khaṁdhāṇaṁ pi ya kattā pavihattā kālasaṁkhāṇaṁ.. 80..
skaṁdhānāmapi ca kartā pravibhaktā kālasaṁkhyāyāḥ.. 80..
paramāṇorekapradeśatvakhyāpanametat.
paramāṇuṁḥ sa khalveken pradeśen rūpādiguṇasāmānyabhājā sarvadaivāvinaśvaratvānnityaḥ. eken pradeśen padavibhaktavr̥ttīnāṁ sparśādiguṇānāmavakāśadānānnānavakāśaḥ. -----------------------------------------------------------------------------
anvayārthaḥ– [pradeśataḥ] pradeś dvārā [nityaḥ] paramāṇu nitya hai, [na anavakāśaḥ] anavakāś nahīṁ hai, [na sāvakāśaḥ] sāvakāś nahīṁ hai, [skaṁdhānām bhettā] skandhoṁkā bhedan karanevālā [api ca kartā] tathā karanevālā hai aur [kālasaṁkhyāyāḥ pravibhaktā] kāl tathā saṁkhyāko vibhājit karanevālā hai [arthāt kālakā vibhājan karatā hai aur saṁkhyākā māp karatā hai].
ṭīkāḥ– yah, paramāṇuke ekapradeśīpanekā kathan hai.
jo paramāṇu hai, vah vāstavameṁ ek pradeś dvārā – jo ki rūpādiguṇasāmānyavālā hai usake dvārā – sadaiv avināśī honese nitya hai; vah vāstavameṁ ek pradeś dvārā usase [–pradeśase] abhinna astitvavāle sparśādiguṇoṁko avakāś detā hai isaliye anavakāś nahīṁ hai; vah vāstavameṁ ek pradeś dvārā [usameṁ] dvi–ādi pradeśoṁkā abhāv honese, svayaṁ hī ādi, svayaṁ hī madhya aur svayaṁ hī aṁt honeke kāraṇ [arthāt niraṁś honeke kāraṇ], sāvakāś nahīṁ hai; vah vāstavameṁ ek pradeś dvārā skaṁdhoṁke bhedakā nimitta honese [arthāt skaṁdhake bikharane – ṭūṭanekā nimitta honese] skaṁdhoṁkā bhedan karanevālā hai; vah vāstavameṁ ek pradeś dvārā skaṁdhake saṁghātakā nimitta honese [arthāt skandhake milanekā –racanākā nimitta honese] skaṁdhoṁkā kartā hai; vah vāstavameṁ ek pradeś dvārā – jo ki ek --------------------------------------------------------------------------
bhettā racayitā skaṁdhano, pravibhāgī saṁkhyā–kāḷano. 80.
128