Show bookmarks Hide bookmarks

સાધયત્યેવ. સિદ્ધે ચૈવમજ્ઞાનેન સહૈકત્વે જ્ઞાનેનાપિ સહૈકત્વમવશ્યં સિધ્યતીતિ.. ૪૯..

સમવાયસ્ય પદાર્થાન્તરત્વનિરાસોઽયમ્.

-----------------------------------------------------------------------------

ભાવાર્થઃ– આત્માકો ઔર જ્ઞાનકો એકત્વ હૈ ઐસા યહાઁ યુક્તિસે સમઝાયા હૈ.

પ્રશ્નઃ– છદ્મસ્થદશામેં જીવકો માત્ર અલ્પજ્ઞાન હી હોતા હૈ ઔર કેવલીદશામેં તો પરિપૂર્ણ જ્ઞાન– કેવલજ્ઞાન હોતા હૈ; ઇસલિયે વહાઁ તો કેવલીભગવાનકો જ્ઞાનકા સમવાય [–કેવલજ્ઞાનકા સંયોગ] હુઆ ન?

ઉત્તરઃ– નહીં, ઐસા નહીં હૈ. જીવકો ઔર જ્ઞાનગુણકો સદૈવ એકત્વ હૈ, અભિન્નતા હૈ. છદ્મસ્થદશામેં ભી ઉસ અભિન્ન જ્ઞાનગુણમેં શક્તિરૂપસે કેવલજ્ઞાન હોતા હૈ. કેવલીદશામેં, ઉસ અભિન્ન જ્ઞાનગુણમેં શક્તિરૂપસે સ્થિત કેવલજ્ઞાન વ્યક્ત હોતા હૈ; કેવલજ્ઞાન કહીં બાહરસે આકર કેવલીભગવાનકે આત્માકે સાથ સમવાયકો પ્રાપ્ત હોતા હો ઐસા નહીં હૈ. છદ્મસ્થદશામેં ઔર કેવલીદશામેં જો જ્ઞાનકા અન્તર દિખાઈ દેતા હૈ વહ માત્ર શક્તિ–વ્યક્તિરૂપ અન્તર સમઝના ચાહિયે.. ૪૯..

અન્વયાર્થઃ– [સમવર્તિત્વં સમવાયઃ] સમવર્તીપના વહ સમવાય હૈ; [અપૃથગ્ભૂતત્વમ્] વહી, અપૃથક્પના [ચ] ઔર [અયુતસિદ્ધત્વમ્] અયુતસિદ્ધપના હૈ. [તસ્માત્] ઇસલિયે [દ્રવ્યગુણાનામ્] દ્રવ્ય ઔર ગુણોંકી [અયુતા સિદ્ધિઃ ઇતિ] અયુતસિદ્ધિ [નિર્દિષ્ટા] [જિનોંને] કહી હૈ. --------------------------------------------------------------------------

૯૦