કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] નવપદાર્થપૂર્વક–મોક્ષમાર્ગપ્રપંચવર્ણન
સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાનચારિત્રસમાહિત આત્મૈવ જીવસ્વભાવનિયતચરિત્રત્વાન્નિશ્ચયેન મોક્ષમાર્ગઃ. અથ ખલુ કથઞ્ચનાનાદ્યવિદ્યાવ્યપગમાદ્વયવહારમોક્ષમાર્ગમનુપ્રપન્નો ધર્માદિતત્ત્વાર્થાશ્રદ્ધાનાઙ્ગપૂર્વ– ગતાર્થાજ્ઞાનાતપશ્ચેષ્ટાનાં ધર્માદિતત્ત્વાર્થશ્રદ્ધાનાઙ્ગપૂર્વગતાર્થજ્ઞાનતપશ્ચેષ્ટાનાઞ્ચ ત્યાગોપાદાનાય પ્રારબ્ધ– વિવિક્તભાવવ્યાપારઃ, કુતશ્ચિદુપાદેયત્યાગે ત્યાજ્યોપાદાને ચ પુનઃ પ્રવર્તિતપ્રતિવિધાનાભિપ્રાયો, યસ્મિન્યાવતિ કાલે વિશિષ્ટભાવનાસૌષ્ઠવવશાત્સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાનચારિત્રૈઃ સ્વભાવભૂતૈઃ સમમઙ્ગાઙ્ગિભાવ– પરિણત્યા -----------------------------------------------------------------------------
સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર દ્વારા સમાહિત હુઆ આત્મા હી જીવસ્વભાવમેં નિયત ચારિત્રરૂપ હોને કે કારણ નિશ્ચયસે મોક્ષમાર્ગ હૈ.
અબ [વિસ્તાર ઐસા હૈ કિ], યહ આત્મા વાસ્તવમેં કથંચિત્ [–કિસી પ્રકારસે, નિજ ઉદ્યમસે] અનાદિ અવિદ્યાકે નાશ દ્વારા વ્યવહારમોક્ષમાર્ગકો પ્રાપ્ત હોતા હુઆ, ધર્માદિસમ્બન્ધી તત્ત્વાર્થ– અશ્રદ્ધાનકે, અંગપૂર્વગત પદાર્થોંસમ્બન્ધી અજ્ઞાનકે ઔર અતપમેં ચેષ્ટાકે ત્યાગ હેતુસે તથા ધર્માદિસમ્બન્ધી તત્ત્વાર્થ–શ્રદ્ધાનકે, અંગપૂર્વગત પદાર્થોંસમ્બન્ધી જ્ઞાનકે ઔર તપમેં ચેષ્ટાકે ગ્રહણ હેતુસે [–તીનોંકે ત્યાગ હેતુ તથા તીનોંકે ગ્રહણ હેતુસે] વિવિક્ત ભાવરૂપ વ્યાપાર કરતા હુઆ, ઔર કિસી કારણસે ગ્રાહ્યકા ત્યાગ હો જાનેપર ઔર ત્યાજ્યકા ગ્રહણ હો જાનેપર ઉસકે પ્રતિવિધાનકા અભિપ્રાય કરતા હુઆ, જિસ કાલ ઔર જિતને કાલ તક વિશિષ્ટ ભાવનાસૌષ્ઠવકે કારણ સ્વભાવભૂત સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રકે સાથ અંગ–અંગીભાવસે પરિણતિ દ્વારા
------------------------------------------------------------------------- ૧. વિવિક્ત = વિવેકસે પૃથક કિએ હુએ [અર્થાત્ હેય ઔર ઉપાદેયકા વિવેક કરકે વ્યવહારસે ઉપાદેય રૂપ જાને
[સવિકલ્પ] જીવકો નિઃશંકતા–નિઃકાંક્ષા–નિર્વિચિકિત્સાદિ ભાવરૂપ, સ્વાધ્યાય–વિનયાદિ ભાવરૂપ ઔર
નિરતિચાર વ્રતાદિ ભાવરૂપ વ્યાપાર ભૂમિકાનુસાર હોતે હૈં તથા કિસી કારણ ઉપાદેય ભાવોંકા [–વ્યવહારસે
ગ્રાહ્ય ભાવોંકા] ત્યાગ હો જાને પર ઔર ત્યાજ્ય ભાવોંકા ઉપાદાન અર્થાત્ ગ્રહણ હો જાને પર ઉસકે
પ્રતિકારરૂપસે પ્રાયશ્ચિત્તાદિ વિધાન ભી હોતા હૈ.]
૨. પ્રતિવિધાન = પ્રતિકાર કરનેકી વિધિ; પ્રતિકારકા ઉપાય; ઇલાજ. ૩. વિશિષ્ટ ભાવનાસૌષ્ઠવ = વિશેષ અચ્છી ભાવના [અર્થાત્ વિશિષ્ટશુદ્ધ ભાવના]; વિશિષ્ટ પ્રકારકી ઉત્તમ ભાવના. ૪. આત્મા વહ અંગી ઔર સ્વભાવભૂત સમ્યગ્દર્શનજ્ઞાનચારિત્ર વહ અંગ.