કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] ષડ્દ્રવ્ય–પંચાસ્તિકાયવર્ણન
જો મુયદિ રાગદાસે સો ગાહદિ દુક્ખપરિમોક્ખં.. ૧૦૩..
યો મુઞ્ચતિ રાગદ્વેષૌ સ ગાહતે દુઃખપરિમોક્ષમ્.. ૧૦૩..
તદવબોધફલપુરસ્સરઃ પઞ્ચાસ્તિકાયવ્યાખ્યોપસંહારોઽયમ્.
ન ખલુ કાલકલિતપઞ્ચાસ્તિકાયેભ્યોઽન્યત્ કિમપિ સકલેનાપિ પ્રવચનેન પ્રતિપાદ્યતે. તતઃ પ્રવચનસાર એવાયં પઞ્ચાસ્તિકાયસંગ્રહઃ. યો હિ નામામું સમસ્તવસ્તુતત્ત્વાભિધાયિનમર્થતોઽ– ર્થિતયાવબુધ્યાત્રૈવ જીવાસ્તિકાયાંતર્ગતમાત્માનં સ્વરૂપેણાત્યંતવિશુદ્ધચૈતન્યસ્વભાવં નિશ્ચિત્ય પર– -----------------------------------------------------------------------------
અન્વયાર્થઃ– [એવમ્] ઇસ પ્રકાર [પ્રવચનસારં] પ્રવચનકે સારભૂત [પઞ્ચાસ્તિકાયસંગ્રહં] ‘પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ’કો [વિજ્ઞાય] જાનકર [યઃ] જો [રાગદ્વેષૌ] રાગદ્વેષકો [મુઞ્ચતિ] છોડતા હૈ, [સઃ] વહ [દુઃખપરિમોક્ષમ્ ગાહતે] દુઃખસે પરિમુક્ત હોતા હૈ.
ટીકાઃ– યહાઁ પંચાસ્તિકાયકે અવબોધકા ફલ કહકર પંચાસ્તિકાયકે વ્યાખ્યાનકા ઉપસંહાર કિયા ગયા હૈ.
વાસ્તવમેં સમ્પૂર્ણ [દ્વાદશાંગરૂપસે વિસ્તીર્ણ] પ્રવચન કાલ સહિત પંચાસ્તિકાયસે અન્ય કુછ ભી પ્રતિપાદિત નહીં કરતા; ઇસલિયે પ્રવચનકા સાર હી યહ ‘પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ’ હૈ. જો પુરુષ સમસ્તવસ્તુતત્ત્વકા કથન કરનેવાલે ઇસ ‘પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ’ કો ૧અર્થતઃ ૨અર્થીરૂપસે જાનકર, -------------------------------------------------------------------------- ૧. અર્થત=અર્થાનુસાર; વાચ્યકા લક્ષણ કરકે; વાચ્યસાપેક્ષ; યથાર્થ રીતિસે. ૨. અર્થીરૂપસે=ગરજીરૂપસે; યાચકરૂપસે; સેવકરૂપસે; કુછ પ્રાપ્ત કરને કે પ્રયોજનસે [અર્થાત્ હિતપ્રાપ્તિકે
જે જીવ છોડે રાગદ્વેષ, લહે સકલદુખમોક્ષને. ૧૦૩.