kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan
niścayen jīvakarmaṇoścaikakartr̥tve‘pi vyavahāreṇ karmadattaphalopalaṁbho jīvasya na virudhyat ityatroktam.
jīvā hi moharāgadveṣasnigdhatvātpudgalaskaṁdhāśca svabhāvasnigdhatvādbaṁdhāvasthāyāṁ paramāṇu– dvaṁdvānīvānyonyāvagāhagrahaṇapratibaddhatvenāvatiṣṭhaṁte. yadā tu te parasparaṁ viyujyaṁte, tadodit–pracyavamānā -----------------------------------------------------------------------------
anvayārthaḥ– [jīvāḥ pudgalakāyāḥ] jīv aur pudgalakāy [anyonyāvagāḍh–grahaṇapratibaddhāḥ] [viśiṣṭa prakārase] anyonya–avagāhake grahaṇ dvārā [paraspar] baddha haiṁ; [kāle viyujyamānāḥ] kālameṁ pr̥thak hone par [sukhaduḥkhaṁ dadati bhuñjanti] sukhaduḥkh dete haiṁ aur bhogate haiṁ [arthāt pudgalakāy sukhaduḥkh dete haiṁ aur jīv bhogate haiṁ].
ṭīkāḥ– niścayase jīv aur karmako ekakā [nij–nij rūpakā hī] kartr̥tva hone par bhī, vyavahārase jīvako karme dvārā diye gaye phalakā upabhog virodhako prāpta nahīṁ hotā [arthāt ‘karma jīvakoe phal detā hai aur jīv use bhogatā hai’ yah bāt bhī vyavahārase ghaṭit hotī hai] aisā yahān̐ kahā hai.
jīv moharāgadveṣ dvārā snigdha honeke kāraṇ tathā pudgalaskaṁdh svabhāvase snigdha honeke kāraṇ, [ve] bandha–avasthāmeṁ– paramāṇudvaṁdvoṁkī bhān̐ti–[viśiṣṭa prakārase] anyonya–avagāhake grahaṇ dvārā baddharūpase rahate haiṁ. jab ve paraspar pr̥thak hote haiṁ tab [pudgalaskandha nimnānusār phal dete haiṁ aur jīv use bhogate haiṁ]– uday pākar khir jānevāle pudgalakāy sukhaduḥkharūp ātmapariṇāmoṁke -------------------------------------------------------------------------- paramāṇudvaṁdva= do paramāṇuoṁkā joṛā; do paramāṇuoṁse nirmit skaṁdh; dvi–aṇuk skaṁdha.