કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] નવપદાર્થપૂર્વક–મોક્ષમાર્ગપ્રપંચવર્ણન
નિવેશયતિ, તદાસ્ય નિષ્ક્રિયચૈતન્યરૂપસ્વરૂપવિશ્રાન્તસ્ય વાઙ્મનઃકાયાનભાવયતઃ સ્વકર્મસ્વ– વ્યાપારયતઃ સકલશુભાશુભકર્મેન્ધનદહનસમર્થત્વાત્ અગ્નિકલ્પં પરમપુરુષાર્થસિદ્ધયુપાયભૂતં ધ્યાનં જાયતે ઇતિ. તથા ચોક્તમ્– ‘‘અજ્જ વિ તિરયણસુદ્ધા અપ્પા ઝાએવિ લહઇ ઇંદત્તં. લોયંતિયદેવત્તં તત્થ ચુઆ ણિવ્વુદિં જંતિ’’.. ‘‘અંતો ણત્થિ સુઈણં કાલો થોઓ વયં ચ દુમ્મેહા. તણ્ણવરિ સિક્ખિયવ્વં જં જરમરણં ખયં કુણઈ’’.. ૧૪૬.. ----------------------------------------------------------------------------- હૈ, તબ ઉસ યોગીકો– જો કિ અપને નિષ્ક્રિય ચૈતન્યરૂપ સ્વરૂપમેં વિશ્રાન્ત હૈ, વચન–મન–કાયાકો નહીં ૧ભાતા ઔર સ્વકર્મોમેં ૨વ્યાપાર નહીં કરતા ઉસે– સકલ શુભાશુભ કર્મરૂપ ઈંધનકો જલાનેમેં સમર્થ હોનેસે અગ્નિસમાન ઐસા, ૩પરમપુરુષાર્થસિદ્ધિકે ઉપાયભૂત ધ્યાન પ્રગટ હોતા હૈ.
[અર્થઃ– ઇસ સમય ભી ત્રિરત્નશુદ્ધ જીવ [– ઇસ કાલ ભી સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાનચારિત્રરૂપ તીન રત્નોંસે શુદ્ધ ઐસે મુનિ] આત્માકા ધ્યાન કરકે ઇન્દ્રપના તથા લૌકાન્તિક–દેવપના પ્રાપ્ત કરતે હૈં ઔર વહાઁ સે ચય કર [મનુષ્યભવ પ્રાપ્ત કરકે] નિર્વાણકો પ્રાપ્ત કરતે હૈં.
ઇસલિયે વહી કેવલ સીખને યોગ્ય હૈ કિ જો જરા–મરણકા ક્ષય કરે.] ------------------------------------------------------------------------- ઇન દો ઉદ્ધવત ગાથાઓંમેંસે પહલી ગાથા શ્રીમદ્ભગવત્કુન્દકુન્દાચાર્યદેવપ્રણીત મોક્ષપ્રાભૃતકી હૈ. ૧. ભાના = ચિંતવન કરના; ધ્યાના; અનુભવ કરના. ૨. વ્યાપાર = પ્રવૃત્તિ [સ્વરૂપવિશ્રાન્ત યોગીકો અપને પૂર્વોપાર્જિત કર્મોંમેં પ્રવર્તન નહીં હૈ, ક્યોંકિ વહ મોહનીયકર્મકે
વિમુખ કિયા હૈ.]
૩. પુરુષાર્થ = પુરુષકા અર્થ; પુરુષકા પ્રયોજન; આત્માકા પ્રયોજન; આત્મપ્રયોજન. [પરમપુરુષાર્થ અર્થાત્ આત્માકા
ધ્યાન હૈે.]