કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] નવપદાર્થપૂર્વક–મોક્ષમાર્ગપ્રપંચવર્ણન
સ તેન વીતરાગો ભવ્યો ભવસાગરં તરતિ.. ૧૭૨..
સાક્ષાન્મોક્ષમાર્ગસારસૂચનદ્વારેણ શાસ્ત્રતાત્પર્યોપસંહારોઽયમ્.
સાક્ષાન્મોક્ષમાર્ગપુરસ્સરો હિ વીતરાગત્વમ્. તતઃ ખલ્વર્હદાદિગતમપિ રાગં ચન્દનનગ– સઙ્ગતમગ્નિમિવ સુરલોકાદિક્લેશપ્રાપ્ત્યાઽત્યન્તમન્તર્દાહાય કલ્પમાનમાકલય્ય સાક્ષાન્મોક્ષકામો મહાજનઃ સમસ્તવિષયમપિ રાગમુત્સૃજ્યાત્યન્તવીતરાગો ભૂત્વા સમુચ્છલજ્જ્વલદ્દુઃખસૌખ્યકલ્લોલં કર્માગ્નિતપ્તકલકલોદભારપ્રાગ્ભારભયઙ્કરં ભવસાગરમુત્તીર્ય, શુદ્ધસ્વરૂપપરમામૃતસમુદ્રમધ્યાસ્ય સદ્યો નિર્વાતિ..
-----------------------------------------------------------------------------
અન્વયાર્થઃ– [તસ્માત્] ઇસલિએ [નિર્વૃત્તિકામઃ] મોક્ષાભિલાષી જીવ [સર્વત્ર] સર્વત્ર [કિઞ્ચિત્ રાગં] કિંચિત્ ભી રાગ [મા કરોતુ] ન કરો; [તેન] ઐસા કરનેસે [સઃ ભવ્યઃ] વહ ભવ્ય જીવ [વીતરાગઃ] વીતરાગ હોકર [ભવસાગરં તરતિ] ભવસાગરકો તરતા હૈ.
ટીકાઃ– યહ, સાક્ષાત્મોક્ષમાર્ગકે સાર–સૂચન દ્વારા શાસ્ત્રતાત્પર્યરૂપ ઉપસંહાર હૈ [અર્થાત્ યહાઁ સાક્ષાત્મોક્ષમાર્ગકા સાર ક્યા હૈ ઉસકે કથન દ્વારા શાસ્ત્રકા તાત્પર્ય કહનેરૂપ ઉપસંહાર કિયા હૈ].
સાક્ષાત્મોક્ષમાર્ગમેં અગ્રસર સચમુચ વીતરાગતા હૈ. ઇસલિએ વાસ્તવમેં ૧અર્હંતાદિગત રાગકો ભી, ચંદનવૃક્ષસંગત અગ્નિકી ભાઁતિ, દેવલોકાદિકે ક્લેશકી પ્રાપ્તિ દ્વારા અત્યન્ત અન્તર્દાહકા કારણ સમઝકર, સાક્ષાત્ મોક્ષકા અભિલાષી મહાજન સભી કી ઓરસે રાગકો છોડકર, અત્યન્ત વીતરાગ હોકર, જિસમેં ઉબલતી હુઈ દુઃખસુખકી કલ્લોલેં ઊછલતી હૈ ઔર જો કર્માગ્નિ દ્વારા તપ્ત, ખલબલાતે જલસમૂહકી અતિશયતાસે ભયંકર હૈ ઐસે ભવસાગરકો પાર ઉતરકર, શુદ્ધસ્વરૂપ પરમામૃતસમુદ્રકો અવગાહકર, શીઘ્ર નિર્વાણકો પ્રાપ્ત કરતા હૈ.
–વિસ્તારસે બસ હો. જયવન્ત વર્તે વીતરાગતા જો કિ સાક્ષાત્મોક્ષમાર્ગકા સાર હોનેસે શાસ્ત્રતાત્પર્યભૂત હૈ. ------------------------------------------------------------------------- ૧. અર્હંંતાદિગત રાગ = અર્હંંતાદિકી ઓરકા રાગ; અર્હંતાદિવિષયક રાગ; અર્હંતાદિકા રાગ. [જિસ પ્રકાર
અત્યન્ત અન્તરંગ જલનકા કારણ હોતા હૈ.]