Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 84.

< Previous Page   Next Page >


Page 134 of 264
PDF/HTML Page 163 of 293

 

] paṁcāstikāyasaṁgrah
[bhagavānaśrīkundakunda
agurugalaghugehiṁ sayā tehiṁ aṇaṁtehiṁ pariṇadaṁ ṇiccaṁ.
gadikiriyājuttāṇaṁ kāraṇabhūdaṁ sayamakajjaṁ.. 84..
agurukalaghukaiḥ sadā taiḥ anaṁtaiḥ pariṇataḥ nityaḥ.
gatikriyāyuktānāṁ kāraṇabhūtaḥ svayamakāryaḥ.. 84..

dharmasyaivāvaśiṣṭasvarūpākhyānametat.

api ca dharmaḥ agurulaghubhirguṇairagurulaghutvābhidhānasya svarūpapratiṣṭhatvanibaṁdhanasya svabhāv– syāvibhāgaparicchedaiḥ pratisamayasaṁbhavatṣaṭsthānapatitavr̥ddhihānibhiranaṁtaiḥ sadā pariṇatatvādutpād– vyayavattve‘pi svarūpādapracyavanānnityaḥ. gatikriyāpariṇatānāmudā– -----------------------------------------------------------------------------

gāthā 84

anvayārthaḥ– [anaṁtaḥ taiḥ agurukalaghukaiḥ] vah [dharmāstikāy] ananta aise jo agurulaghu [guṇ, aṁś] un–rūp [sadā pariṇataḥ] sadaiv pariṇamit hotā hai, [nityaḥ] nitya hai, [gatikriyāyuktānāṁ] gatikriyāyuktako [kāraṇabhūtaḥ] kāraṇabhūt [nimittarūp] hai aur [svayam akāryaḥ] svayaṁ akārya hai.

ṭīkāḥ– yah, dharmake hī śeṣ svarūpakā kathan hai.

punaśca, dharma [dharmāstikāy] agurulaghu 1guṇoṁrūpase arthāt agurulaghutva nāmakā jo svarūpapratiṣṭhatvake kāraṇabhūt svabhāv usake avibhāg paricchedoṁrūpase – jo ki pratisamay honevālī --------------------------------------------------------------------------


je aguruladhuk ananta te–rūp sarvadā e pariṇame,
che nitya, āp akārya che, gatipariṇamitane hetu che. 84.

134

2ṣaṭsthānapatit vr̥ddhihānivāle ananta haiṁ unake rūpase – sadā pariṇamit honese utpādavyayavālā hai,

1. guṇ=aṁś; avibhāg paricched [sarva dravyoṁkī bhān̐ti dharmāstikāyameṁ agurulaghutva nāmakā svabhāv hai. vah svabhāv dharmāstikāyako svarūpapratiṣṭhatvake [arthāt svarūpameṁ rahaneke] kāraṇabhūt hai. usake avibhāg paricchedoṁko yahān̐
agurulaghu guṇ [–aṁś] kahe haiṁ.]

2. ṣaṭsthānapatit vr̥ddhihāni=chah sthānameṁ samāveś pānevālī vr̥ddhihāni; ṣaṭguṇ vr̥ddhihāni. [agurulaghutvasvabhāvake ananta aṁśoṁmeṁ svabhāvase hī pratisamay ṣaṭguṇ vr̥ddhihāni hotī rahatī hai.]