmev nAlabdhabuddhInAn, kShINakaShAyatve bhavatyev na kaShAyasahitatvebhavatItyaShTadhA niyamotra draShTavya.. 106.. -----------------------------------------------------------------------------

gAthA 106

anvayArtha– [samyaktvagnAnayuktan] samyaktva aur gnAnase sanyukta aisA [chAritran] chAritra–

[rAgadveShaparihINam] ki jo rAgadveShase rahit ho vah, [labdhabuddhInAm] labdhabuddhi [bhavyAnAn] bhavyajIvonko [mokShasya mArga] mokShakA mArga [bhavati] hotA hai.

TIkA– pratham, mokShamArgakI hI yah sUchanA hai.

samyaktva aur gnAnase yukta hI –na ki asamyaktva aur agnAnase yukta, chAritra hI – na ki achAritra, rAgadveSh rahit ho aisA hI [chAritra] – na ki rAgadveSh sahit hoy aisA, mokShakA hI – 1bhAvata na ki bandhakA, mArga hI – na ki amArga, bhavyonko hI – na ki abhavyonko , 2labdhabuddhiyon ko hI – na ki alabdhabuddhiyonko, 3kShINakaShAyapanemen hI hotA hai– na ki kaShAyasahitapanemen hotA hai. is prakAr ATh prakArase niyam yahAn dekhanA [arthAt is gAthAmen uparokta ATh prakArase niyam kahA hai aisA samajhanA].. 106.. -------------------------------------------------------------------------- 1. bhAvata = bhAv anusAr; Ashay anusAra. [‘mokShakA’ kahate hI ‘bandhakA nahIn’ aisA bhAv arthAt Ashay spaShTa

samajhamen AtA hai.]

2. labdhabuddhi = jinhonne buddhi prApta kI ho aise. 3. kShINakaShAyapanemen hI = kShINakaShAyapanA hote hI ; kShINakaShAyapanA ho tabhI. [samyaktvagnAnayukta chAritra – jo

ki rAgadveSharahit ho vah, labdhabuddhi bhavyajIvonko, kShINakaShAyapanA hote hI, mokShakA mArga hotA hai.]