228
svacharitapravRuttasvarUpAkhyAnametat. ya khalu niruparAgopayogatvAtsarvasanggamukta paradravyavyAvRuttopayogatvAdananyamanA AtmAnan svabhAven gnAnadarshanarUpeN jAnAti pashyati niyatamavasthitatven, sa khalu svakan charitan charati jIva. yato hi drashignaptisvarUpe puruShe tanmAtratven vartanan svacharitamiti.. 158.. -----------------------------------------------------------------------------
anvayArtha– [ya] jo [sarvasanggamukta] sarvasangamukta aur [ananyamanA] ananyamanavAlA vartatA huA [AtmAnan] AtmAko [svabhAven] [gnAnadarshanarUp] svabhAv dvArA [niyatan] niyatarUpase [– sthiratApUrvak] [jAnAti pashyati] jAnatA–dekhatA hai, [sa jIva] vah jIv [svakacharitan] svachAritra [charit] AcharatA hai.
TIkA– yah, svachAritramen pravartan karanevAleke svarUpakA kathan hai.
paradravyase vyAvRutta upayogavAlA honeke kAraN ananyamanavAlA vartatA huA, AtmAko gnAnadarshanarUp ------------------------------------------------------------------------- 1. niruparAg=uparAg rahit; nirmaL; avikArI; shuddha [niruparAg upayogavAlA jIv samasta bAhya–abhyantar sangase shUnya hai tathApi nisang paramAtmAkI bhAvanA dvArA utpanna sundar AnandasyandI paramAnandasvarUp sukhasudhArasake AsvAdase, pUrNa–kalashakI bhAnti, sarva Atmapradeshamen bharapUr hotA hai.] 2. AvRutta=vimukh huA; pRuthak huA; nivRutta huA ; nivRutta; bhinna. 3. ananyamanavAlA=jisakI pariNati anya prati nahIn jAtI aisA. [man=chitta; pariNati; bhAv]
sau–sangamukta ananyachitta svabhAvathI nij Atmane