kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan
nāvabudhyate taccakṣurdarśanam, yattadāvaraṇakṣayopaśamāccakṣurvarjitetaracaturindriyānindriyāvalambācca mūrtā– mūrtadravyaṁ vikalaṁ sāmānyenāvabudhyate tadacakṣurdarśanam, yattadāvaraṇakṣayopaśamādev mūrtadravyaṁ vikalaṁ sāmānyenāvabudhyate tadavadhidarśanam, yatsakalāvaraṇātyaṁtakṣaye keval ev mūrtāmūrtadravyaṁ sakalaṁ sāmānyenāvabudhyate tatsvābhāvikaṁ kevaladarśanamiti svarūpābhidhānam.. 42..
tamhā du vissarūvaṁ bhaṇiyaṁ daviyatti ṇāṇīhiṁ.. 43..
tasmāttu viśvarūpaṁ bhaṇitaṁ dravyamiti jñānibhiḥ.. 43..
ekasyātmano‘nekajñānātmakatvasamarthanametat.
na tāvajjñānī jñānātpr̥thagbhavati, dvayorapyekāstitvanirvr̥ttatvenaikadravyatvāt, ----------------------------------------------------------------------------- vah cakṣudarśan hai, [2] us prakārake āvaraṇake kṣayopaśamase tathā cakṣuke atirikta śeṣ cār indrayoṁṁṁ aur manake avalambanase mūrta–amūrta dravyako vikarūpase sāmānyataḥ avabodhan karatā hai vah acakṣudarśan haie, [3] us prakārake āvaraṇake kṣayopaśamase hī mūrta dravyako vikarūpase sāmānyataḥ avabodhan karatā hai vah avadhidarśan hai, [4] samasta āvaraṇake atyanta kṣayase, keval hī [–ātmā akelā hī], mūrta–amūrta dravyako sakalarūpasee sāmānyataḥ avabodhan karatā hai vah svābhāvik kevaladarśan hai. –is prakār [darśanopayogake bhedoṁke] svarūpakā kathan hai.. 42..
jātā; [jñānāni anekāni bhavaṁti] tathāpi jñān anek hai. [tasmāt tu] isaliye to [jñānibhiḥ] jñāniyoṁne [dravyaṁ] dravyako [viśvarūpam iti bhaṇitam] viśvarūp [–anekarūp] kahā hai.
--------------------------------------------------------------------------
te kāraṇe to viśvarūp kahyuṁ daravane jñānīe. 43.