કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] ષડ્દ્રવ્ય–પંચાસ્તિકાયવર્ણન
નસ્ય, ભિન્નસંખ્યં ભિન્નસંખ્યસ્ય, ભિન્નવિષયલબ્ધવૃત્તિકં ભિન્નવિષયલબ્ધવૃત્તિકસ્ય પુરુષસ્ય ધનીતિ વ્યપદેશં પૃથક્ત્વપ્રકારેણ કુરુતે, યથા ચ જ્ઞાનમભિન્નાસ્તિત્વનિર્વૃત્તમભિન્નાસ્તિત્વનિર્વૃત્તસ્યાભિન્ન– સંસ્થાનમભિન્નસંસ્થાનસ્યાભિન્નસંખ્યમભિન્નસંખ્યસ્યાભિન્નવિષયલબ્ધવૃત્તિકમભિન્નવિષયલબ્ધવૃત્તિકસ્ય પુરુષસ્ય જ્ઞાનીતિ વ્યપદેશમેકત્વપ્રકારેણ કુરુતે; તથાન્યત્રાપિ. યત્ર દ્રવ્યસ્ય ભેદેન વ્યપદેશાદિઃ તત્ર પૃથક્ત્વં, યત્રાભેદેન તત્રૈકત્વમિતિ.. ૪૭..
દોણ્હં અચેદણત્તં પસજદિ સમ્મં જિણાવમદં.. ૪૮..
દ્વયોરચેતનત્વં પ્રસજતિ સમ્યગ્ જિનાવમતમ્.. ૪૮..
-----------------------------------------------------------------------------
જિસ પ્રકાર[૧] ભિન્ન અસ્તિત્વસે રચિત, [૨] ભિન્ન સંસ્થાનવાલા, [૩] ભિન્ન સંખ્યાવાલા ઔર [૪] ભિન્ન વિષયમેં સ્થિત ઐસા ધન [૧] ભિન્ન અસ્તિત્વસે રચિત, [૨] ભિન્ન સંસ્થાનવાલે, [૩] ભિન્ન સંખ્યાવાલે ઔર [૪] ભિન્ન વિષયમેં સ્થિત ઐસે પુરુષકો ‘ધની’ ઐસા વ્યપદેશ પૃથક્ત્વપ્રકારસે કરતા હૈં, તથા જિસ પ્રકાર [૧] અભિન્ન અસ્તિત્વસે રચિત, [૨] અભિન્ન સંસ્થાનવાલા, [૩] અભિન્ન સંખ્યાવાલા ઔર [૪] અભિન્ન વિષયમેં સ્થિત ઐસા જ્ઞાન [૧] અભિન્ન અસ્તિત્વસે રચિત, [૨] અભિન્ન સંસ્થાનવાલે, [૩] અભિન્ન સંખ્યાવાલે ઔર [૪] અભિન્ન વિષયમેં સ્થિત ઐસે પુરુષકો ‘જ્ઞાની’ ઐસા વ્યપદેશ એકત્વપ્રકારસે કરતા હૈ, ઉસી પ્રકાર અન્યત્ર ભી સમઝના ચાહિયે. જહાઁ દ્રવ્યકે ભેદસે વ્યપદેશ આદિ હોં વહાઁ પૃથક્ત્વ હૈ, જહાઁ [દ્રવ્યકે] અભેદસે [વ્યપદેશ આદિ] હોં વહાઁ એકત્વ હૈ.. ૪૭..
[અન્યોઽન્યસ્ય] પરસ્પર [અર્થાંતરિતે તુ] અર્થાંતરભૂત [ભિન્નપદાર્થભૂત] હોં તો [દ્વયોઃ] દોનોંકો [અચેતનત્વં પ્રસજતિ] અચેતનપનેકા પ્રસંગ આયે– [સમ્યગ્ જિનાવમતમ્] જો કિ જિનોંકો સમ્યક્ પ્રકારસે અસંમત હૈ. --------------------------------------------------------------------------
બન્ને અચેતનતા લહે–જિનદેવને નહિ માન્ય જે. ૪૮.