Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 19.

< Previous Page   Next Page >


Page 39 of 264
PDF/HTML Page 68 of 293

 

background image
kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–panchAstikAyavarNan
[
39
dravyamAlakShyate, tadev tathAvidhobhayAvasthAvyApinA pratiniyataik– vastutvanibandhanabhUten
svabhAvenAvinaShTamanutpannan vA vedyate. paryAyAstu tasya pUrvapUrvapariNAmo–pamardottarottarapariNAmotpAdarUpA
praNAshasambhavadharmANobhidhIyante. te cha vastutven dravyAdapRuthagbhUtA evoktA. tata paryAyai
sahaikavastutvAjjAyamAnan mriyamANamati jIvadravyan sarvadAnutpannA vinaShTan draShTavyam. devamanuShyAdiparyAyAstu
kramavartitvAdupasthitAtivAhitasvasamayA utpadyante vinashyanti cheti.. 18..
evan sado viNAso asado jIvassa Natthi uppAdo.
tAvadio jIvANan devo maNuso tti gadiNAmo.. 19..
evan sato vinAshosato jIvasya nAstyutpAda.
tAvajjIvAnAn devo manuShya iti gatinAma.. 19..
-----------------------------------------------------------------------------

jo dravya
1pUrva paryAyake viyogase aur 2uttar paryAyake sanyogase honevAlI ubhay avasthAko AtmasAt
[apanerUp] karatA huA vinaShTa hotA aur upajatA dikhAI detA hai, vahI [dravya] vaisI ubhay
avasthAmen vyApta honevAlA jo pratiniyat ekavastutvake kAraNabhUt svabhAv usake dvArA [–us
svabhAvakI apekShAse] avinaShTa evan anutpanna gnAt hotA hai; usakI paryAyen pUrva–pUrva pariNAmake nAsharUp
aur uttar–uttar pariNAmake utpAdarUp honese vinAsh–utpAdadharmavAlI [–vinAsh evan utpAdarUp
dharmavAlI] kahI jAtI hai, aur ve [paryAyen] vasturUpase dravyase apRuthagbhUt hI kahI gaI hai. isaliye,
paryAyonke sAth ekavastupaneke kAraN janmatA aur maratA hone par bhI jIvadravya sarvadA anutpanna evan
avinaShTa hI dekhanA [–shraddhA karanA]; dev manuShyAdi paryAyen upajatI hai aur vinaShTa hotI hain kyonki
ve kramavartI honese unakA svasamay upasthit hotA hai aur bIt jAtA hai.. 18..
gAthA 19
anvayArtha– [evan] isaprakAr [jIvasya] jIvako [sata vinAsha] satkA vinAsh aur
[asata utpAda] asatkA utpAd [na asti] nahIn hai; [‘dev janmatA haie aur manuShya maratA hai’ –
aisA kahA jAtA hai usakA yah kAraN hai ki] [jIvAnAm] jIvonkI [deva manuShya] dev, manuShya
[iti gatinAm] aisA gatinAmakarma [tAvat] utane hI kAlakA hotA hai.
--------------------------------------------------------------------------
1. pUrva = pahalekI. 2. uttar = bAdakI
e rIte sat–vyay ne asat–utpAd hoy na jIvane;
suranarapramukh gatinAmano hadayukta kAL ja hoy chhe. 19.