Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 50.

< Previous Page   Next Page >


Page 90 of 264
PDF/HTML Page 119 of 293

 

] paṁcāstikāyasaṁgrah
[bhagavānaśrīkundakunda

sādhayatyeva. siddhe caivamajñānen sahaikatve jñānenāpi sahaikatvamavaśyaṁ sidhyatīti.. 49..

samavattī samavāo apudhabbhūdo ya ajudasiddho ya.
tamhā davvaguṇāṇaṁ ajudā siddhi tti ṇiddiṭhṭhā.. 50..
samavartitvaṁ samavāyaḥ apr̥thagbhūtatvamayutasiddhatvaṁ ca.
tasmādrravyaguṇānāṁ ayutā siddhiriti nirdiṣṭā.. 50..

samavāyasya padārthāntaratvanirāso‘yam.

-----------------------------------------------------------------------------

bhāvārthaḥ– ātmāko aur jñānako ekatva hai aisā yahān̐ yuktise samajhāyā hai.

praśnaḥ– chadmasthadaśāmeṁ jīvako mātra alpajñān hī hotā hai aur kevalīdaśāmeṁ to paripūrṇa jñān– kevalajñān hotā hai; isaliye vahān̐ to kevalībhagavānako jñānakā samavāy [–kevalajñānakā saṁyog] huā na?

uttaraḥ– nahīṁ, aisā nahīṁ hai. jīvako aur jñānaguṇako sadaiv ekatva hai, abhinnatā hai. chadmasthadaśāmeṁ bhī us abhinna jñānaguṇameṁ śaktirūpase kevalajñān hotā hai. kevalīdaśāmeṁ, us abhinna jñānaguṇameṁ śaktirūpase sthit kevalajñān vyakta hotā hai; kevalajñān kahīṁ bāharase ākar kevalībhagavānake ātmāke sāth samavāyako prāpta hotā ho aisā nahīṁ hai. chadmasthadaśāmeṁ aur kevalīdaśāmeṁ jo jñānakā antar dikhāī detā hai vah mātra śakti–vyaktirūp antar samajhanā cāhiye.. 49..

gāthā 50

anvayārthaḥ– [samavartitvaṁ samavāyaḥ] samavartīpanā vah samavāy hai; [apr̥thagbhūtatvam] vahī, apr̥thakpanā [ca] aur [ayutasiddhatvam] ayutasiddhapanā hai. [tasmāt] isaliye [dravyaguṇānām] dravya aur guṇoṁkī [ayutā siddhiḥ iti] ayutasiddhi [nirdiṣṭā] [jinoṁne] kahī hai. --------------------------------------------------------------------------

samavartitā samavāy che, apr̥thaktva te, ayutatva te;
te kāraṇe bhākhī ayutasiddhi guṇo ne dravyane. 50.

90