Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 85.

< Previous Page   Next Page >


Page 135 of 264
PDF/HTML Page 164 of 293

 

kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan

[
135

sīnāvinābhūtasahāyamātratvātkāraṇabhūtaḥ. svāstitvamātranirvr̥ttatvāt svayamakārya iti.. 84..

udayaṁ jah macchāṇaṁ gamaṇāṇuggahakaraṁ havadi loe.
tha jīvapuggaloṇaṁ dhammaṁ davvaṁ viyāṇāhi.. 85..
udakaṁ yathā matsyānāṁ gamanānugrahakaraṁ bhavati loke.
tthā jīvapudgalānāṁ dharmadravyaṁ vijānīhi.. 85..

----------------------------------------------------------------------------- tathāpi svarūpase cyut nahīṁ hotā isaliye nitya hai; gatikriyāpariṇatako [gatikriyārūpase pariṇamit honemeṁ jīv–pudgaloṁko] 1udāsīn 2avinābhāvī sahāyamātra honese [gatikriyāpariṇatako] kāraṇabhūt hai; apane astitvamātrase niṣpanna honeke kāraṇ svayaṁ akārya hai [arthāt svayaṁsiddha honeke kāraṇ kisī anyase utpanna nahīṁ huā hai isaliye kisī anya kāraṇake kāryarūp nahīṁ hai].. 84..

gāthā 85

anvayārthaḥ– [yathā] jis prakār[loke] jagatameṁ [udakaṁ] pānī [matsyānāṁ] machaliyoṁko [gamanānugrahakaraṁ bhavati] gamanameṁ anugrah karatā hai, [tathā] usī prakār [dharmadravyaṁ] dharmadravya [jīvapudgalānāṁ] jīv–pudgaloṁko gamanameṁ anugrah karatā hai [–nimittabhūt hotā hai] aisā [vijānīhi] jāno. --------------------------------------------------------------------------

jyam jagatamāṁ jaḷ mīnane anugrah kare che gamanamāṁ,
tyam dharma paṇ anugrah kare jīv–pudgalone gamanamāṁ. 85.

1. jis prakār siddhabhagavān, udāsīn hone par bhī, siddhaguṇoṁke anurāgarūpase pariṇamat bhavya jīvoṁko siddhagatike sahakārī kāraṇabhūt hai, usī prakār dharma bhī, udāsīn hone par bhī, apane–apane bhāvoṁse hī
gatirūp pariṇamit jīv–pudgaloṁko gatikā sahakārī kāraṇ hai.


2. yadi koī ek, kisī dūsareke binā na ho, to pahaleko dūsarekā avinābhāvī kahā jātā hai. yahān̐ dharmadravyako
‘gatikriyāpariṇatakā avinābhāvī sahāyamātra’ kahā hai. usakā artha hai ki – gatikriyāpariṇat jīv–pudgal
na ho to vahān̐ dharmadravya unheṁ sahāyamātrarūp bhī nahīṁ hai; jīv–pudgal svayaṁ gatikriyārūpase pariṇamit hote hoṁ
tabhī dharmadravya unheṁe udāsīn sahāyamātrarūp [nimittamātrarūp] hai, anyathā nahīṁ.