૪
] પંચાસ્તિકાયસંગ્રહ
[ભગવાનશ્રીકુન્દકુન્દ
અથ સૂત્રાવતારઃ–
ઈદસદવંદિયાણં તિહુઅણહિદમધુરવિસદવક્કાણં.
અંતાતીદગુણાણં ણમો જિણાણં જિદભવાણં.. ૧..
ઇન્દ્રશતવન્દિતેભ્યસ્ત્રિભુવનહિતમુધરવિશદવાક્યેભ્યઃ.
અન્તાતીતગુણેભ્યો નમો જિનેભ્યો જિતભવેભ્યઃ.. ૧..
અથાત્ર ‘નમો જિનેભ્યઃ’ ઇત્યનેન જિનભાવનમસ્કારરૂપમસાધારણં શાસ્ત્રસ્યાદૌ મઙ્ગલમુપાત્તમ્.
અનાદિના સંતાનેન પ્રવર્ત્તમાના અનાદિનૈવ સંતાનેન પ્રવર્ત્તમાનૈરિન્દ્રાણાં શતૈર્વન્દિતા યે ઇત્યનેન સર્વદૈવ
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
અબ [શ્રીમદ્ભગત્વકુન્દકુન્દાચાર્યદેવવિરચિત] ગાથાસૂત્રકા અવતરણ કિયા જાતા હૈઃ–––
ગાથા ૧
અન્વયાર્થઃ– [ઇન્દ્રશતવન્દિતેભ્યઃ] જો સો ઇન્દ્રોંસે વન્દિત હૈં, [ત્રિભુવનહિતમધુરવિશદવાક્યેભ્યઃ]
તીન લોકકો હિતકર, મધુર એવં વિશદ [નિર્મલ, સ્પષ્ટ] જિનકી વાણી હૈ, [અન્તાતીતગુણેભ્યઃ]
[ચૈતન્યકે અનન્ત વિલાસસ્વરૂપ] અનન્ત ગુણ જિનકો વર્તતા હૈ ઔર [જિતભવેભ્યઃ] જિન્હોંને ભવ પર
વિજય પ્રાપ્ત કી હૈ, [જિનેભ્યઃ] ઉન જિનોંકો [નમઃ] નમસ્કાર હો.
ટીકાઃ– યહાઁ [ઇસ ગાથામેં] ‘જિનોંકો નમસ્કાર હો’ ઐસા કહકર શાસ્ત્રકે આદિમેં જિનકો
ભાવનમસ્કારરૂપ અસાધારણ ૧મંગલ કહા. ‘જો અનાદિ પ્રવાહસે પ્રવર્તતે [–ચલે આરહે ] હુએ અનાદિ
પ્રવાહસે હી પ્રવર્તમાન [–ચલે આરહે] ૨સૌ સૌ ઇન્દ્રોંસેંવન્દિત હૈં’ ઐસા કહકર સદૈવ
દેવાધિદેવપનેકે કારણ વે હી [જિનદેવ હી] અસાધારણ નમસ્કારકે યોગ્ય હૈં ઐસા કહા.
--------------------------------------------------------------------------
૧. મલકો અર્થાત પાપકો ગાલે––નષ્ટ કરે વહ મંગલ હૈ, અથવા સુખકો પ્રાપ્ત કરે––લાયે વહ મંગલ હૈે.
૨. ભવનવાસી દેવોંકે ૪૦ ઇન્દ્ર, વ્યન્તર દેવોંકે ૩૨, કલ્પવાસી દેવોંકે ર૪, જ્યોતિષ્ક દેવોંકે ૨, મનુષ્યોંકા ૧
ઔર તિર્યંચોંકા ૧– ઇસપ્રકાર કુલ ૧૦૦ ઇન્દ્ર અનાદિ પ્રવાહરૂપસેં ચલે આરહે હૈં .
શત–ઇન્દ્રવંદિત, ત્રિજગહિત–નિર્મલ–મધુર વદનારને,
નિઃસીમ ગુણ ધરનારને, જિતભવ નમું જિનરાજને. ૧.