સકલપુદ્ગલવિકલ્પોપસંહારોઽયમ્.
ઇન્દ્રિયવિષયાઃ સ્પર્શરસગંધવર્ણશબ્દાશ્ચ, દ્રવ્યેન્દ્રિયાણિ સ્પર્શનરસનઘ્રાણચક્ષુઃ–શ્રોત્રાણિ, કાયાઃ ઔદારિકવૈક્રિયકાહારકતૈજસકાર્મણાનિ, દ્રવ્યમનઃ, દ્રવ્યકર્માણિ, નોકર્માણિ, વિચિત્ર– પર્યાયોત્પત્તિહેતવોઽનંતા અનંતાણુવર્ગણાઃ, અનંતા અસંખ્યેયાણુવર્ગણાઃ, અનંતા સંખ્યેયાણુવર્ગણાઃ દ્વય ણુકસ્કંધપર્યંતાઃ, પરમાણવશ્ચ, યદન્યદપિ મૂર્તં તત્સર્વં પુદ્ગલવિકલ્પત્વેનોપસંહર્તવ્ય–મિતિ..૮૨..
-----------------------------------------------------------------------------
ટીકાઃ– યહ, સર્વ પુદ્ગલભેદોંકા ઉપસંહાર હૈ.
સ્પર્શ, રસ, ગંધ, વર્ણ ઔર શબ્દરૂપ [પાઁચ] ઇન્દ્રિયવિષય, સ્પર્શન, રસન, ધ્રાણ, ચક્ષુ ઔર શ્રોત્રરૂપ [પાઁચ] દ્રવ્યેન્દ્રિયાઁ, ઔદારિક, વૈક્રિયિક, આહારક, તૈજસ ઔર કાર્મણરૂપ [પાઁચ] કાયા, દ્રવ્યમન, દ્રવ્યકર્મ, નોકર્મ, વિચિત્ર પર્યાયોંંકી ઉત્પત્તિકે હેતુભૂત [અર્થાત્ અનેક પ્રકારકી પર્યાયેં ઉત્પન્ન હોનેકે કારણભૂત] અનન્ત અનન્તાણુક વર્ગણાએઁ, અનન્ત અસંખ્યાતાણુક વર્ગણાએઁ ઔર દ્વિ–અણુક સ્કન્ધ તકકી અનન્ત સંખ્યાતાણુક વર્ગણાએઁ તથા પરમાણુ, તથા અન્ય ભી જો કુછ મૂર્ત હો વહ સબ પુદ્ગલકે ભેદ રૂપસે સમેટના.
ભાવાર્થઃ– વીતરાગ અતીન્દ્રિય સુખકે સ્વાદસે રહિત જીવોંકો ઉપભોગ્ય પંચેન્દ્રિયવિષય, અતીન્દ્રિય આત્મસ્વરૂપસે વિપરીત પાઁચ ઇન્દ્રિયાઁ, અશરીર આત્મપદાર્થસે પ્રતિપક્ષભૂત પાઁચ શરીર, મનોગત– વિકલ્પજાલરહિત શુદ્ધજીવાસ્તિકાયસે વિપરીત મન, કર્મરહિત આત્મદ્રવ્યસે પ્રતિકૂલ આઠ કર્મ ઔર અમૂર્ત આત્મસ્વભાવસે પ્રતિપક્ષભૂત અન્ય ભી જો કુછ મૂર્ત હો વહ સબ પુદ્ગલ જાનો.. ૮૨..
ઇસ પ્રકાર પુદ્ગલદ્રવ્યાસ્તિકાયકા વ્યાખ્યાન સમાપ્ત હુઆ.
-------------------------------------------------------------------------- લોકમેં અનન્ત પરમાણુઓંકી બની હુઈ વર્ગણાએઁ અનન્ત હૈં, અસંખ્યાત પરમાણુઓંકી બની હુઈ વર્ગણાએઁ ભી અનન્ત
[અવિભાગી પરમાણુ ભી અનન્ત હૈં.]
૧૩૨