કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] નવપદાર્થપૂર્વક–મોક્ષમાર્ગપ્રપંચવર્ણન
ગુરૂણામાચાર્યાદીનાં રસિકત્વેનાનુગમનમ્–એષઃ પ્રશસ્તો રાગઃ પ્રશસ્તવિષયત્વાત્. અયં હિ સ્થૂલલક્ષ્યતયા કેવલભક્તિપ્રધાનસ્યાજ્ઞાનિનો ભવતિ. ઉપરિતનભૂમિકાયામલબ્ધાસ્પદસ્યાસ્થાન– રાગનિષેધાર્થં તીવ્રરાગજ્વરવિનોદાર્થં વા કદાચિજ્જ્ઞાનિનોઽપિ ભવતીતિ.. ૧૩૬..
પડિવજ્જદિ તં કિવયા તસ્સેસા હોદિ અણુકંપા.. ૧૩૭..
પ્રતિપદ્યતે તં કૃપયા તસ્યૈષા ભવત્યનુકમ્પા.. ૧૩૭..
-----------------------------------------------------------------------------
અજ્ઞાનીકો હોતા હૈ; ઉચ્ચ ભૂમિકામેં [–ઉપરકે ગુણસ્થાનોંમેં] સ્થિતિ પ્રાપ્ત ન કી હો તબ, ૨અસ્થાનકા રાગ રોકનેકે હેતુ અથવા તીવ્ર રાગજ્વર હઠાનેકે હેતુ, કદાચિત્ જ્ઞાનીકો ભી હોતા હૈ.. ૧૩૬..
દેખકર [યઃ તુ] જો જીવ [દુઃખિતમનાઃ] મનમેં દુઃખ પાતા હુઆ [તં કૃપયા પ્રતિપદ્યતે] ઉસકે પ્રતિ કરુણાસે વર્તતા હૈ, [તસ્ય એષા અનુકમ્પા ભવતિ] ઉસકા વહ ભાવ અનુકમ્પા હૈ.
કિસી તૃષાદિદુઃખસે પીડિત પ્રાણીકો દેખકર કરુણાકે કારણ ઉસકા પ્રતિકાર [–ઉપાય] કરને કી ઇચ્છાસે ચિત્તમેં આકુલતા હોના વહ અજ્ઞાનીકી અનુકમ્પા હૈ. જ્ઞાનીકી અનુકમ્પા તો, નીચલી ભૂમિકામેં વિહરતે હુએ [–સ્વયં નીચલે ગુણસ્થાનોંમેં વર્તતા હો તબ], જન્માર્ણવમેં નિમગ્ન જગતકે -------------------------------------------------------------------------
દુઃખિત, તૃષિત વા ક્ષુધિત દેખી દુઃખ પામી મન વિષે
કરુણાથી વર્તે જેહ, અનુકંપા સહિત તે જીવ છે. ૧૩૭.
૧. અજ્ઞાનીકા લક્ષ્ય [–ધ્યેય] સ્થૂલ હોતા હૈ ઇસલિયે ઉસે કેવલ ભક્તિકી હી પ્રધાનતા હોતી હૈ.
૨. અસ્થાનકા = અયોગ્ય સ્થાનકા, અયોગ્ય વિષયકી ઓરકા ; અયોગ્ય પદાર્થોંકા અવલમ્બન લેને વાલા.