યથા સ્તોકકાલાન્વયિષુ નામકર્મવિશેષોદયનિર્વૃત્તેષુ જીવસ્ય દેવાદિપર્યાયેષ્વેકસ્મિન્
જ્ઞાનાવરણાદિકર્મસામાન્યોદયનિર્વૃત્તિસંસારિત્વપર્યાયે ભવ્યસ્ય સ્વકારણનિવૃત્તૌ નિવૃત્તે સુમુત્પન્ને
ચાભૂતપૂર્વે સિદ્ધત્વપર્યાયે નાસદુત્પત્તિરિતિ. કિં ચ–યથા દ્રાઘીયસિ વેણુદણ્ડે વ્યવહિતા–
વ્યવહિતવિચિત્રચિત્રકિર્મીરતાખચિતાધસ્તનાર્ધભાગે એકાન્તવ્યવહિતસુવિશુદ્ધોર્ધ્વાર્ધભાગેઽવતારિતા
દ્રષ્ટિઃ સમન્તતો વિચિત્રચિત્રકિર્મીરતાવ્યાપ્તિં પશ્યન્તી સમુનમિનોતિ તસ્ય સર્વત્રાવિશુદ્ધત્વં, તથા
ક્વચિદપિ જીવદ્રવ્યે વ્યવહિતાવ્યવહિતજ્ઞાનાવરણાદિકર્મકિર્મીરતાખચિતબહુતરાધસ્તનભાગે એકાન્ત–
વ્યવહિતસુવિશુદ્ધબહુતરોર્ધ્વભાગેઽવતારિતા બુદ્ધિઃ સમન્તતો જ્ઞાનાવરણાદિકર્મકિર્મીરતાવ્યાપ્તિ
વ્યવસ્યન્તી સમનુમિનોતિ તસ્ય સર્વત્રાવિશુદ્ધત્વમ્. યથા ચ તત્ર વેણુદણ્ડે વ્યાપ્તિજ્ઞાનાભાસનિ–
બન્ધનવિચિત્રચિત્ર કિર્મીરતાન્વયઃ તથા ચ ક્વચિજ્જીવદ્રવ્યે જ્ઞાનાવર–
ઉત્પન્ન હોનેવાલી જો દેવાદિપર્યાયેં ઉનમેંસે જીવકો એક પર્યાય સ્વકારણકી નિવૃત્તિ હોનેપર નિવૃત્ત હો
તથા અન્ય કોઈ અભૂતપૂર્વ પર્યાયહી ઉત્પન્નહો, વહાઁ અસત્કી ઉત્પત્તિ નહીં હૈ; ઉસીપ્રકાર દીર્ધ કાલ
તક અન્વયરૂપસે રહનેવાલી, જ્ઞાનવરણાદિકર્મસામાન્યકે ઉદયસે ઉત્પન્ન હોનેવાલી સંસારિત્વપર્યાય
ભવ્યકો સ્વકારણકી નિવૃત્તિ હોને પર નિવૃત્ત હો ઔર અભૂતપૂર્વ [–પૂર્વકાલમેં નહીં હુઈ ઐસી]
સિદ્ધત્વપર્યાય ઉત્પન્ન હો, વહાઁ અસત્કી ઉત્પત્તિ નહીં હૈ.
બાઁસ પર દ્રષ્ટિ ડાલનેસે વહ દ્રષ્ટિ સર્વત્ર વિચિત્ર ચત્રોંસે હુએ ચિત્રવિચિત્રપનેકી વ્યાપ્તિકા નિર્ણય કરતી
હુઈ ‘વહ બાઁસ સર્વત્ર અવિશુદ્ધ હૈ [અર્થાત્ સમ્પૂર્ણ રંગબિરંગા હૈ]’ ઐસા અનુમાન કરતી હૈ;
ઉસીપ્રકાર જિસકા જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મોંસે હુઆ ચિત્રવિચિત્રતાયુક્ત [–વિવિધ વિભાવપર્યાયવાલા]
બહુત બડા નીચેકા ભાગ કુછ ઢઁકા હુઆ ઔર કુછ બિન ઢઁકા હૈ તથા સુવિશુદ્ધ [સિદ્ધપર્યાયવાલા],
બહુત બડા ઊપરકા ભાગ માત્ર ઢઁકા હુઆ હી હૈ ઐસે કિસી જીવદ્રવ્યમેં બુદ્ધિ લગાનેસે વહ બુદ્ધિ સર્વત્ર
જ્ઞાનાવરણાદિ કર્મસે હુએ ચિત્રવિચિત્રપનેકી વ્યાપ્તિકા નિર્ણય કરતી હુઈ ‘વહ જીવ સર્વત્ર અવિશુદ્ધ હૈ
[અર્થાત્ સમ્પૂર્ણ સંસારપર્યાયવાલા હૈ]’ ઐસા અનુમાન કરતી હૈ. પુનશ્ચ જિસ પ્રકાર ઉસ બાઁસમેં
વ્યાપ્તિજ્ઞાનાભાસકા કારણ [નીચેકે ખુલે ભાગમેં] વિચિત્ર ચિત્રોંસે હુએ ચિત્રવિચિત્રપનેકા અન્વય [–
સંતતિ, પ્રવાહ] હૈ, ઉસીપ્રકાર ઉસ જીવદ્રવ્યમેં વ્યાપ્તિજ્ઞાનાભાસકા કારણ [નિચેકે ખુલે ભાગમેં]