Panchastikay Sangrah-Hindi (Gujarati transliteration). Gatha: 164.

< Previous Page   Next Page >


Page 240 of 264
PDF/HTML Page 269 of 293

 

] પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ
[ભગવાનશ્રીકુન્દકુન્દ

૨૪૦

દંસણણાણચરિત્તાણિ મોક્ખમગ્ગો ત્તિ સેવિદવ્વાણિ.
સાધૂહિ ઇદં ભણિદં તેહિં
દુ બંધો વ મોક્ખો વા.. ૧૬૪..

દર્શનજ્ઞાનચારિત્રાણિ મોક્ષમાર્ગ ઇતિ સેવિતવ્યાનિ.
સાધુભિરિદં ભણિતં તૈસ્તુ બન્ધો વા મોક્ષો વા.. ૧૬૪...

દર્શનજ્ઞાનચારિત્રાણાં કથંચિદ્બન્ધહેતુત્વોપદર્શનેન જીવસ્વભાવે નિયતચરિતસ્ય સાક્ષાન્મોક્ષ– હેતુત્વદ્યોતનમેતત્. અમૂનિ હિ દર્શનજ્ઞાનચારિત્રાણિ કિયન્માત્રયાપિ પરસમયપ્રવૃત્ત્યા સંવલિતાનિ કૃશાનુ–સંવલિતાનીવ ઘૃતાનિ કથઞ્ચિદ્વિરુદ્ધકારણત્વરૂઢેર્બન્ધકારણાન્યપિ -----------------------------------------------------------------------------

ગાથા ૧૬૪

અન્વયાર્થઃ– [દર્શનજ્ઞાનચારિત્રાણિ] દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર [મોક્ષમાર્ગઃ] મોક્ષમાર્ગ હૈ [ઇતિ] ઇસલિયે [સેવિતવ્યાનિ] વે સેવનયોગ્ય હૈં– [ઇદમ્ સાધુભિઃ ભણિતમ્] ઐસા સાધુઓંને કહા હૈ; [તૈઃ તુ] પરન્તુ ઉનસે [બન્ધઃ વા] બન્ધ ભી હોતા હૈ ઔર [મોક્ષઃ વા] મોક્ષ ભી હોતા હૈ.

ટીકાઃ– યહાઁ, દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રકા કથંચિત્ બન્ધહેતુપના દર્શાયા હૈ ઔર ઇસ પ્રકાર જીવસ્વભાવમેં નિયત ચારિત્રકા સાક્ષાત્ મોક્ષહેતુપના પ્રકાશિત કિયા હૈ.

યહ દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર યદિ અલ્પ ભી પરસમયપ્રવૃત્તિકે સાથ મિલિત હો તો, અગ્નિકે સાથ

મિલિત ઘૃતકી ભાઁતિ [અર્થાત્ ઉષ્ણતાયુક્ત ઘૃતકી ભાઁતિ], કથંચિત્ વિરુદ્ધ કાર્યકે કારણપનેકી વ્યાપ્તિકે કારણ બન્ધકારણ ભી હૈ. ઔર જબ વે ------------------------------------------------------------------------- ૧. ઘૃત સ્વભાવસે શીતલતાકે કારણભૂત હોનેપર ભી, યદિ વહ કિંચિત્ ભી ઉષ્ણતાસે યુક્ત હો તો, ઉસસે

[કથંચિત્] જલતે ભી હૈં; ઉસી પ્રકાર દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્ર સ્વભાવસે મોક્ષકે કારણભૂત હોને પર ભી , યદિ વે
કિંચિત્ ભી પરસમયપ્રવૃતિસે યુક્ત હો તો, ઉનસે [કથંચિત્] બન્ધ ભી હોતા હૈ.

૨. પરસમયપ્રવૃત્તિયુક્ત દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રમેં કથંચિત્ મોક્ષરૂપ કાર્યસે વિરુદ્ધ કાર્યકા કારણપના [અર્થાત્ બન્ધરૂપ

કાર્યકા કારણપના] વ્યાપ્ત હૈ.

દૃગ, જ્ઞાન ને ચારિત્ર છે શિવમાર્ગ તેથી સેવવાં
–સંતે કહ્યું, પણ હેતુ છે એ બંધના વા મોક્ષના. ૧૬૪.