Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 9.

< Previous Page   Next Page >


Page 24 of 264
PDF/HTML Page 53 of 293

 

] panchAstikAyasangrah
[bhagavAnashrIkundakunda
daviyadi gachchhadi tAin tAin sabbhAvapanyjayAin jan.
daviyan
tan bhaNNante aNaNNabhUdan tu sattAdo.. 9..

dravati gachchhati tAnstAn sadbhAvaparyAyAn yat.
dravya tat bhaNanti ananyabhUtan tu sattAta.. 9..

----------------------------------------------------------------------------- [4] sarva padArtha sat hai isaliye mahAsattA ‘sarva padArthommen sthit’ hai. vyaktigat padArthommen sthit bhinna–bhinna vyaktigat sattAon dvArA hI padArthonkA bhinna–bhinna nishchit vyaktitva rah sakatA hai, isaliye us–us padArthakI avAntarasattA us–us ‘ek padArthamen hI sthit’ hai. [5] mahAsattA samasta vastusamUhake rUpon [svabhAvon] sahit hai isaliye vah ‘savishvarUp’ [sarvarUpavAlI] hai. vastukI sattAkA [kathanchit] ek rUp ho tabhI us vastukA nishchit ek rUp [–nishchit ek svabhAv] rah sakatA hai, isaliye pratyek vastukI avAntarasattA nishchit ‘ek rUpavAlI’ hI hai. [6] mahAsattA sarva paryAyommen sthit hai isaliye vah ‘anantaparyAyamay’ hai. bhinna–bhinna paryAyommen [kathanchit] bhinna–bhinna sattAen hon tabhI pratyek paryAy bhinna–bhinna rahakar ananta paryAyen siddha hongI, nahIn to paryAyonkA anantapanA hI nahIn rahegA–ekapanA ho jAyagA; isaliye pratyek paryAyakI avAntarasattA us–us ‘ek paryAyamay’ hI hai.

is prakAr sAmAnyavisheShAtmak sattA, mahAsattArUp tathA avAntarasattArUp honese, [1] sattA bhI hai aur asattA bhI hai, [2] trilakShaNA bhI hai aur atrilakShaNA bhI hai, [3] ek bhI hai aur anek bhI hai, [4] sarvapadArthasthit bhI hai aur ekapadArthasthit bhI hai. [5] savishvarUp bhI hai aur ekarUp bhI hai, [6] anantaparyAyamay bhI hai aur ekaparyAyamay bhI hai.. 8.. --------------------------------------------------------------------------

te te vividh sadbhAvaparyayane drave–vyApe–lahe
tene kahe chhe dravya, je sattA thakI nahi anya chhe. 9.

24