Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 51-52.

< Previous Page   Next Page >


Page 91 of 264
PDF/HTML Page 120 of 293

 

kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan

[
91

dravyaguṇānāmekāstitvanirvr̥ttitvādanādiranidhanā sahavr̥ttirhi samavartitvam; sa ev samavāyo jainānām; tadev saṁjñādibhyo bhede‘pi vastutvenābhedādapr̥thagbhūtatvam; tadev yutasiddhi– nibaṁdhanasyāstitvāntarasyābhāvādayutasiddhatvam. tato dravyaguṇānāṁ samavartitvalakṣaṇasamavāyabhājām– yutasiddhirev, na pr̥thagbhūtatvamiti.. 50..

vaṇṇarasagaṁdhaphāsā paramāṇuparūvidā visesehiṁ.
davvādo ya aṇaṇṇā aṇṇattapagāsagā
hoṁti.. 51..
daṁsaṇaṇāṇāṇi tahā jīvaṇibaddhāṇi ṇaṇṇabhūdāṇi.
vavadesado pudhattaṁ kuvvaṁti hi ṇo
sabhāvādo.. 52..

-----------------------------------------------------------------------------

ṭīkāḥ– yah, samavāyameṁ padārthāntarapanā honekā nirākaraṇ [khaṇḍan] hai.

dravya aur guṇ ek astitvase racit haiṁ unakī jo anādi–ananta sahavr̥tti [–ek sāth rahanā] vah vāstavameṁ samavartīpanā hai; vahī, jainoṁke matameṁ samavāy hai; vahī, saṁjñādi bhed hone par bhī [–dravya aur guṇoṁko saṁjñā– lakṣaṇ–prayojan ādikī apekṣāse bhed hone par bhī] vasturūpase abhed honese apr̥thakpanā hai; vahī, yutasiddhike kāraṇabhūt 1astitvāntarakā abhāv honese ayutasiddhapanā hai. isaliye 2samavartitvasvarūp samavāyavāle dravya aur guṇoṁko ayutasiddhi hī hai, pr̥thakpanā nahīṁ hai.. --------------------------------------------------------------------------

guṇ aur dravyake astitva kabhī bhinna na honese unheṁ yutasiddhapanā nahīṁ ho sakatā.]
ananta tādātmyamay sahavr̥tti] honese unheṁ ayutasiddhi hai, kabhī bhī pr̥thakpanā nahīṁ hai.

paramāṇumāṁ prarūpit varaṇ, ras, gaṁdh tem ja sparśa je,
aṇuthī abhinna rahī viśeṣ vaḍe prakāśe bhedane; 51.
tyam jñānadarśan jīvaniyat ananya rahīne jīvathī,
anyatvanā kartā bane vyapadeśathī–na svabhāvathī. 52.

50..

1. astitvāntar = bhinna astitva. [yutasiddhikā kāraṇ bhinna–bhinna astitva hai. lakaṛī aur lakaḍīvālekī bhān̐ti


2. samavāyakā svarūp samavartīpanā arthāt anādi–ananta sahavr̥tti hai. dravya aur guṇoeṁko aisā samavāy [anādi–