Panchastikay Sangrah-Hindi (Gujarati transliteration). Gatha: 159.

< Previous Page   Next Page >


Page 229 of 264
PDF/HTML Page 258 of 293

 

કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] નવપદાર્થપૂર્વક–મોક્ષમાર્ગપ્રપંચવર્ણન

[
૨૨૯

ચરિયં ચરદિ સંગ સો જો પરદવ્વપ્પભાવરહિદપ્પા.
દંસણણાણવિયપ્પં અવિયપ્પં ચરદિ અપ્પાદો.. ૧૫૯..
ચરિતં ચરતિ સ્વકં સ યઃ પરદ્રવ્યાત્મભાવરહિતાત્મા.
દર્શનજ્ઞાનવિકલ્પમવિકલ્પં ચરત્યાત્મનઃ.. ૧૫૯..

----------------------------------------------------------------------------- સ્વભાવ દ્વારા નિયતરૂપસે અર્થાત્ અવસ્થિતરૂપસસે જાનતા–દેખતા હૈ, વહ જીવ વાસ્તવમેં સ્વચારિત્ર આચરતા હૈ; ક્યોંકિ વાસ્તવમેં દૃશિજ્ઞપ્તિસ્વરૂપ પુરુષમેં [આત્મામેં] તન્માત્રરૂપસે વર્તના સો સ્વચારિત્ર હૈ.

ભાવાર્થઃ– જો જીવ શુદ્ધોપયોગી વર્તતા હુઆ ઔર જિસકી પરિણતિ પરકી ઓર નહીં જાતી ઐસા વર્તતા હુઆ, આત્માકો સ્વભાવભૂત જ્ઞાનદર્શનપરિણામ દ્બારા સ્થિરતાપૂર્વક જાનતા–દેખતા હૈ, વહ જીવ સ્વચારિત્રકા આચરણ કરનેવાલા હૈ; ક્યોંકિ દૃશિજ્ઞપ્તિસ્વરૂપ આત્મામેં માત્ર દૃશિજ્ઞપ્તિરૂપસે પરિણમિત હોકર રહના વહ સ્વચારિત્ર હૈ.. ૧૫૮..

ગાથા ૧૫૯

અન્વયાર્થઃ– [યઃ] જો [પરદ્રવ્યાત્મભાવરહિતાત્મા] પરદ્રવ્યાત્મક ભાવોંસે રહિત સ્વરૂપવાલા વર્તતા હુઆ, [દર્શનજ્ઞાનવિકલ્પમ્] [નિજસ્વભાવભૂત] દર્શનજ્ઞાનરૂપ ભેદકો [આત્મનઃ અવિકલ્પં] આત્માસે અભેરૂપ [ચરતિ] આચરતા હૈ, [સઃ] વહ [સ્વકં ચરિતં ચરતિ] સ્વચારિત્રકો આચરતા હૈ.

ટીકાઃ– યહ, શુદ્ધ સ્વચારિત્રપ્રવૃત્તિકે માર્ગકા કથન હૈ. ------------------------------------------------------------------------- ૧. દૃશિ= દર્શન ક્રિયા; સામાન્ય અવલોકન.

તે છે સ્વચરિતપ્રવૃત્ત, જે પરદ્રવ્યથી વિરહિતપણે
નિજ જ્ઞાનદર્શનભેદને જીવથી અભિન્ન જ આચરે. ૧૫૯.