૨૪૨
સૂક્ષ્મપરસમયસ્વરૂપાખ્યાનમેતત્.
અર્હદાદિષુ ભગવત્સુ સિદ્ધિસાધનીભૂતેષુ ભક્તિભાવાનુરઞ્જિતા ચિત્તવૃત્તિરત્ર શુદ્ધસંપ્રયોગઃ. અથ ખલ્વજ્ઞાનલવાવેશાદ્યદિ યાવત્ જ્ઞાનવાનપિ તતઃ શુદ્ધસંપ્રયોગાન્મોક્ષો ભવતી– ત્યભિપ્રાયેણ ખિદ્યમાનસ્તત્ર પ્રવર્તતે તદા તાવત્સોઽપિ રાગલવસદ્ભાવાત્પરસમયરત ઇત્યુપગીયતે. અથ ન કિં પુનર્નિરઙ્કુશરાગકલિકલઙ્કિતાન્તરઙ્ગવૃત્તિરિતરો જન ઇતિ.. ૧૬૫.. -----------------------------------------------------------------------------
સિદ્ધિકે સાધનભૂત ઐસે અર્હંતાદિ ભગવન્તોંકે પ્રતિ ભક્તિભાવસે અનુરંજિત ચિત્તવૃત્તિ વહ યહાઁ ‘શુદ્ધસમ્પ્રયોગ’ હૈ. અબ, ૨અજ્ઞાનલવકે આવેશસે યદિ જ્ઞાનવાન ભી ‘ઉસ શુદ્ધસમ્પ્રયોગસે મોક્ષ હોતા હૈ ’ ઐસે અભિપ્રાય દ્વારા ખેદ પ્રાપ્ત કરતા હુઆ ઉસમેં [શુદ્ધસમ્પ્રયોગમેં] પ્રવર્તે, તો તબ તક વહ ભી ૩રાગલવકે સદ્ભાવકે કારણ ૪‘પરસમયરત’ કહલાતા હૈ. તો ફિર નિરંકુશ રાગરૂપ ક્લેશસે કલંકિત ઐસી અંતરંગ વૃત્તિવાલા ઇતર જન ક્યા પરસમયરત નહીં કહલાએગા? [અવશ્ય કહલાએગા હી]
------------------------------------------------------------------------- ૧. અનુરંજિત = અનુરક્ત; રાગવાલી; સરાગ. ૨. અજ્ઞાનલવ = કિન્ચિત્ અજ્ઞાન; અલ્પ અજ્ઞાન. ૩. રાગલવ = કિન્ચિત્ રાગ; અલ્પ રાગ. ૪. પરસમયરત = પરસમયમેં રત; પરસમયસ્થિત; પરસમયકી ઓર ઝુકાવવાલા; પરસમયમેં આસક્ત. ૫. ઇસ ગાથાકી શ્રી જયસેનાચાર્યદેવકૃત ટીકામેં ઇસ પ્રકાર વિવરણ હૈઃ–
પંચપરમેષ્ઠીકે પ્રતિ ગુણસ્તવનાદિ ભક્તિ કરતા હૈ, તબ વહ સૂક્ષ્મ પરસમયરૂપસે પરિણત વર્તતા હુઆ સરાગ
સમ્યગ્દ્રષ્ટિ હૈે; ઔર યદિ વહ પુરુષ શુદ્ધાત્મભાવનામેં સમર્થ હોને પર ભી ઉસે [શુદ્ધાત્મભાવનાકો] છોડકર
‘શુભોપયોગસે હી મોક્ષ હોતા હૈ ઐસા એકાન્ત માને, તો વહ સ્થૂલ પરસમયરૂપ પરિણામ દ્વારા અજ્ઞાની મિથ્યાદ્રષ્ટિ
હોતા હૈ.