બહૂનાં કર્મણાં નિર્જરણં કરોતિ. તદત્ર કર્મવીર્યશાતનસમર્થો બહિરઙ્ગાન્તરઙ્ગતપોભિર્બૃંહિતઃ શુદ્ધોપયોગો ભાવનિર્જરા, તદનુભાવનીરસીભૂતાનામેકદેશસંક્ષયઃ સમુપાત્તકર્મપુદ્ગલાનાં દ્રવ્ય–નિર્જરેતિ.. ૧૪૪..
મુણિઊણ ઝાદિ ણિયદં ણાણં સો સંધુણોદિ કમ્મરયં.. ૧૪૫..
જ્ઞાત્વા ધ્યાયતિ નિયતં જ્ઞાનં સ સંધુનોતિ કર્મરજઃ.. ૧૪૫..
----------------------------------------------------------------------------- પ્રવર્તતા હૈ, વહ [પુરુષ] વાસ્તવમેં બહુત કર્મોંકી નિર્જરા કરતા હૈ. ઇસલિયે યહાઁ [ઇસ ગાથામેં ઐસા કહા કિ], કર્મકે વીર્યકા [–કર્મકી શક્તિકા] શાતન કરનેમેં સમર્થ ઐસા જો બહિરંગ ઔર અંતરંગ તપોં દ્વારા વૃદ્ધિકો પ્રાપ્ત શુદ્ધોપયોગ સો ભાવનિર્જરા હૈે ઔર ઉસકે પ્રભાવસે [–વૃદ્ધિકો પ્રાપ્ત શુદ્ધોપયોગકે નિમિત્તસે] નીરસ હુએ ઐસે ઉપાર્જિત કર્મપુદ્ગલોંકા એકદેશ સંક્ષય સો દ્રવ્ય નિર્જરા હૈ.. ૧૪૪..
અન્વયાર્થઃ– [સંવરેણ યુક્તઃ] સંવરસે યુક્ત ઐસા [યઃ] જો જીવ, [આત્માર્થ– પ્રસાધકઃ હિ] -------------------------------------------------------------------------
૨૦૮
૧. શાતન કરના = પતલા કરના; હીન કરના; ક્ષીણ કરના; નષ્ટ કરના.
૨. વૃદ્ધિકો પ્રાપ્ત = બઢા હુઆ; ઉગ્ર હુઆ. [સંવર ઔર શુદ્ધોપયોગવાલે જીવકો જબ ઉગ્ર શુદ્ધોપયોગ હોતા હૈ તબ
બહુત કર્મોંકી નિર્જરા હોતી હૈ. શુદ્ધોપયોગકી ઉગ્રતા કરને કી વિધિ શુદ્ધાત્મદ્રવ્યકે આલમ્બનકી ઉગ્રતા કરના
હી હૈ. ઐસા કરનેવાલેકો, સહજદશામેં હઠ રહિત જો અનશનાદિ સમ્બન્ધી ભાવ વર્તતે હૈં ઉનમેંં [શુભપનેરૂપ
અંશકે સાથ] ઉગ્ર–શુદ્ધિરૂપ અંશ હોતા હૈ, જિસસે બહુત કર્મોંકી નિર્જરા હોતી હૈ. [મિથ્યાદ્રષ્ટિકો તો
શુદ્ધાત્મદ્રવ્ય ભાસિત હી નહીં હુઆ હૈં, ઇસલિયે ઉસે સંવર નહીં હૈ, શુદ્ધોપયોગ નહીં હૈ, શુદ્ધોપયોગકી વૃદ્ધિકી
તો બાત હી કહાઁ રહી? ઇસલિયે ઉસે, સહજ દશા રહિત–હઠપૂર્વક–અનશનાદિસમ્બન્ધી શુભભાવ કદાચિત્ ભલે
હોં તથાપિ, મોક્ષકે હેતુભૂત નિર્જરા બિલકુલ નહીં હોતી.]]
૩. સંક્ષય = સમ્યક્ પ્રકારસે ક્ષય.