Panchastikay Sangrah-Hindi (Gujarati transliteration). Gatha: 167.

< Previous Page   Next Page >


Page 244 of 264
PDF/HTML Page 273 of 293

 

] પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ
[ભગવાનશ્રીકુન્દકુન્દ

૨૪૪

પુણ્યં બધ્નાતિ, ન ખલુ સકલકર્મક્ષયમારભતે. તતઃ સર્વત્ર રાગકણિકાઽપિ પરિહરણીયા પરસમયપ્રવૃત્તિનિબન્ધનત્વાદિતિ.. ૧૬૬..

જસ્સ હિદએણુમેત્તં વા પરદવ્વમ્હિ વિજ્જદે રાગો.
સો ણ વિજાણદિ સમયં સગસ્સ સવ્વાગમધરો વિ.. ૧૬૭..

યસ્ય હૃદયેઽણુમાત્રો વા પરદ્રવ્યે વિદ્યતે રાગઃ.
સ ન વિજાનાતિ સમયં સ્વકસ્ય સર્વાગમધરોઽપિ.. ૧૬૭..

સ્વસમયોપલમ્ભાભાવસ્ય રાગૈકહેતુત્વદ્યોતનમેતત્. યસ્ય ખલુ રાગરેણુકણિકાઽપિ જીવતિ હૃદયે ન નામ સ સમસ્તસિદ્ધાન્તસિન્ધુપારગોઽપિ નિરુપરાગશુદ્ધસ્વરૂપં સ્વસમયં ચેતયતે. ----------------------------------------------------------------------------- પુણ્ય બાંધતા હૈ, પરન્તુ વાસ્તવમેં સકલ કર્મકા ક્ષય નહીં કરતા. ઇસલિયે સર્વત્ર રાગકી કણિકા ભી પરિહરનેયોગ્ય હૈ, ક્યોંકિ વહ પરસમયપ્રવૃત્તિકા કારણ હૈ.. ૧૬૬..

ગાથા ૧૬૭

અન્વયાર્થઃ– [યસ્ય] જિસે [પરદ્રવ્યે] પરદ્રવ્યકે પ્રતિ [અણુમાત્રઃ વા] અણુમાત્ર ભી [લેશમાત્ર ભી [રાગઃ] રાગ [હૃદયે વિદ્યતે] હૃદયમેં વર્તતા હૈ [સઃ] વહ, [સર્વાગમધરઃ અપિ] ભલે સર્વઆગમધર હો તથાપિ, [સ્વકસ્ય સમયં ન વિજાનાતિ] સ્વકીય સમયકો નહીં જાનતા [–અનુભવ નહીં કરતા].

ટીકાઃ– યહાઁ, સ્વસમયકી ઉપલબ્ધિકે અભાવકા, રાગ એક હેતુ હૈ ઐસા પ્રકાશિત કિયા હૈ [અર્થાત્ સ્વસમયકી પ્રાપ્તિકે અભાવકા રાગ હી એક કારણ હૈ ઐસા યહાઁ દર્શાયા હૈ]. જિસે રાગરેણુકી કણિકા ભી હૃદયમેં જીવિત હૈ વહ, ભલે સમસ્ત સિદ્ધાંતસાગરકા પારંગત હો તથાપિ, નિરુપરાગ– શુદ્ધસ્વરૂપ સ્વસમયકો વાસ્તવમેં નહીં ચેતતા [–અનુભવ નહીં કરતા].

------------------------------------------------------------------------- ૧. નિરુપરાગ–શુદ્ધસ્વરૂપ = ઉપરાગરહિત [–નિર્વિકાર] શુદ્ધ જિસકા સ્વરૂપ હૈ ઐસા.

અણુમાત્ર જેને હૃદયમાં પરદ્રવ્ય પ્રત્યે રાગ છે,
હો સર્વઆગમધર ભલે જાણે નહીં સ્વક–સમયને. ૧૬૭.