Panchastikay Sangrah-Hindi (Gujarati transliteration). Gatha: 140.

< Previous Page   Next Page >


Page 202 of 264
PDF/HTML Page 231 of 293

 

] પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ
[ભગવાનશ્રીકુન્દકુન્દ
સણ્ણાઓ ય તિલેસ્સા ઇંદિયવસદા ય અટ્ટરુદ્દાણિ.
ણાણં ચ દુપ્પઉત્તં મોહો પાવપ્પદા
હોંતિ.. ૧૪૦..

સંજ્ઞાશ્ચ ત્રિલેશ્યા ઇન્દ્રિયવશતા ચાર્તરૌદ્રે.
જ્ઞાનં ચ દુઃપ્રયુક્તં મોહઃ પાપપ્રદા ભવન્તિ.. ૧૪૦..

પાપાસ્રવભૂતભાવપ્રપઞ્ચાખ્યાનમેતત્. તીવ્રમોહવિપાકપ્રભવા આહારભયમૈથુનપરિગ્રહસંજ્ઞાઃ, તીવ્રકષાયોદયાનુરંજિતયોગપ્રવૃત્તિ–રૂપાઃ કૃષ્ણનીલકાપોતલેશ્યાસ્તિસ્રઃ, રાગદ્વેષોદયપ્રકર્ષાદિન્દ્રિયાધીનત્વમ્, ----------------------------------------------------------------------------- કારણભૂત હૈં ઇસલિયે ‘દ્રવ્યપાપાસ્રવ’ કે પ્રસંગકા અનુસરણ કરકે [–અનુલક્ષ કરકે] વે અશુભ ભાવ ભાવપાપાસ્રવ હૈં ઔર વે [અશુભ ભાવ] જિનકા નિમિત્ત હૈં ઐસે જો યોગદ્વારા પ્રવિષ્ટ હોનેવાલે પુદ્ગલોંકે અશુભકર્મપરિણામ [–અશુભકર્મરૂપ પરિણામ] વે દ્રવ્યપાપાસ્રવ હૈં.. ૧૩૯..

ગાથા ૧૪૦

અન્વયાર્થઃ– [સંજ્ઞાઃ ચ] [ચારોં] સંજ્ઞાએઁ, [ત્રિલેશ્યા] તીન લેશ્યાએઁ, [ઇન્દ્રિયવશતા ચ] ઇન્દ્રિયવશતા, [આર્તરૌદ્રે] આર્ત–રૌદ્રધ્યાન, [દુઃપ્રયુક્તં જ્ઞાનં] દુઃપ્રયુક્ત જ્ઞાન [–દુષ્ટરૂપસે અશુભ કાર્યમેં લગા હુઆ જ્ઞાન] [ચ] ઔર [મોહઃ] મોહ–[પાપપ્રદાઃ ભવન્તિ] યહ ભાવ પાપપ્રદ હૈ.

ટીકાઃ– યહ, પાપાસ્રવભૂત ભાવોંકે વિસ્તારકા કથન હૈ.

તીવ્ર મોહકે વિપાકસે ઉત્પન્ન હોનેવાલી આહાર–ભય–મૈથુન–પરિગ્રહસંજ્ઞાએઁ; તીવ્ર કષાયકે ઉદયસે અનુરંજિત યોગપ્રવૃત્તિરૂપ કૃષ્ણ–નીલ–કાપોત નામકી તીન લેશ્યાએઁ; -------------------------------------------------------------------------


સંજ્ઞા, ત્રિલેશ્યા, ઇન્દ્રિવશતા, આર્તરૌદ્ર ધ્યાન
બે,
વળી મોહ ને દુર્યુક્ત જ્ઞાન પ્રદાન પાપ તણું કરે. ૧૪૦.

૨૦૨

૧. અસાતાવેદનીયાદિ પુદ્ગલપરિણામરૂપ દ્રવ્યપાપાસ્રવકા જો પ્રસંગ બનતા હૈ ઉસમેં જીવકે અશુભ ભાવ નિમિત્તકારણ હૈં ઇસલિયેે ‘દ્રવ્યપાપાસ્રવ’ પ્રસંગકે પીછે–પીછે ઉનકે નિમિત્તભૂત અશુભ ભાવોંકો ભી
‘ભાવપાપાસ્રવ’ ઐસા નામ હૈ.

૨. અનુરંજિત = રંગી હુઈ. [કષાયકે ઉદયસે અનુરંજિત યોગપ્રવૃત્તિ વહ લેશ્યા હૈ. વહાઁ, કૃષ્ણાદિ તીન લેશ્યાએઁ તીવ્ર કષાયકે ઉદયસે અનુરંજિત યોગપ્રવૃત્તિરૂપ હૈ.]