કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] ષડ્દ્રવ્ય–પંચાસ્તિકાયવર્ણન
તે હોંતિ છપ્પયારા તેલોક્કં જેહિં ણિપ્પણ્ણં.. ૭૬..
તે ભવન્તિ ષટ્પ્રકારાસ્ત્રૈલોક્યં યૈઃ નિષ્પન્નમ્.. ૭૬..
સ્કંધાનાં પુદ્ગલવ્યવહારસમર્થનમેતત્.
સ્પર્શરસગંધવર્ણગુણવિશેષૈઃ ષટ્સ્થાનપતિતવૃદ્ધિહાનિભિઃ પૂરણગલનધર્મત્વાત્ સ્કંધ– વ્યક્ત્યાવિર્ભાવતિરોભાવાભ્યામપિ ચ પૂરણગલનોપપત્તેઃ પરમાણવઃ પુદ્ગલા ઇતિ નિશ્ચીયંતે. સ્કંધાસ્ત્વનેકપુદ્ગલમયૈકપર્યાયત્વેન પુદ્ગલેભ્યોઽનન્યત્વાત્પુદ્ગલા ઇતિ -----------------------------------------------------------------------------
અન્વયાર્થઃ– [બાદરસૌક્ષ્મ્યગતાનાં] બાદર ઔર સૂક્ષ્મરૂપસે પરિણત [સ્કંધાનાં] સ્કંધોંકો [પુદ્ગલઃ] ‘પુદ્ગલ’ [ઇતિ] ઐસા [વ્યવહારઃ] વ્યવહાર હૈ. [તે] વે [ષટ્પ્રકારાઃ ભવન્તિ] છહ પ્રકારકે હૈં, [યૈઃ] જિનસે [ત્રૈલોક્યં] તીન લોક [નિષ્પન્નમ્] નિષ્પન્ન હૈ.
ટીકાઃ– સ્કંધોંમેં ‘પુદ્ગલ’ ઐસા જો વ્યવહાર હૈ ઉસકા યહ સમર્થન હૈ.
[૧] જિનમેં ષટ્સ્થાનપતિત [છહ સ્થાનોંમેં સમાવેશ પાનેવાલી] વૃદ્ધિહાનિ હોતી હૈ ઐસે સ્પર્શ– રસ–ગંધ–વર્ણરૂપ ગુણવિશેષોંકે કારણ [પરમાણુ] ‘પૂરણગલન’ ધર્મવાલે હોનેસે તથા [૨] સ્કંધવ્યક્તિકે [–સ્કંધપર્યાયકે] આવિર્ભાવ ઔર તિરોભાવકી અપેક્ષાસે ભી [પરમાણુઓંમેં] --------------------------------------------------------------------------
છ વિકલ્પ છે સ્કંધો તણા, જેથી ત્રિજગ નિષ્પન્ન છે. ૭૬.