Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 116-117.

< Previous Page   Next Page >


Page 174 of 264
PDF/HTML Page 203 of 293

 

] panchAstikAyasangrah
[bhagavAnashrIkundakunda

174

uddansamasayamakkhiyamadhukaribhamarA payangamAdIyA.
rUvan rasan cha gandhan phAsan puN te vijANanti.. 116..

uddanshamashakamakShikAmadhukarIbhramarA patanggAdyA.
rUpan rasan cha gandhan sparshan punaste vijAnanti.. 116..

chaturindriyaprakArasUchaneyam. ete sparshanarasanaghrANachakShurindriyAvaraNakShayopashamAt shrotrendriyAvaraNodaye noindriyA–varaNodaye cha sati sparsharasagandhavarNAnAn parichchhettArashchaturindriyA amanaso bhavantIti.. 116..

suraNaraNArayatiriyA vaNNarasapphAsagandhasaddaNhU.
jalacharathalacharakhacharA baliyA panchendiyA jIvA.. 117..

-----------------------------------------------------------------------------

gAthA 116

anvayArtha– [puna] punashcha [uddanshamashakamakShikAmadhukarIbhramarA] DAns, machchhar, makkhI, madhumakkhI, bhamvarA aur [patanggAdyA te] patange Adi jIv [rUpan] rUp, [rasan] ras, [gandhan] gandha [cha] aur [sparshan] sparshako [vijAnanti] vajAnate hain. [ve chaturindriy jIv hain.]

TIkA– yah, chaturindriy jIvonke prakArakI sUchanA hai.

sparshanendriy, rasanendriy, ghrANendriy aur chakShurindriyake AvaraNake kShayopashamake kAraN tathA shrotrendriyake AvaraNakA uday tathA manake AvaraNakA uday honese sparsha, ras, gandha aur varNako jAnanevAle yah [DAns Adi] jIv manarahit chaturindriy jIv hain.. 116.. --------------------------------------------------------------------------

madhamAkh, bhramar, patang, mAkhI, DAns, machchhar Adi je,
te jIv jANe sparshane, ras, gandh tem ja rUpane. 116.
sparshAdi panchak jANatAn tiryanch–nArak–sur–naro
–jaLachar, bhUchar ke khecharo–baLavAn panchendriy jIvo. 117.