Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 4.

< Previous Page   Next Page >


Page 10 of 264
PDF/HTML Page 39 of 293

 

background image
10
] panchAstikAyasangrah
[bhagavAnashrIkundakunda
sa ev panychAstikAyasamavAyo yAvAnstAvAnllokastata paramamitonanto hyaloka, sa tu nAbhAvamAtran
kintu
tatsamavAyAtiriktaparimANamanantakShetran khamAkAshamiti.. 3..
jIvA puggalakAyA dhammAdhammA tahev AvAsan.
atthittamhi ya NiyadA aNaNNamaiyA auNamahantA.. 4..
jIvA pudgalakAyA dharmo dharmau tathaiv AkAsham.
astitve cha niyatA ananyamayA aNumahAnta.. 4..
---------------------------------------------------------------------------------------------
ab, usI arthasamayakA, 1lok aur alokake bhedake kAraN dvividhapanA hai. vahI panchAstikAyasamUh
jitanA hai, utanA lok hai. usase Age amAp arthAt ananta alok hai. vah alok abhAvamAtra
nahIn hai kintu panchAstikAyasamUh jitanA kShetra chhoD kar sheSh ananta kShetravAlA AkAsh hai [arthAt
alok shUnyarUp nahIn hai kinntu shuddha AkAshadravyarUp hai.. 3..
gAthA 4
anvayArtha– [jIvA] jIv, [pudgalakAyA] pudgalakAy, [dharmAdharmau] dharma, adharma [tathA ev]
tathA [AkAsham] AkAsh [astitve niyatA] astitvamen niyat, [ananyamayA] [astitvase]
ananyamay [cha] aur [aNumahAnta]
aNumahAn [pradeshase baDe] hain.

--------------------------------------------------------------------------

1. ‘lokyante drashyante jIvAdipadArthA yatra sa loka’ arthAt jahAn jIvAdipadArtha dikhAI dete hain, vah lok hai.
aNumahAn=[1] pradeshamen baDe arthAt anekapradeshI; [2] ekapradeshI [vyakti–apekShAse] tathA anekapradeshI
[shakti–apekShAse].
jIvadravya, pudgalakAy, dharma, adharma ne AkAsh e
astitvaniyat, ananyamay ne aNumahAn padArtha chhe. 4.