kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan
ath kartr̥tvaguṇavyākhyānam. tatrādigāthātrayeṇ tadupoddhātaḥ–
sabbhāvado aṇaṁtā paṁcaggaguṇappadhāṇā ya.. 53..
sadbhāvato‘naṁtāḥ pañcāgraguṇapradhānāḥ ca.. 53..
jīvā hi niścayen parabhāvānāmakaraṇātsvabhāvānāṁ kartāro bhaviṣyanti. tāṁśca kurvāṇāḥ kimanādinidhanāḥ, kiṁ sādisanidhanāḥ, kiṁ sādyanidhamāḥ, kiṁ tadākāreṇ pariṇatāḥ, kimapariṇatāḥ bhaviṣyaṁtītyāśaṅkayedamuktam. -----------------------------------------------------------------------------
ab kartr̥tvaguṇakā vyākhyān hai. usameṁ, prārambhakī tīn gāthāoṁse usakā upodghāt kiyā jātā hai.
anvayārthaḥ– [jīvāḥ] jīv [anādinidhanāḥ] [pāriṇāmikabhāvase] anādi–ananta hai, [sāṁtāḥ] [tīn bhāvoṁṁse] sāṁt [arthāt sādi–sāṁt] hai [ca] aur [jīvabhāvāt anaṁtāḥ] jīvabhāvase ananta hai [arthāt jīvake sadbhāvarūp kṣāyikabhāvase sādi–ananta hai] [sadbhāvataḥ anaṁtāḥ] kyoṁki sadbhāvase jīv ananta hī hote haiṁ. [pañcāgraguṇapradhānāḥ ca] ve pān̐c mukhya guṇoṁse pradhānatāvāle haiṁ.
ṭīkāḥ– niścayase par–bhāvoṁkā katr̥tva na honese jīv sva–bhāvoṁke kartā hote haiṁ ; aur unheṁ [–apane bhāvoṁko] karate hue, kyā ve anādi–ananta haiṁ? kyā sādi–sāṁt haiṁ? kyā sādi–ananta haiṁ? kyā tadākārarūp [us–rūp] pariṇat hai? kyā [tadākārarūp] apariṇat haiṁ?– aisī āśaṁkā karake yah kahā gayā hai [arthāt un āśaṁkāoṁke samādhānarūpase yah gāthā kahī gaī hai]. --------------------------------------------------------------------------
sadbhāvathī nahi aṁt hoy; pradhānatā guṇ pāṁcathī. 53.