kahAnajainashAstramAlA] navapadArthapUrvak–mokShamArgaprapanchavarNan
manapariNAmavirahitA jIvA ekendriyA bhaNitA.. 112..
pRuthivIkAyikAdayo hi jIvA sparshanendriyAvaraNakShayopashamAt sheShendriyAvaraNodaye
noindriyAvaraNodaye cha satyekendriyAamanaso bhavantIti.. 112..
jArisayA tArisayA jIvA egendiyA NeyA.. 113..
yAdrashAstAdrashA jIvA ekendriyA gneyA.. 113..
-----------------------------------------------------------------------------
[jIvanikAyA] jIvanikAyonko [manapariNAmavirahitA] manapariNAmarahit [ekendriyA jIvA] ekendriy jIv [bhaNitA] [sarvagnane] kahA hai.
pRithvIkAyik Adi jIv, sparshanendriyake [–bhAvasparshanendriyake] AvaraNake kShayopashamake kAraN tathA sheSh indriyonke [–chAr bhAvendriyonke] AvaraNakA uday tathA manake [–bhAvamanake] AvaraNakA uday honese, manarahit ekendriy hai.. 112..
anvayArtha– [anDeShu pravardhamAnA] anDemen vRuddhi pAnevAle prANI, [garbhasthA] garbhamen rahe hue prANI [cha] aur [mUrchchhA gatA mAnuShA] mUrchhA prApta manuShya, [yAdrashA] jaise [buddhipUrvak vyApAr rahit] hain, [tAdrashA] vaise [ekendriyA jIvA] ekendriy jIv [gneyA] jAnanA.
TIkA– yah, ekendriyonko chaitanyakA astitva hone sambandhI draShTAntakA kathan hai. --------------------------------------------------------------------------
tevA badhA A panchavidh ekendri jIvo jANaje. 113.